174-KİMYA MÜHENDİSİ 175-KİMYA ÖĞRETMENİ 176-KİMYA TEKNİSYENİ

174-KİMYA MÜHENDİSİ

TANIM

Maddelerin kimyasal değişimlerini belirleyen koşulları inceleyen kimyasal madde üretecek tesislerin tasarlanması, kurulması ve işletilmesi alanlarında çalışan kişidir.

A- GÖREVLER

- Organik ve inorganik maddelerin bileşimlerini, atom ve molekül ağırlıklarını, maddelerde elektrik, ısıtma vb. etkiler karşısında meydana gelen değişmeleri inceler,
- Belli bir kimyasal maddeyi en ekonomik şekilde üretmek amacı ile kurulacak işletmenin projesini hazırlar,
- Kurulacak tesis için gerekli araç ve gereç tipini belirler,
- Tesisin kuruluşunu denetler,
- İşletmenin verimli bir biçimde çalışması için üretim aşamasında ürünün kalite kontrolünün yapılmasını sağlar,
- Kimyasal üretim için reçeteler hazırlar, maddelerin karışım ve bileşim oranlarının uygulama zamanlarını gösterir,
- Kimyasal madde üretimi için kullanılan yöntemlerin ayrıntılarını inceler,
- Kimya sanayiinde yeni teknolojilerin geliştirilmesiyle ilgili araştırma ve geliştirme faaliyetlerini yürütür.

KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER

Çalışma alanına bağlı olarak çeşitli;
- Analiz cihazları,
- Laboratuar cihazları (gaz kromotografi, atomik absorsiyon),
- Kontrol sistemleri ve bilgisayarları kullanır.

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Kimya mühendisi olmak isteyenlerin;
- Üst düzeyde akademik yeteneğe ve sayısal düşünme gücüne,
- Bilimsel meraka,
- Bir işi planlayabilme ve uygulamaya koyabilme gücüne sahip,
- Kimyasal maddelere karşı allerjisi olmayan,
- Matematik, fizik, özellikle kimya ve ekonomi ile ilgili ve bu alanlarda başarılı,
- Sorumlu, sabırlı ve titiz
kimseler olmaları gerekir.

C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Kimya mühendisleri, çalışmalarını genellikle laboratuar ortamında yürütürler. Zaman zaman kimyasal üretim yapılan tesislerde görevlerini gerçekleştirirler. Proje mühendisi olarak görev yapanlar mühendislik bürolarında, işletme mühendisi olarak görev yapanlar doğrudan işletme alanında çalışmalarını yürütürler. Laboratuarlarda çalışma ortamı kokulu, sakin, sıcak ve temizdir. Tesislerdeki kontrol aşamasında ortam gürültülü, tozlu ve kokuludur. Kimya mühendisleri çalışırlarken laboratuar teknisyenleri, kimyagerler, biyokimyacılar, üretimle ilgili yöneticiler ve diğer çalışanlarla etkileşim halindedirler.

D- MESLEK EĞİTİMİ

MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER

Mesleğin eğitimi aşağıda adı verilen üniversitelerin Kimya Mühendisliği bölümünde verilmektedir.
- Anadolu Üniversite Mühendislik-Mimarlık Fakültesi,
- Ankara Üniversitesi (Ankara)-Mühendislik Fakültesi,
- ****** Üniversitesi (Erzurum)-Mühendislik Fakültesi,
- Boğaziçi Üniversitesi (İstanbul)-Mühendislik Fakültesi,
- Cumhuriyet Üniversitesi (Sivas)-Mühendislik Fakültesi,
- Ege Üniversitesi (İzmir)-Mühendislik Fakültesi,
- Fırat Üniversitesi (Elazığ)-Mühendislik Fakültesi,
- Gazi Üniversitesi (Ankara)-Mühendislik-Mimarlık Fakültesi,
- Gazi Üniversitesi Çorum Mühendislik Fakültesi,
- Hacettepe Üniversitesi (Ankara)-Mühendislik Fakültesi,
- İnönü Üniversitesi (Malatya)-Mühendislik Fakültesi,
- İstanbul Üniversitesi (İstanbul)-Mühendislik Fakültesi,
- İstanbul Teknik Üniversitesi (İstanbul)- Kimya-Metalurji Fakültesi,
- İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mühendislik Fakültesi,
- Kocaeli Üniversite Mühendislik Fakültesi,
- Koç Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Kimya-Biyoloji Mühendisliği,
- Marmara Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,
- Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Ankara)- Mühendislik Fakültesi,
- Osmangazi Üniversitesi (Eskişehir)-Mühendislik-Mimarlık Fakültesi,
- Selçuk üniversitesi, Mühendislik – Mimarlık Fakültesi,
- Yeditepe Üniversitesi, Mühendislik – Mimarlık Fakültesi,
- Yıldız Teknik Üniversitesi (İstanbul) Kimya- Metalurji Fakültesi

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER

- Kimya, Fizik,
- Matematik.

MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI

Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “Kimya Mühendisliği” lisans programı için yeterli “Sayısal (SAY)” puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tercih bildirim formunda “Kimya mühendisliği” lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Bu yüksek öğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Fen, Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii bilimler alanlarından mezun iseler, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
Ancak kendi alan/kol/bölümlerinin dışında bir yüksek öğretim programını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
“Boya Teknolojisi”, “İnşaat ve Sanayi Boya Uygulama Teknolojisi”, “Kâğıt ve Kâğıt İşleme Teknolojisi”, “Kâğıtçılık”, “Kimya”, “Kimya Teknolojisi”, “Kozmetik Teknolojisi”, “Lastik Teknolojisi”, “Lastik-Plastik”, “Metalürji Malzeme”, “Petrokimya”, “Plastik Teknolojisi”, “Rafineri”, “Rafineri ve Petrokimya”, “Selüloz ve Kağıtçılık” “ Selüloz ve Kağıt Teknolojisi” ön lisans programlarını başarı ile bitirenler de ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda başarılı oldukları takdirde “Kimya Mühendisliği” lisans programına dikey geçiş yapabilirler.

EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ

Mesleğin eğitim süresi liseden sonra 4 yıldır.
Eğitimin;
1. yılında; Matematik, Fizik, Genel Kimya, Sayısal Bilgisayar Programlama, Teknik Resim,
2. yılında; Kimya Mühendisliği Temel Prensipleri, Fizikokimya ve Laboratuarı, Yüksek Matematik, Analitik Kimya, Mühendislik Mekaniğinin Esasları, Kimya Mühendisliği Termodinamiği, Akışkanlar Mekaniği, Organik Kimya, Malzeme Bilgisi,
3. yılında; Mühendislik Ekonomisi, Kimya Mühendisliği Termodinamiği, Isı Aktarımı, Organik Kimya ve Laboratuar, Elektrik Mühendisliğine Giriş (seçmeli ders), Kütle Aktarımı, Kimyasal Reaksiyon Mühendisliği, Matematiksel Modelleme, Aletli Analiz ve Laboratuar, Endüstriyel Kimya (seçmeli ders),
4. yılında; İnorganik Teknoloji, Reaktör Tasarımı, Kütle Aktarımı, Kimya Mühendisliği Tasarımı, Organik Teknoloji, Temel İşlemler Laboratuarı, Proses Kontrol, Kimya Mühendisliği Tasarımı II, Lisans Araştırma Projesi gibi dersler alırlar.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Kimya mühendisliği” lisans diploması ve “Kimya Mühendisi” unvanı verilir.

E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Kimya mühendislerinin çalışma alanları çok geniştir. Endüstriyel tesisler, laboratuarlar, özel ve kamu proje büroları, ithalat ihracat büroları petrokimya, temel kimyasallar, şeker, otomotiv, gıda, çimento ve refrakter, seramik, ilaç, tekstil, boya, cam, metal, gübre, elektrik, lastik, denizcilik, savunma sanayii ve sağlık alanlarında, tasarım, işletme ve destek hizmetler veren birimlerde çalışabileceklerinden; işyerinin faaliyet alanına göre yaptıkları işler de şekillenmektedir.
Kimya mühendisleri ve kimya yüksek mühendisleri kimyasal veya fiziksel süreçlerin proje ve tasarımının yapılmasında, bu süreçlerin uygulanacağı sınai tesis ve ısı buhar santrali, arıtım tesisi gibi yardımcı tesisler ile her türlü yapıda katı, sıvı, gaz yakıtlar ile ilgili enerji, dönüşüm, dağıtım, taşıma ve depolama ile ilgili tesisatın fizibilite raporlarının hazırlanması, projelendirilmesi, kurulması ve işletilmesinde görev alabilirler.
Kimyasal üretim süreçlerini içeren her türlü işletmenin araştırma, geliştirme ve kalite kontrol birimlerinde görev yapabilir ve bu birimlerin sorumlu müdürlüğünü yürütebilirler. Kimyasal madde işleyen imalathane ve fabrika kurabilirler, sorumlu müdürlüklerini yüklenebilirler. Her türlü mesleki danışmanlık, temsilcilik ve ticaret yapabilirler.
“Kimya Mühendisliği” bölümü mezunlarından, Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programını veya Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK ) işbirliği ile açılan / açılacak Pedagojik Formasyon Programını başarı ile tamamlayanlar, lise ve dengi okullarda Deri Teknolojisi Öğretmeni ve Kimya Öğretmeni olarak atanabilirler.
Kimyasal analiz laboratuarları ile her türlü kimyasal madde içeren (tarım ilaçları, kimyevi gübreler ve veteriner ilaçları dahil) mamullerin alım satımı ile pazarlamasını yapacak kuruluşlar, sorumlu müdür olarak kimya mühendisi veya kimyager çalıştırmak zorundadır.
Ülkemizde kimya sanayiinin gelişimiyle, kimya mühendisliği eğitimi alarak mezun olanların sayısı uyumlu değildir.
DPT verilerine göre 1967 yılında kimya mühendisi arz ve talebi denge halindedir. 1900 kimya mühendisi mevcuduna karşılık 1900 kişilik istihdam olanağı bulunmaktadır. Daha sonraki yıllarda eğitim politikasının değişmesi büyük bir işsizlik sorununu da beraberinde getirmiştir. 1972 yılında 3080 kimya mühendisinin 2000'i istihdam edilmiştir. İşsizlik oranı % 35'dir. Bu oran günümüze kadar büyüyerek gelmiştir. Bu oluşumda son yıllarda kimya sanayii yatırımlarının daha önceki dönemlerdeki değerlerinin altına düşmesi ve mevcut yatırımların yenileme yatırımlarına yönelik olmasının da etkisi büyüktür.

E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Son yıllarda endüstriyel yatırımlardaki azalmaya paralel olarak işsizlik oranı da giderek yükselmektedir. Eğitim veren fakültelerin mezun sayısı piyasanın ihtiyacının çok üzerindedir. Ayrıca eğitimde kalite farklılığı da çok fazladır. Gerekli laboratuar ve teknik gereçlere sahip olmayan üniversiteler ve staj yeri bulmada çekilen güçlükler nedeniyle öğrenciler piyasanın istediği düzeyde yetiştirilememektedir. Özellikle son yıllarda staj yeri bulmakta güçlük çeken öğrencilere Kimya Mühendisleri Odası yardımcı olmaktadır.
Kimya mühendisliği çok kapsamlı bir meslek dalıdır. Günümüzdeki teknolojik gelişmeler karşısında çok dinamik bir yapıya sahiptir. Mezun sayısına sınırlama getirilmesi, eğitimde kalitenin yükseltilmesi ve sanayileşmeye gerekli önemin verilmesiyle istihdam alanı canlı tutulabilecek bir meslektir.
İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında denetim işlemleri genellikle kimya mühendisleri tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu nedenle, meslek elemanları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nda da çalışabilmektedirler.
Ülkemizde kimya mühendisleri genellikle sanayinin ve kimya endüstrisinin geliştiği İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Adana, İçel, Bursa, Gemlik, Yalova gibi yörelerde çalışma alanı bulabilmektedirler.

F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

Meslek eğitimi süresince kazanç söz konusu değildir. Ancak koşulları uyan öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunca verilen öğrenci kredisinden ve bazı kurum ve kuruluşların vermiş olduğu burslardan faydalanabilirler.

EĞİTİM SONRASI

Kimya mühendisleri kamu kuruluşlarında teknik hizmetler sınıfından maaş almakta olup, işe ilk başlayan bir kimya mühendisi asgari ücretin yaklaşık 3-4 katı ücretle çalışmaktadır.
Özel sektörde ise ücret çalışılan işyeri ve deneyime göre değişiklik göstermektedir.

G- MESLEKTE İLERLEME

Meslekte ilerleme ve yükselme diğer mühendislik alanlarında olduğu gibi lisansüstü eğitimle mümkündür. Yüksek lisans ve doktora programları ders yükümlülükleri ile birlikte bir tez hazırlanmasını içerir. Doktora programında ayrıca bir yeterlilik sınavı vardır. Araştırma konuları çok geniştir. Yürütülmekte olan tezler geniş bir alanı kapsamaktadır.
Isı, kütle ve momentum aktarımı ile ilgili çalışmalar, proses tasarımı ve kontrolü, reaksiyon mühendisliği ve kataliz, malzeme bilimleri, polimerler, zeolitler ve kompozitler, membran ayırma işlemleri, biomalzemeler, enerji üretimine ilişkin konular, kömür yanması, sıvı yakıtlar, petrol rafinasyon ürünleri, proses endüstrilerinde enerji ekonomisi vb. gibi konularda yüksek lisans eğitimiyle meslekte uzmanlaşmak mümkündür.
İşyerinde yeterli aktivite ve başarı gösterenler bölüm veya işletme yöneticiliğine kadar yükselebilirler. Özellikle petrokimya, boya, gübre ve tekstil alanlarında yönetici olmak mümkündür.

BENZER MESLEKLER

- Çevre Mühendisi,
- Metalurji Mühendisi,
- Petrol Mühendisi,
- Gıda Mühendisi.

I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

- Kimya Mühendisliği Dergileri,
- TMMOB-Kimya Mühendisleri Odası,
- 17. Dönem Çalışma Raporu 1990-1991 TMMOB-Kimya Mühendisleri Odası,
- Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kataloğu,
- ÖSS-2005 Öğrenci Seçme Sınavı Kılavuzu,
- 2005 ÖSYS Yüksek Öğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu,
- Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2005 Kılavuzu,
- ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2000

İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri

175-KİMYA ÖĞRETMENİ

TANIM

Çalıştığı eğitim kurumunda, öğrencilere, kimya ile ilgili eğitim veren kişidir.

A- GÖREVLER

Kimya konusu ile ilgili hangi bilgi, beceri, tutum ve davranışların, hangi yaş düzeylerindeki öğrenci gruplarına, hangi yöntemlerle kazandırılacağı, MEB tarafından onaylanan öğretim programları ve ilgili mevzuatta belirtilmiştir.

Kimya öğretmeni, bu program çerçevesinde;
- Eğitim vereceği grubun düzeyine uygun bir çalışma planı hazırlar,
- Kendisine ayrılan ders saatlerinde bu planı uygulayarak öğrencilere alanı ile ilgili bilgi ve beceri kazandırır,
- Öğrencilerin başarılarını değerlendirir, başarıyı artırıcı önlemler alır,
- Eğitici kol çalışmalarında görev alarak öğrencilerin yeteneklerini geliştirici etkinlikler düzenler,
- Öğrencilerin gelişimlerini izler, sorunlarının çözümüne yardımcı olur,
- Alanı ile ilgili gelişmeleri izler, bunların öğretim programlarına yansıtılması için ilgililere önerilerde bulunur,
- Nöbetçi olduğu günlerde, okulun düzen ve disiplinini sağlamak üzere görev yapar,
- Sınıf öğretmeni olarak, öğrencilerin alan ve ders seçmelerine yardımcı olur, yönetimle ilişkilerini sağlamaya çalışır.

KULLANILAN ALET, MALZEME
VE EĞİTİM MATERYALLERİ

- Yıllık müfredat programı, günlük çalışma planları, not defteri, yoklama defteri,
- Ders kitapları,
- Okul araç ve gereçleri,
- Ders araç ve gereçleri.

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Kimya öğretmeninin hem alanıyla ilgili hem de öğretmenlik mesleği ile ilgili niteliklere sahip olması gerekir.

Kimya öğretmeni olmak isteyenlerin;
- Üst düzeyde akademik yeteneğe sahip,
- Doğal bilimler özellikle kimya konularına meraklı ve bu alanda başarılı,
- Gözlem ve deney yapmayı seven,
- Düşüncelerini başkalarına açık bir biçimde aktarabilen,
- İyi bir öğrenme ortamı sağlayabilen,
- Dikkatli, işine özen gösteren,
- Mesleğinin sorunları ile ilgilenen ve çözüm yolları bulmaya çalışan,
- İnsanlarla iyi iletişim kurabilen; sevecen, hoşgörülü, sabırlı,
- Öğrencilerin duygu ve düşüncelerini anlayabilen,
- Kendini geliştirmeye istekli, coşkulu, yaratıcı
kimseler olmaları gerekir.

C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Kimya öğretmeni, sınıfta ve laboratuarda görev yapar, görevini genellikle ayakta yürütür. Çalışma ortamı kimyasal madde kokulu, biraz tozlu ve gürültülüdür.

D- MESLEK EĞİTİMİ

MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER

Meslek eğitimi aşağıdaki üniversitelere bağlı Eğitim Fakültelerinin ''Kimya Öğretmenliği'' bölümlerinde verilmektedir.

- ****** Üniversitesi ( Erzurum), Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi
- Balıkesir Üniversitesi ( Balıkesir), Necatibey Eğitim Fakültesi
- Boğaziçi Üniversitesi ( İstanbul), Eğitim Fakültesi
- Dicle Üniversitesi ( Diyarbakır), Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi
- Dokuz Eylül Üniversitesi ( İzmir), Buca Eğitim Fakültesi
- Gazi Üniversitesi ( Ankara), Gazi Eğitim Fakültesi
- Hacettepe Üniversitesi ( Ankara), Eğitim Fakültesi
- Karadeniz Teknik Üniversitesi ( Trabzon), Fatih Eğitim Fakültesi
- Marmara Üniversitesi ( İstanbul), ****** Eğitim Fakültesi
- Ondokuzmayıs Üniversitesi(Samsun)Eğitim Fakültesi
- Orta Doğu Teknik Üniversitesi Eğitim Fak.
- Selçuk Üniversitesi ( Konya), Eğitim Fakültesi
- Yüzüncü Yıl Üniversitesi ( Van), Eğitim Fakültesi

Ayrıca, Kimya Bölümü ile Kimya Mühendisliği bölümlerini bitirenlerden “Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programı”nı veya “Pedagojik Formasyon Programı”nı başarı ile tamamlayanlar da bu alanda öğretmenlik yapabilirler.

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER

- Fen bilimleri ( Fizik-Kimya-Biyoloji),
- Matematik,
- Türkçe

MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI

Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “Kimya Öğretmenliği” lisans programı için yeterli “Sayısal (SAY)” puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda “Kimya Öğretmenliği” lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Bu yüksek öğrenim proğramında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Fen,Fen Bilimleri, Klasik Fen,Matematik, Tabii Bilimler alanlarından mezun mezun iseler, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
Ancak kendi alan/ kol/bölümlerin dışında bir yüksek öğrenim proğramını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
Anadolu Öğretmen Lisesi ve Öğretmen Lisesi adlı ortaöğretim kurumlarının “Fen, Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Teknik Bilimler” alan/kol/Bölüm mezunları ile meslek liselerinin “Kimya” bölümünden mezun olanlar ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavını (ÖSS) kazanıp“Kimya Öğretmenliği” lisans programını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedirler.

EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ

Mesleğin eğitim süresi 5 yıldır.
Öğrenciler eğitim ve öğretim boyunca;

Genel Kimya, Kimyada Matematiksel Yöntemler, Genel Matematik, Genel Fizik, Genel Kimya Laboratuarı, Genel Fizik Laboratuarı, Eğitime Giriş, Eğitim Sosyolojisi, Anorganik Kimya, Analitik Kimya, Genel Biyoloji, Analitik Kimya Laboratuarı, Genel Biyoloji Laboratuarı, Eğitim Psikolojisi, Rehberlik, Organik Kimya, Kimyasal Termodinamik, Elektrokimya, Kimyasal Kinetik ve Fotokimya, Koloit Kimyası, Kimya Araştırma Teknikleri, Organik Kimya Laboratuarı, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, Atom ve Molekül Yapısı, Çekirdek Kimyası, Besin Kimyası, Biyokimya, Organik Tepkimeler, Endüstriyel Kimya, Enstrümantal Kimya, Kimya Öğretimine Hazırlık ve Seminer,Bitirme Tezi, Bilgisayar, Fizikokimya Laboratuarı, Özel Öğretim Yöntemleri, Seçmeli Eğitim Dersi, ****** İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Türk Dili, Yabancı Dil, Beden Eğitimi derslerini okurlar.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Kimya Öğretmenliği” lisans diploması ve “Kimya Öğretmeni” unvanı verilir.

E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

- Meslek elemanlarının büyük çoğunluğu Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda kimya öğretmeni olarak çalışmaktadırlar.
- Ayrıca Kimya, İleri Kimya, Fen Bilgisi, Bilim ve Teknoloji, Bilgi Teknolojisi, Çevre ve İnsan, Teknik Atölye, Kimya Uygulamaları, Proses, Plastik İşleme, Gıda Teknolojisi, Lastik Teknolojisi ve Petrokimya bilimlerinin teorik ve uygulamalı meslek derslerine girerler.
- Ülke nüfusundaki hızlı artış beraberinde yeni okullara ihtiyacı da arttırmaktadır. Buna koşut olarak kimya öğretmenlerinin de iş bulma şansı artmaktadır.
- Kimya Öğretmenleri dershanelerde de görev yapmaktadırlar.

F-EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

- Bu programı ilk beş tercihinde gösteren ve bu programa yerleştirilen adaylardan belli koşulları taşıyanlara MEB’ca burs sağlanır.
- Öğrenciler eğitimleri süresince Kredi ve Yurtlar Kurumunca verilen öğrenci kredisinden ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının sağladığı kredi ve burs olanaklarından da yararlanabilirler.
- Ayrıca, Kurumun yurt hizmetlerinden de yararlanılabilir. Bunların dışında öğrenciler çeşitli kurum ve kuruluşlarca sağlanan burslardan da istifade edebilirler.

EĞİTİM SONRASI

- Eğitim sonunda ‘’Öğretmen’’ olarak atananlar 657 sayılı Devlet Memurları Yasası’na göre 9. derecenin 1. kademesinden aylıkla göreve başlatılırlar. Bu öğretmenler yan ödeme, ek ders ücreti gibi olanaklardan da yararlanırlar.
- Her yıl okullar açılmadan önce, tüm öğretmenlere eğitim- öğretim tazminatı adı altında bir ödeme yapılmaktadır.

G- MESLEKTE İLERLEME

- Çalıştıkları okullarda veya Bakanlık bünyesinde idari kademelere yükselebilirler.
- MEB'ca yapılan sınavı kazanmaları durumunda eğitim yöneticisi olabilirler.

BENZER MESLEKLER

- Kimyagerlik,
- Kimya Mühendisliği.

I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

- Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanacakların atamalarına esas olan alanlar ile mezun oldukları yüksek öğretim proğramları ve aylık karşılığı okutacakları derslere ilişkin esaslar ile 12.07.2004 tarih ve 119 sayılı karar.
- ÖSS-2005 Öğrenci Seçme Sınavı Kılavuzu,
- 2005 ÖSYS Yüksek Öğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu,
- Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2005 Kılavuzu,
- ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2000
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar

İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri

176-KİMYA TEKNİSYENİ

TANIM

Her türlü kimyasal hammadde üretim, kalite kontrol ve analizde, araştırma ve geliştirme laboratuarlarında kimya mühendislerinin ve kimyagerlerin denetimi altında çalışan kişidir.

A- GÖREVLER

- Kimya mühendisi veya kimyager denetiminde her türlü kimyasal analizin ön hazırlıklarını yapar,
- Laboratuar uygulamaları için gerekli levha, şema, model, grafik, resim ve deney malzemelerinin hazırlıklarını yapar,
- Üretim sürecinde hammadde, yarı mamul madde ve mamul maddenin kalite kontrolünü laboratuarda çeşitli analiz yöntemlerini kullanarak gerçekleştirir,
- Gözlem ve deney sonuçlarını kaydeder, sonuçları çizelgelere aktarır,
- Laboratuar araçlarının bakım ve onarımını yapar, güvenlik önlemlerini alır. (Musluk, gaz, elektrik kontrollerini yapar.),
- Kimyasal madde ve malzemelerin kurallara uygun depolanmasını sağlar ve depo kayıt defterini tutar.

KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER

Aşağıdaki laboratuar araç ve gereçlerini kullanır;
- Cam gereçler (deney tüpü, pipet, büret, desikatör, huni, mezür, beher, erlen, baget, geri soğutucu, santigrat derece),
- Porselen gereçler (havan, kapsül, meçe hunisi, kroze, porselen fincan),
- Cihazlar (etüv, külfırın, santrifüj, spektrofotometre, alev fotometresi, viskozimetre, PH metre, elektronik terazi, refraktometre, gaz ve sıvı kromatografisi),
- Kimyasal maddeler (sülfirik asit, nitrik asit, hidroklorik asit, organik ve inorganik bazlar, tuzlar, saf su vb.).

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Kimya teknisyeni olmak isteyenlerin;
- Fen bilimlerine, özellikle kimyaya ilgi duyan ve bu alanda başarılı,
- Dikkatini bir noktaya uzun süre toplayabilen,
- Ayrıntıyı algılayabilen,
- Sabırlı, titiz ve araştırmadan hoşlanan,
- Kimyasal maddelere karşı allerjisi olmayan,
- Bedence sağlam ve güçlü (özellikle koku alma duyusu gelişmiş, renk körlüğü olmayan)
kimseler olmaları gerekir.

C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Kimya teknisyenleri; kimyasal maddelerle mamul ve yarı mamul üreten endüstriyel fabrikaların veya hastanelerin laboratuarlarında görev yaparlar. Görev yeri çok temizdir, ancak kimyasal madde ve zehirli toksit kokusu içerir. Ciltte, gözde ve solunum yollarında tahriş edici reaksiyonlara, kesiklere, ateş ve kimyasal madde yanıklarına, radyoaktif maddelere maruz kalabilirler. Kimyasal maddelerden dolayı zehirlenmeler olabilir. Kişi verilen yönergelere göre işini tek başına yürütür. Ancak zaman zaman mühendis, tekniker ve diğer çalışanlarla iletişime girebilir.

D- MESLEK EĞİTİMİ

MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER

Kimya teknisyenliği mesleğinin eğitimi, Erkek teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı Anadolu Teknik, Anadolu Meslek, Teknik, Endüstri meslek liseleri ve Çok Programlı liselerin "Kimya" bölümünde verilmektedir.

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER

- Fen Bilgisi,
- Matematik.

MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI

Endüstri meslek liseleri ile çok programlı liselere girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak yeterlidir.
Teknik liselerin "Kimya" bölümünde okuyabilmek için endüstri meslek liselerinin birinci sınıfını okuduktan sonra belli derslerden başarılı olmak gerekmektedir.
Anadolu Teknik liselerine girebilmek için, Milli Eğitim Bakanlığı'nın her yıl açtığı merkezi sistemle yapılan Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı'nı kazanmak gerekmektedir

EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ

Kimya teknisyenliği mesleğinin eğitim süresi, endüstri meslek ve çok programlı liselerde 4 yıl, Teknik liselerde 4 yıl, Anadolu teknik liselerinde ise 1. yıl yabancı dil eğitimi olmak üzere 5 yıldır.
Meslek eğitiminde öğrenciler, lise genel kültür dersleri yanında, Temel Kimya, Temel Kimya Laboratuarı, Meslek Hesapları, Anorganik Sınai Kimya, Organik Sınai Kimya, Analitik Kimya (Nitel), Analitik Kimya (Nicel), Organik Kimya ve Uygulaması, Biyokimya ve Uygulaması, İşletme Bilgisi, Analitik Kimya Laboratuarı, Analitik ve Enstrümantasyon Laboratuarı, Anorganik Kimya, Anorganik Kimya Laboratuarı gibi meslek dersleri alırlar. Meslek derslerine ilişkin açıklamalar "H- Ek Bilgiler" bölümünde yer almaktadır.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

Meslek eğitimi sonunda mezun olanlara "Teknisyen" unvanı ve meslek lisesi diploması verilir.

E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

- Kimya teknisyenleri kimyasal maddelerle mamul veya yarı mamul ürünler üreten (çimento, cam, kil, seramik, azot-gübre, demir-çelik, şeker, yağ, sabun, boya, selüloz, plastik elyaf, gıda, petrol, tekstil vb.) endüstri alanlarının araştırma, geliştirme ve kontrol laboratuarlarında,
- Hastanelerde ve özel klinik laboratuarlarında,
- İl hıfzısıhha kuruluşlarında,
- Belediye laboratuarlarında,
- Kamu kuruluşlarının laboratuarlarında,
- Sağlık kuruluşu bulunan bankalarda çalışabilirler.

Endüstriyel alanlar gelişme halinde olduğundan bugün ve gelecekte kimya teknisyenliği mesleğine olan talebin artacağı söylenebilir.
Kimya alanında her gün yeni gelişmeler ve buluşlar olmaktadır ve meslekte sürekli yenilikler mevcuttur. Ayrıca bu meslekte kullanılan araç-gereçlerde de değişiklikler olmaktadır. Teknolojinin gelişmesiyle yeni alet ve cihazların kullanıldığı gözlenmektedir. Bazı ölçüm ve testlerin bilgisayar yardımıyla yapılmasına başlanmıştır.

F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

- Meslek eğitimi süresince öğrenci pratik eğitim yaptığı işletmede aylık olarak asgari ücretin %30'undan az olmamak üzere bir ücret alır. Bu ücret öğrencinin çalışması karşılığı olup, işveren tarafından ödenir. Bunun haricinde öğrenci eğitim süresince herhangi bir kazanç elde etmemektedir.

EĞİTİM SONRASI

- Meslek eğitimini bitiren kimya teknisyenlerinden özel sektörde çalışanlar yetenekleri, statüleri ve sektörün kuralları çerçevesinde asgari ücretten az olmamak üzere değişen oranlarda ücret alırlar.
- Kamu sektöründe ise, devlet memurlarına uygulanan maaş sistemi yürürlüktedir. Kamu kurum ve kuruluşlarında görev alanlar lise mezunlarına göre bir üst derece ile göreve başlarlar. Kamu kuruluşlarında asgari ücretin yaklaşık 2-3 katı civarında ücret almaktadırlar.

G- MESLEKTE İLERLEME

Meslek Liselerinin Kimya bölümünden mezun olanlar istedikleri takdirde, Deri İşleme Teknolojisi, Deri Teknolojisi, Dericilik, Boya Teknolojisi, Endüstri Bitkileri Yetiştirme ve Değerlendirme, Fermantasyon, Fermantasyon Teknikerliği, Hasat Sonrası Teknolojisi, Kağıt ve Kağıt İşleme Teknolojisi, Selüloz ve Kağıt Teknolojisi, Kimya, Kimya Teknolojisi, Kozmetik Teknolojisi, , Lastik-Plastik, Maden, Lastik ve Plastik Teknolojisi, Petrol Sondajı ve Üretimi, Plastik Teknolojisi, Rafineri ve Petrokimya, Selüloz ve Kağıtçılık, Şarap Üretim Teknolojisi ve Bağcılık, Şeker Teknolojisi, Tarımsal Laboratuvar, Tıbbi ve Aromatik Bitkiler, Yağ Endüstrisi, Yalıtım Teknolojisi, İtfaiyecilik ve Yangın Güvenliği, Endüstriyel Seramik, Seramik ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
Ayrıca, meslek liselerinin kimya bölümünden mezun olanlar üniversitelerin, Kimya Öğretmenliği Lisans programını tercih etmeleri durumunda, ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
Meslek yüksekokulu "Kimya" programını bitirenler "Kimya Teknikeri", fen-edebiyat fakültesi "Kimya" programını bitirenler "Kimyager", mühendislik fakültelerinden mezun olanlar "Kimya Mühendisi" unvanını alırlar.

BENZER MESLEKLER

- Kimyager,
- Kimya Teknikeri,
- Biyolog.

H- EK BİLGİLER

SORUMLULUK

- Hatalı ve dikkatsiz çalışma sonucu, kullanılan hassas aletlerin zarar görüp yanıltıcı değerler vermelerine neden olmamaktan,
- İşletmede örnek alma ve değerlendirmede hata yapıp hatalı üretime neden olmamaktan,
- Üretimden sorumlu olanlara, test ve analiz sonuçlarını ileterek yardımcı olmaktan,
- Test ve analiz sırasında işletmede asit, boya vb. maddelerin yakınında bulunan kişilere zarar vermemekten,
- Amirin vereceği diğer işleri yapmaktan,
- İşçi sağlığı ve iş güvenliği kurallarına uymaktan sorumludur.

İŞÇİ SAĞLIĞI VE
İŞ GÜVENLİĞİ

- Çalışma ortamında kullandığı aletleri kullanma talimatlarına uygun olarak kullanmalı,
- Deneylerin yapılmasında deney yapma talimatlarını bilmeli ve dikkatle uygulamalıdır.

DERS TANIMLARI

Anorganik Kimya: Anorganik bileşiklerin adlandırılması, anorganik bileşiklerin sentezi ve bu bileşikler arasındaki çeşitli reaksiyonları konu alan kimya bilimi dalıdır.
Anorganik Kimya Laboratuarı: Anorganik bileşiklerin sentez ve analizinin öğretilmesini içerir.
Meslek Hesapları: Kimyasal reaksiyonlardan yararlanarak stokiyometrik ilişkiler kurulmasını ve stokiyometrik ilişkilerden yararlanarak çeşitli kimyasal hesaplamalar yapılmasını kapsar.
Sınai Kimya (Anorganik): Endüstride kullanılan ve üretilen çok sayıdaki anorganik bileşiğin fazla miktarda ve ekonomik olarak üretimini kapsar.
İşletme Bilgisi: Değişik yapıdaki işletmelerin işlevleri hakkında bilgi sağlar.
Analitik Kimya (Nitel): Bilinmeyen bir kimyasal maddenin ne olduğunu (adını) bulmak için gereken teorik ve pratik bilgiler topluluğudur.
Analitik Kimya Laboratuarı: Bilinmeyen kimyasal bir maddenin ne olduğunu (adını) bulmak için gereken teorik ve pratik bilgiler topluluğudur.
Organik Kimya: Organik bileşiklerin adlandırılması, sentezlenmesi, yapıların aydınlatılması ve kendi aralarında reaksiyonları konu alan bilimdir. Genel olarak karbon kimyası olarak adlandırılır.

H- EK BİLGİLER

Analitik ve Sınai Kimya Laboratuarı: Çeşitli organik ve anorganik bileşiklerin analizlerini (nicel) kapsayan teorik ve pratik bilgiler topluluğudur.
Analitik Kimya (Nicel): Tanınmış bir kimyasal maddenin miktarının bulunmasına yönelik teorik bilgileri kapsar.
Biyokimya: Canlıların organizmalarını ve yaşamsal faaliyetlerinde rol alan enzim gibi faktörlerin işlevlerini araştırır.
Sınai Kimya (Organik): Endüstride kullanılan ve üretilen çok sayıdaki organik bileşiğin fazla miktarlarda ve ekonomik olarak üretimini kapsar.

I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

- Türk Meslekler Sözlüğü-İŞKUR, Ankara, Yayın No: 190,
- Güncel Meslekler-TC Frankfurt Başkonsolosluğu-Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ateşeliği 1992/1993,
- Tekstil İş Kolu-İş Gruplandırma ve Puan Planı-1986,
- Meslek elemanları,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar,
- MEB 2006 Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı Klavuzu,
- ÖSYM 2006 ÖSS Sınav Kılavuzu,
- 4702 Sayılı Kanun.

İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube müdürlükleri.174-KİMYA MÜHENDİSİ