139-GIDA MÜHENDİSİ
TANIM
Gıda mühendisi, gıda hammaddelerinin besin değerini kaybetmeden standartlara uygun olarak verimli bir şekilde işlenmesini, korunmasını ve depolanmasını planlayan, uygulamasını yürüten ve yeni sistemleri geliştiren kişidir
A- GÖREVLER
- Gıda maddelerinin özelliklerini kaybetmeden uzun süre korunması, hammaddelerden daha verimli olarak yararlanılması, artık maddelerin değerlendirilmesi, yeni ürünlere dönüştürülmesi ya da en az düzeye indirilmesi konularında araştırma yapar,
- Yaptığı araştırmalar doğrultusunda, yeni ürünlerin oluşturulması ve daha ekonomik üretim tekniklerinin geliştirilmesine yönelik projeler hazırlar, bunların uygulanmasını sağlar,
- Üretim sırasında çıkabilecek sorunları teknik bilgi ve becerisiyle gidererek, işlerliğin devamını sağlar,
- Üretici olarak, diğer üreticilerle rekabet edebilecek en uygun yöntemleri seçer, en az maliyetle en iyi ürünün üretilmesi konusunda çalışmalar yapar,
- Üretimi, hammaddeden tüketiciye ulaşıncaya kadar tüm aşamalarında denetler, kalite kontrolünü yapar.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
- Tartı ve ölçüm aletleri,
- Laboratuar aletleri,
- Kimyasal maddeler ve katkı maddeleri.
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Gıda mühendisi olmak isteyenlerin;
- Üstün bir akademik yeteneğe sahip,
- Fizik, kimya, biyoloji, matematik alanlarına ilgili ve bu konularda başarılı,
- İnceleme ve araştırma yapmaya meraklı,
- Dikkatini bir konuya yoğunlaştırabilen, sabırlı
kimseler olmaları gerekir.
C - ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Gıda mühendisleri; fabrika, atölye, depo vb. gıda ürünlerinin işlendiği yerlerde görev yaparlar. Ortam sakin ve temizdir. Kontrol çalışmaları sırasında ise gürültülü, kokulu, tozlu bir ortamda bulunabilirler. Gıda mühendisleri birinci derecede kimyasal ve katkı maddeleriyle ilgilidir. Çalışırken diğer elemanlarla iletişimde bulunmaları gerekebilir.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, aşağıda belirtilen üniversitelere bağlı Ziraat Fakülteleri, Mühendislik Fakülteleri, Mühendislik-Mimarlık Fakülteleri ve Kimya-Metalurji Fakültelerinin "Gıda Mühendisliği" bölümlerinde verilmektedir.
- Abant İzzet Baysal Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi,
- Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi,
- Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi,
- ****** Üniversitesi Ziraat Fakültesi,
- Celal Bayar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
- Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
- Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi,
- Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
- Erciyes Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
- Gaziantep Üniversitesi. Mühendislik Fakültesi,
- Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi
- Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
- Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi,
- İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
- İstanbul Teknik Üniversitesi Kimya Metalurji Fakültesi,
- Mersin Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
- Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi,
- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
- Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
- Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi
- Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi
- Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fak
- Trakya Üniversitesi Tekirdağ Ziraat Fakültesi
- Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi,
- Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Fizik,
- Kimya,
- Biyoloji,
- Matematik.
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “Gıda Mühendisliği” lisans programı için yeterli “Sayısal (SAY)” puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda “Gıda Mühendisliği” lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Bu yüksek öğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Fen, Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler alanlarından mezun iseler, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
Ancak kendi alan/kol/bölümlerinin dışında bir yüksek öğretim programını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
“Değirmencilik”, “Ekmekçilik”, “Endüstri Bitkileri Yetiştirme ve Değerlendirme”, “Fermantasyon Teknikerliği”, “Et Endüstrisi”, “Fermantasyon”, “Fermente Ürünler”, “Gıda Teknolojisi”, “Hasat Sonrası Teknolojisi”, “Meyve - Sebze İşleme”, “Süt ve Ürünleri”, “Tarımsal Laboratuar”, “Un Üretim Teknolojisi”, “Yağ Endüstrisi” ön lisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda (DGS) başarılı oldukları takdirde, “Gıda Mühendisliği“ lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi liseden sonra 4 yıldır.
Gıda mühendisliği, besinlerin, hasatlarından tüketimine kadar nitelik ve niceliklerini en az yitirecekleri biçimde işlenmesi, korunması ve dağıtımında çağdaş bilimsel yöntemleri uygulayan bir mühendislik dalıdır. Gıda Mühendisliği bölümlerinde öğrenciler eğitimlerinin;
1. yılında; Matematik, Genel Fizik, Genel Kimya, Gıda Mühendisliğine Giriş, Teknik Resim,
2. yılında; Bilgisayar ve Programlamaya Giriş, Türevsel Denklemler, Madde ve Enerji Dengesi, Gıda Biyokimyası, Ekonominin Kuralları, Analitik Kimya, Gıda Mühendisliğinin Temel İşlemleri, Kimya,
3. yılında; Gıda Mikrobiyolojisi, Gıda Biyokimyası, Gıda Mühendisliğinde Temel İşlemler, Mühendislik Termodinamiği, Aletli Analiz, Gıda Kimyası, Gıda İşleme, İstatistik,
4. yılında; Gıda Mühendisliği Matematiği, Gıda İşleme, Gıda İşleme Laboratuarı, Kimya Mühendisliği Ekonomisi, Uygulamalı Kinetik ve Gıda Mühendisliği, Fabrika Tasarımı derslerini alırlar.
Eğitim sırasında besin işletmelerinde staj yapma zorunluluğu vardır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Gıda Mühendisliği” lisans diploması ve “ Gıda Mühendisi " unvanı verilir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
- Gıda mühendisliği alanında ilk mezunlar 1980 yılında verilmiştir. Gıda mühendislerinin yaptığı işler daha önceleri ziraat ve kimya mühendislerince yapılmaktaydı.
- Gıda mühendislerinin yoğun olarak çalıştıkları sektör özel sektördür. Gıda maddeleri işleyen her türlü işletmede görev yapabilirler. Gıda üreten büyük kuruluşların artmasıyla ve bu tür kuruluşlarda gıda mühendislerinin çalışmalarının kanuni olarak zorunluluk haline getirilmesi ile bu alanda önümüzdeki yıllarda işsizlik sorunu yaşanmayabilir.
- Gıda üretimi yapılan işletmelerde ilkel üretim teknolojisinden modern teknolojiye geçilmesi gelecekte mesleğin çalışma alanını genişletecektir.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Yüksek öğrenimleri süresince öğrenciler, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu kredi ve yurt hizmetlerinden yararlanabilirler, ayrıca çeşitli resmi ve özel kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan burslardan faydalanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
- Kamu kuruluşlarında çalışanlar teknik hizmetler sınıfından asgari ücretin 2-3 katı kadar ücret alırlar.
- Özel işyerlerinde çalışanlar ise çalıştıkları yerin ve yaptıkları işin özelliğine göre asgari ücretin 3-5 katı arasında ücret alabilmektedirler.
G - MESLEKTE İLERLEME
Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans ve doktora yaparak akademik kariyer yapılabilir ayrıca üniversitelerde, araştırma görevlisi, yrd. doçent, doçent ve profesör olarak görev yapabilirler.
Meslek elemanları, gıda mühendisliği anabilim dalı programı çerçevesinde yüksek lisans ve doktora tez çalışma alanlarında, aşağıdaki konulardan seçebilirler.
A- Gıda Bilimleri
a) Gıda Kimyası,
b) Gıda Mikrobiyolojisi,
c) Gıda Kalite Kontrolü,
d) Gıda Ekonomisi ve İşletmeciliği.
B- Gıda Teknolojisi
a) Gıda Mühendisliği Temel İşlemleri,
b) Süt İşleme Mühendisliği,
c) Meyve-Sebze İşleme Mühendisliği,
d) Hububat İşleme Mühendisliği,
e) Yağ İşleme Mühendisliği,
f) Et Teknolojisi,
g) Biyoteknoloji.
BENZER MESLEKLER
- Kimya Mühendisliği,
- Ziraat Mühendisliği,
- Gıda Kimyacısı.
I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
- Meslek elemanları,
- ÖSS-2005 Öğrenci Seçme Sınavı Kılavuzu,
- 2005 ÖSYS Yüksek Öğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu,
- Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2005 Kılavuzu,
- Gıda Mühendisleri Odası,
- ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2000,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri
140-GIDA TEKNOLOJİSİ TEKNİSYENİ
TANIM
Gıda maddelerinin sağlık koşullarına uygun olarak üretilmesi, ambalajlanması, depolanması ile gıdalar üzerinde duyusal, fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik kalite kontrol analizlerinin yapılmasında ve sonuçlarının yorumlanmasında görev alan ara meslek elemanıdır.
A- GÖREVLER
Planlanmış olan üretimin gerçekleşmesi için gıda mühendisi ve gıda teknikerinin gözetimi altında;
- Her türlü gıda maddelerinin (hububat, süt ve süt ürünleri, çeşitli et
ürünleri, bitkisel gıdalar) işlenmesinde çeşitli teknikleri kullanır,
- Gıdaların sağlığa uygunluğunu kontrol için gıdalardan ve gıda katkı maddelerinden örnekler alır,
- Laboratuarda değişik yöntemler kullanarak duyusal, fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik analizler yapar, sonuçları yorumlar, gerekli raporları düzenler, çıkan sonuçları ilgili kişilere iletir,
- Kaliteli ve standart ürün üretilmesini sağlar,
- İşletmelerde hijyen ve temizlik kurallarını uygular veya uygulanmasını sağlar,
- Gıda üretiminde kullanılan en son teknolojileri takip eder,
- Gıdaların uygun bir şekilde paketlenmesini ve muhafazasını sağlar.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
- Her türlü gıda ve gıda katkı maddesi,
- Gıda üretiminde kullanılan makineler,
- Analizler için laboratuar araç gereçleri,
- Gerektiğinde bilgisayar,
- Çeşitli kimyasal maddeler.
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Gıda teknolojisi teknisyeni olmak isteyenlerin;
- Normal düzeyde genel yeteneğe sahip,
- Kimya ve biyoloji konularına ilgili,
- Gözleri sağlam ve görme gücü yüksek,
- Dikkatli ve sorumluluk sahibi,
- Başkaları ile işbirliği yapabilen
kimseler olmaları gerekir.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Gıda teknolojisi teknisyeni, özel sektörde gıda üreten fabrikaların üretim ve laboratuar bölümlerinde, kamu kuruluşlarının gıda laboratuarlarında görev yaparlar. Laboratuar ve iş ortamı temizdir. Ancak, üretim yapılan yer sıcak, rutubetli ve kokulu olabilir. Meslek elemanları gıda mühendisleri, kimya mühendisleri, biyologlar, veterinerler, diyetisyenler ve gıda teknikerleriyle iletişimde bulunurlar.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi aşağıdaki Endüstri Meslek Liselerinin “gıda teknolojisi” bölümlerinde,
- Aksaray Merkez 75.Yıl EML
- Ankara M.Rüştü Uzel Kimya ML
- Afyon Gazi EML
- Balıkesir Merkez İMKB EML
- Bursa Gemlik EML
- Bursa Karacabey EML
- Bursa Mustafakemalpaşa EML
- Çanakkale Gelibolu Mehmet Akif Ersoy EML
- Isparta Eğirdir EML
- İstanbul Denizcilik ve Su Ürünleri ML
- Karaman Merkez EML
- Mersin Tarsus İMKB EML
Ayrıca Anadolu Kız Meslek /Anadolu Meslek Liseleri ile Kız Meslek Liselerinin Ağırlama ve Gıda Teknolojisi alanının Gıda Analizi dalında verilmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Fen Bilimleri,
- Matematik.
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
- Endüstri meslek liselerine girebilmek için; ilköğretim mezunu olmak,
- Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak gerekmektedir.
- Endüstri meslek liselerinin 1. sınıfını başarıyla bitiren ve ilgili mevzuata göre belirlenen başarı puanına ulaşan istekli öğrenciler, kontenjan varsa ikinci sınıftan itibaren teknik liseye devam edebilirler.
- Anadolu Kız Meslek/Anadolu Meslek Liselerine girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak ve Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavında başarılı olmak,
- Kız Meslek Liselerine girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak gerekmektedir.
EĞİTİM SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
- Gıda teknolojisi teknisyenliği mesleğinin eğitim süresi Endüstri Meslek liselerinde 4 yıl, teknik liselerde 5 yıldır. Bu eğitimde öğrenciler; genel kültür dersleri olarak, Türk Dili ve Edebiyatı, Matematik, Fizik, Biyoloji, Tarih, Coğrafya, Yabancı Dil, DinKültürü ve Ahlak Bilgisi, Beden Eğitimi, T.C. İnkılap Tarihi ve ******çülük, Milli Güvenlik Bilgisi. Teorik Meslek dersleri olarak; Teknik Resim, Temel Kimya, Analitik Kimya, Gıda Mikrobiyolojisi, Gıda Kimyası, Sınai Kimya, Gıda Üretim Makinaları, Gıda Analiz Metodları, Gıda Üretim Teknolojisi, Soğutma Tekniği. Uygulamalı meslek dersleri olarak; Kimya ve Mikrobiyoloji Laboratuarı, Gıda Laboratuarı ve Üretim Uygulama derslerini alırlar.
- Ayrıca 9. sınıfta genel kültür derslerinin yanısıra tanıtım ve yönlendirme dersi de ilave edilmiştir.
- Anadolu Kız Meslek/Anadolu Meslek Liselerinde eğitim süresi, 4 yıl, Kız Meslek Liselerinde eğitim süresi 4 yıldır.
- Anadolu Kız Meslek/Anadolu Meslek Liseleri ile Kız Meslek Liselerinde son sınıf öğrencileri, 3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanununa göre 3 gün işletmede, 2 gün okulda eğitim görmektedirler. Eğitimde öğrencilere; genel kültür derslerinin yanı sıra, temel sanat eğitimi, insan ilişkileri ve iletişim, araştırma teknikleri, girişimcilik, bilgisayar, ilk yardım, toplumsal sağlık, temel beslenme, turizm, II. yabancı dil, ağırlama ve gıda teknolojisi hizmet alanları, mesleki kimya, proje geliştirme, mesleki yabancı dil (İng.Alm.Fr.), besin üretim teknolojisi ve analizleri I, besin üretim teknolojisi ve analizleri II, temel laboratuar ve mesleki bilgisayar (paket prog.) dersleri verilmektedir.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Meslek eğitimi sonunda mezun olanlara “Teknisyen” unvanı ve meslek lisesi diploması verilir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Gıda teknolojisi teknisyenleri, gıda sanayii ile ilgili kamu (Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Orman Bakanlığı Kontrol Laboratuarları, Hıfzısıhha Enstitüsü, Belediyeler, İl Sağlık Müdürlükleri vb.) ve özel sektör kuruluşlarında gıda üreten fabrikaların gıda laboratuarlarında ve özel gıda laboratuarlarında ara teknik eleman olarak çalışırlar.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
- Meslek eğitimi süresince öğrenciler beceri eğitimi yaptıkları işletmede aylık olarak asgari ücretin % 30’ undan az olmamak üzere ücret alırlar.
- Eğitim gören adayların iş kazası, iş riski ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır.
- Bütün öğrenci haklarından yararlanır.
- Eğitim görülen işletmenin sağlayacağı sosyal olanaklardan faydalanır.
EĞİTİM SONRASI
- Özel sektörde çalışanlar yeteneğine, işletmenin ücret politkasına göre asgari ücretten az olmamak üzere değişen miktarlarda ücret alırlar.
- Kamu sektöründe çalışanlar ise; lise mezunlarına göre bir üst derece ile göreve başlarlar ve asgari ücretin yaklaşık 2-3 katı civarında ücret almaktadırlar.
G- MESLEKTE İLERLEME
- Gıda teknolojisi teknisyenleri, çalıştıkları kurum, kuruluş ve işletmelerde ustabaşı, şef olabilirler.
- Endüstri Meslek liselerinin “Gıda Teknolojisi” bölümünden mezun olanlar; Endüstriyel Tavukçuluk, Et Endüstrisi, Gıda Teknolojisi, Kanatlı Hayvan Yetiştiriciliği, Meyve-Sebze İşleme, Süt ve Ürünleri, Tavukçuluk, Un Üretim Teknolojisi, Yağ Endüstrisi, Zeytin Endüstrisi önlisans programlarına sınavsız olarak girebilirler.
- Anadolu Kız Meslek/Anadolu Meslek ve Kız Meslek Liselerinin “Ağırlama ve Gıda Teknolojisi alanından mezun olanlar; Turizm ve Otel İşletmeciliği, Turizm ve Otel İşletmeciliği (Açıköğretim), Turizm ve Seyahat İşletmeciliği, Aşçılık, Hazır Yemek ve Aşçılık, Endüstriyel Tavukçuluk, Et Endüstrisi, Gıda Teknolojisi, Kanatlı Hayvan Yetiştiriciliği, Meyve-Sebze İşleme, Süt ve Ürünleri, Tavukçuluk, Un Üretim Teknolojisi, Yağ Endüstrisi, Zeytin Endüstrisi, Ev İdaresi (Açıköğretim) programlarına sınavsız olarak girebilirler.
- Ayrıca, endüstri meslek liselerinin “Gıda Teknolojisi” bölümünden mezun olanlar; Aile ve Tüketici Bilimleri, Aile Ekonomisi ve Beslenme Öğretmenliği, Aile ve Tüketici Bilimleri Öğretmenliği, Beslenme ve Diyetetik (Sağlık Teknolojisi Y.O.), Beslenme ve Diyetetik (Sağlık Y.O.), Yiyecek-İçecek İşl. (Turizm İşl. Ve Otelcilik Y.O.) lisans programlarını tercih etmeleri durumunda, ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
- Ayrıca; Ağırlama ve Gıda Teknolojisi Alanından mezun olanlar; Beslenme ve Diyetetik (Sağlık Teknolojisi Y.O.), Beslenme ve Diyetetik (Sağlık Y.O.), Aile Ekonomisi ve Beslenme Öğretmenliği, Aile ve Tüketici Bilimleri, Aile ve Tüketici Bilimleri Öğretmenliği, Konaklama İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Konaklama İşletmeciliği Öğretmenliği, Konaklama İşletmeciliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.) Seyahat İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Seyahat İşletmeciliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.), Seyahat İşletmeciliği ve Turizm Rehberliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Turist Rehberliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Turist Rehberliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.), Turizm İşletmeciliği (Uygulamalı Bilimler Y.O.), Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O., Turizm ve Otel İşletmeciliği (Uygulamalı Teknoloji ve İşletmecilik Y.O.), Turizm ve Otel İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Turizm ve Otel İşletmeciliği Y.O., Turizm ve Otel İşletmeciliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.), Turizm ve Otelcilik ( Bilgisayar ve Turizm Yüksek Okulu), Yiyecek-İçecek İşl. (Turizm İşl. ve Otel. Y.O.) lisans programlarını tercih etmeleri durumunda, ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
BENZER MESLEKLER
Gıda teknolojisi teknikeri (gıda teknikeri), Kimya teknisyeni, Laboratuar teknisyeni, Besin endüstrisi teknisyenliği
İ- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
- Meslek elemanları,
- 4702 sayılı kanun,
- Meslek Danışma Merkezi eğitim öğretim bilgi dosyaları,
- ÖSYM 2006 ÖSS Sınav Kılavuzu,
- 2004-2005 Öğretim Yılında Endüstriyel Teknik Öğretim Okul ve Kurumları Kitabı,
-
http://ogm.meb.gov.tr/gos_habertumu.asp?alno=3- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.
141-GÖRME ENGELLİLER SINIF ÖĞRETMENİ
TANIM
Çalıştığı eğitim kurumunda görme özürlü öğrencilere eğitim veren kişidir.
A- GÖREVLER
Görme engelliler sınıf öğretmeninin görme özürlü öğrencilere hangi yöntemlerle, hangi bilgi, beceri ve tutumları kazandıracağı Milli Eğitim Bakanlığı tarafından onaylanan öğretim programlarında (müfredat programı) belirtilmiştir.
Görme engelliler sınıf öğretmeni bu program çerçevesinde;
- Görme engellilerle ilgili derslerin yanı sıra, kabartma yazı ile okuma ve yazmayı öğretir.
- Çocuğa kişilik kazandırmak ve onu hayata hazırlamak için eğitim ve öğretim yöntemlerini sabırla, şefkatle ve bilhassa çocuğun kişisel özellik ve yeteneklerini dikkate alarak uygular,
- Eğitim ve öğretimini üzerine aldığı çocukların davranışlarını gözlemler, yeteneklerini geliştirici etkinlikler düzenler,
- Yemekhanede, yatakhanede, bahçede, spor faaliyetlerinde ve boş zamanlarını değerlendirme sırasında çocuklarla beraber olmak suretiyle onlara iyi alışkanlıklar kazandırmak, kötü davranışlara karşı önleyici tedbirler almak için rehberlik yapar,
- Nöbetçi olduğu günlerde okulda düzen ve disiplini sağlamak üzere görev yapar.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
- Yıllık müfredat programı, günlük çalışma planları, ünite ve plan defterleri, not defteri, yoklama defteri,
- Okul araç-gereçleri.
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Görme engelliler sınıf öğretmeninin hem alanıyla hem de öğretmenlik mesleği ile ilgili niteliklere sahip olması gerekir.
Görme engelliler sınıf öğretmeni olmak isteyenlerin;
- Üst düzeyde akademik yeteneğe sahip,
- Sözel yeteneği gelişmiş,
- Sosyal bilim konularına ilgili,
- İnsanlarla, özellikle görme özürlü insanlarla uğraşmaktan, onlara yardım
etmekten zevk alan,
- Düşüncelerini başkalarına açık bir biçimde aktarabilen,
- İyi bir öğrenme ortamı sağlayabilen,
- Dikkatli, işine özen gösteren,
- İnsanlarla iyi iletişim kurabilen, sevecen, hoşgörülü, sabırlı,
- Öğrencilerin duygu ve düşüncelerini anlayabilen,
- Kendini geliştirmeye istekli, coşkulu, yaratıcı
kimseler olmaları gerekir.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Görme engelliler sınıf öğretmeni Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda sınıf ortamında çalışır. Çalışma ortamı biraz gürültülü ve tozludur. Uzun süre ayakta kalabilirler.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi; Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, '' Görme Engelliler Öğretmenliği'' bölümünde verilmektedir.
Ayrıca daha önceki yıllarda “Özel Eğitim Öğretmenliği” ve “Özel Eğitim Bölümü” mezunları da Milli Eğitim Bakanlığı tarafından bu alanda öğretmen olarak atanabilirler.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Türkçe, Psikoloji.
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “Görme Engelliler Öğretmenliği” lisans programları için yeterli “Sözel (SÖZ)” puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda “Görme Engelliler Öğretmenliği” lisans programları ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Meslek liselerinin “Çocuk Gelişimi”, “Çocuk Gelişimi ve Bakımı”, “Çocuk Gelişimi ve Eğitimi” bölümlerinden mezun olanlar ile Anadolu Öğretmen Liseleri ve Öğretmen Liselerinin Sosyal Bilimler, Edebiyat, Sosyal Bilimler ve Edebiyat, Dil ve Edebiyat, Genel Kültür, Sınıf Öğretmenliği, Türkçe – Matematik, Fen, Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler, Yabancı Dil alanlarından mezun olanlar ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavını (ÖSS) kazanıp, Görme Engelliler Öğretmenliği lisans programını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır.
Eğitim süresince;
Çocuk Gelişimi, Güzel Konuşma, Eğitim Bilimine Giriş, Eğitim Sosyolojisi, Dil Gelişimi ve İletişim, Braille (körler alfabesi) Yazı Öğretimi, Görme Engelliler Resim ve Model Öğretimi, Görme Engelliler İçin Okuma-Yazma Öğretimi, Görme Engelliler İçin Özel Öğretim Yöntemleri, Davranış Değiştirme vb. dersler almaktadırlar.
Öğrenciler, eğitimleri sırasında okullarda uygulama yapmaktadırlar.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Görme Engelliler Öğretmenliği ” lisans diploması ve “Görme Engelliler Öğretmeni” unvanı verilir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
- Hali hazırda meslek elemanlarının büyük çoğunluğu Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda Sınıf Öğretmeni (Görme Engelliler) olarak atanmakta, ayrıca branş derslerine girmemektedirler.
- Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu rehabilitasyon merkezlerinde istihdam edilmektedirler.
F-EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
- Öğrenciler eğitimleri süresince Kredi ve Yurtlar Kurumunca verilen öğrenci kredisinden ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının sağladığı kredi ve burs olanaklarından da yararlanabilirler. Bu konudaki duyuru her yıl yayınlanan sınav kılavuzunda yapılmaktadır.
- Ayrıca, Kurumun yurt hizmetlerinden de yararlanılabilir.
EĞİTİM SONRASI
- Eğitim sonunda ‘’Öğretmen’’ olarak atananlar 657 sayılı Devlet Memurları Yasası’na göre 9. Derecenin 1.kademesinden aylıkla göreve başlatılırlar. Bu öğretmenler yan ödeme, ek ders ücreti gibi olanaklardan da yararlanırlar.
- Her yıl okullar açılmadan önce, tüm öğretmenlere eğitim- öğretim tazminatı adı altında bir ödeme yapılmaktadır.
G- MESLEKTE İLERLEME
- Lisans eğitiminden sonra alanlarında mastır (yüksek lisans) ve doktora eğitimi alarak akademik kariyer yapabilirler, yüksek öğretim kurumlarında araştırma görevlisi, doçent, profesör gibi unvanlarla öğretim üyesi olarak görev yapabilirler.
- İl, İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerinde ve okullarda yönetici olabilirler,
- Milli Eğitim Bakanlığınca açılan sınavlarında başarılı olanlar eğitim yöneticiliği yapabilirler.
BENZER MESLEKLER
- Zihin Engelliler Sınıf Öğretmenliği
- İşitme Engelliler Sınıf Öğretmenliği
I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
- Meslek elemanları,
- Çeşitli Üniversitelerin Katalogları,
- Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Öğretmen Olarak Atanacakların Atamalarına Esas Olan Alanlar ile Mezun Oldukları Yüksek Öğretim Programları ve Aylık Karşılığı Okutacakları Derslere İlişkin Esaslar ile 12.07.2004 tarih ve 119 sayılı karar.
- ÖSS-2005 Öğrenci Seçme Sınavı Kılavuzu,
- 2005 ÖSYS Yüksek Öğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu,
- Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2005 Kılavuzu,
- ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2000,
- MEDAK Üyesi Kuruluşlar.
İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili Eğitim Kurumları,
- Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü,
- Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel
Müdürlüğü,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri
142-GÖRSEL İLETİŞİM TASARIMCISI
TANIM
Televizyon ve sinema grafiklerinin, bilgisayar yazılımlarının ekran düzenlemelerini tasarlayan kişidir.
A- GÖREVLER
- Ekranda tanıtımı yapılacak ürünü (bilgisayar oyunu, CD-ROM, Internet, televizyon programı vb.) inceler,
- Bu ürünü izleyiciye en etkili şekilde sunacak ilk görüntüleri tasarlar; zihninde canlandırır,
- Tasarımlarını çeşitli şekillerde çizer,
- Bu çizimleri ilgili kişilerle (müşterilerle, o konuda çalışan diğer elemanlarla) birlikte değerlendirir,
- Benimsenen tasarımı geliştirici çalışmalar yapar.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
- Bilgisayar,
- CD-ROM, disket, kaset vb.
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Görsel iletişim tasarımcısı olmak isteyenlerin;
- Sinema, televizyon, bilgisayarla iletişim konularına ve güzel sanatlara ilgili,
- Şekil ve uzay ilişkilerini görebilme,
- Özgün şekil kompozisyonlarını zihinde canlandırabilme ve bunları çizim halinde ifade edebilme yeteneklerine sahip,
- Çevresini gözlemleyen, ayrıntıları algılayabilen,
- Başkaları ile iyi iletişim kurabilen ve işbirliği yapabilen
kimseler olmaları gerekir.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Çalışma ortamı, işin niteliğine göre stüdyo, büro veya dış çekim ortamı olabilir. Görsel iletişim tasarımcıları bir ekibin üyesi olarak çalışırlar. Tasarımlarını tek başlarına üretirler, ancak tasarımlarının uygulamaya konması sırasında işverenlerle ve diğer elemanlarla iletişim halindedirler.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi;
- Doğuş Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Görsel İletişim tasarımı,
- İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi, Görsel İletişim Tasarımı,
- Bahçeşehir Üniversitesi (İstanbul) İletişim Fakültesi, Görsel Sanatlar ve Görsel İletişim Tasarımı,
- İstanbul Ticaret Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Görsel İletişim Tasarımı,
- Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Görsel iletişim Tasarımı,
- Maltepe Üniversitesi (İstanbul) İletişim Fakültesi, Görsel İletişim Tasarımı,
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Türkçe.
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) saptanan baraj puan almak,
- Özel yetenek sınavına katılarak başarılı olmak gerekmektedir.
“Radyo ve TV Yayımcılığı”, “Radyo – TV Programcılığı ,Bilgisayar Destekli Yayıncılık, Görsel İletişim, Masaüstü yayımcılığı, “Radyo – Televizyon Programcılığı”, “Fotoğraf”, “Fotoğrafçılık”, “Fotoğrafçılık ve Kameramanlık”, “Televizyon - Radyo Programcılığı” ön lisans programlarını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda başarılı oldukları takdirde, “Görsel İletişim Tasarımı “ lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Bu programın eğitim süresi 4 yıldır.
Eğitim süresince öğrenciler; İletişime Giriş, Görsel Algı, İletişim ve Çalışma Becerileri, Bilgisayarın Temelleri, Temel Desen Teknikleri, Fotoğraf Teknikleri, Görsel Kültür Tarihi, Sibernetik ve Görsel Dünyaya Giriş, Medya estetiğine giriş, Bilgisayar Destekli Resimleme,Çoklu Ortam (multimedya) Dersine Giriş, Editöryel Grafik, Batı Kültürü Tarihi, Video Üretimi, Dünya ve Tasarım, Kolaj Teknikleri, Temel Fotoğraf Teknikleri gibi dersler alırlar.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Görsel İletişim Tasarımı” lisans diploması ve “Görsel İletişim Tasarımcısı” unvanı verilir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Görsel tasarımcılar;
- Bilgisayar yazılım şirketlerinde,
- Reklam ajanslarında,
- Çeşitli televizyon kanallarında,
- Film yapım, animasyon kuruluşlarında görev alabilirler.
Görsel tasarımcılık hızla gelişen teknolojilere bağlı yeni bir meslek olduğundan dolayı bu meslek elemanlarına talep giderek artmaktadır. Alanla ilgili çalışmalar daha çok büyük şehirlere odaklanmıştır. Yurtdışına açılım olanakları da vardır. Görsel tasarımcılık yaratıcı kişiler için geleceği olan bir çalışma alanıdır.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
- Meslek eğitimi sırasında Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü'nün verdiği öğrenci kredisinden yararlanmak mümkündür.
- Ayrıca, Kurumun yurt hizmetlerinden de yararlanılabilir. Bunların dışında öğrenciler çeşitli kurum ve kuruluşlarca sağlanan burslardan da yararlanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
- Ücret, yapımın niteliğine, mesleki deneyim ve performansa göre belirlenir.
G- MESLEKTE İLERLEME
- Lisans eğitiminden sonra alanlarında mastır (yüksek lisans) ve doktora eğitimi alarak akademik kariyer yapabilirler, yüksek öğretim kurumlarında araştırma görevlisi, doçent, profesör gibi unvanlarla öğretim üyesi olarak görev yapabilirler.
- Çalıştığı işyerinde daha ileri düzeyde yetki ve sorumluluklar alabilir.
- Yeni bir şeyler üretmek meslekte ilerlemeyi etkileyen önemli bir etmendir.
BENZER MESLEKLER
- Sahne ve gösteri sanatları yöneticisi,
- Dekor ve kostüm tasarımcısı.
I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
- Meslek elemanları,
- ÖSS-2005 Öğrenci Seçme Sınavı Kılavuzu,
- 2005 ÖSYS Yüksek Öğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu,
- Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2005 Kılavuzu,
- ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2000,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili eğitim kurumları,
- M.E.B. Personel Genel Müdürlüğü,
- M.E.B. Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri