274-Tarih Öğretmeni 275-Tarihçi 276-Tekstil Mühendisi

274-TARİH ÖĞRETMENİ

TANIM

Çalıştığı eğitim kurumunda, öğrencilere, tarih ile ilgili eğitim veren kişidir.

A- GÖREVLER

Tarih konusu ile ilgili hangi bilgi, beceri, tutum ve davranışların, hangi yaş düzeylerindeki öğrenci gruplarına, hangi yöntemlerle kazandırılacağı, MEB tarafından onaylanan öğretim programları ve ilgili mevzuatta belirtilmiştir.

Tarih öğretmeni, bu program çerçevesinde,
- Eğitim vereceği grubun düzeyine uygun bir çalışma planı hazırlar,
- Kendisine ayrılan ders saatlerinde bu planı uygulayarak öğrencilere alanı ile ilgili bilgi ve beceri kazandırır,
- Öğrencilerin başarılarını değerlendirir, başarıyı artırıcı önlemler alır,
- Eğitici kol çalışmalarında görev alarak öğrencilerin yeteneklerini geliştirici etkinlikler düzenler,
- Öğrencilerin gelişimlerini izler, sorunlarının çözümüne yardımcı olur,
- Alanı ile ilgili gelişmeleri izler, bunların öğretim programlarına yansıtılması için ilgililere önerilerde bulunur,
- Nöbetçi olduğu günlerde, okulun düzen ve disiplinini sağlamak üzere görev yapar,
- Sınıf öğretmeni olarak, öğrencilerin alan ve ders seçmelerine yardımcı olur, yönetimle ilişkilerini sağlamaya çalışır.

KULLANILAN ALET, MALZEME
VE EĞİTİM MATERYALLERİ

- Yıllık müfredat programı, günlük çalışma planları, not defteri, yoklama defteri,
- Ders kitapları,
- Okul araç ve gereçleri,
- Ders araç ve gereçleri.

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Tarih öğretmeninin hem alanı ile hem de öğretmenlik mesleği ile ilgili niteliklere sahip olması gerekir.

Tarih öğretmeni olmak isteyenlerin;
- Üst düzeyde akademik yeteneğe sahip,
- Sözel yeteneği gelişmiş,
- Tarih ve sosyolojiye ilgi duyan,
- Sosyal bilimlere ilgili ve bu alanda başarılı,
- Düşüncelerini başkalarına açık bir biçimde aktarabilen,
- İyi bir öğrenme ortamı sağlayabilen,
- Dikkatli, işine özen gösteren,
- Mesleğinin sorunları ile ilgilenen ve çözüm yolları bulmaya çalışan,
- İnsanlarla iyi iletişim kurabilen; sevecen, hoşgörülü, sabırlı,
- Öğrencilerin duygu ve düşüncelerini anlayabilen,
- Kendini geliştirmeye istekli, coşkulu, yaratıcı
kimseler olmaları gerekir.

C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Tarih öğretmeni, sınıfta görev yapar. Görevini genellikle ayakta yürütür. Çalışma ortamı biraz tozlu ve gürültülüdür.

MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER

Meslek eğitimi, aşağıdaki üniversitelere bağlı Eğitim Fakültelerinin "Tarih Öğretmenliği" bölümlerinde verilmektedir.

- ****** Üniversitesi (Erzurum) Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi,
- Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi,
- Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi,
- Dokuz Eylül Üniversitesi (İzmir) Buca Eğitim Fakültesi,
- Gazi Üniversitesi (Ankara) Gazi Eğitim Fakültesi,
- Marmara Üniversitesi (İstanbul) ****** Eğitim Fakültesi,
- Selçuk Üniversitesi (Konya) Eğitim Fakültesi,
- Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van) Eğitim Fakültesi.

Ayrıca, “Tarih Bölümü” bölümü mezunları Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programını veya Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) işbirliği ile açılan /açılacak Pedagojik Formasyon Programını başarı ile tamamlayanlar, lise ve dengi okullarda Tarih Öğretmeni olabilirler.

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER

- Sosyal Bilimler (Tarih, Coğrafya, Psikoloji, Sosyoloji),
- Türkçe.

MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI

Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “ Tarih Öğretmenliği” lisans programı için
yeterli “Sözel (SÖZ) ” puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formu’nda,
“Tarih Öğretmenliği” lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim
programını tercih etmek gerekmektedir.

EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 5 yıldır.

Eğitim süresince su dersler verilmektedir.
Osmanlı Paleografyası, İslamiyetten Önce Türk Tarihi, Eskiçağ Tarihi, Tarih Metodolojisi Bizans ve Batı Avrupa Tarihi, Osmanlı Tarihi, İslam Tarihi, Eskiçağ Tarihi, Tarih Metodolojisi , Eğitim Bilimlerine Giriş, Büyük Selçuklu İmparatorluğu Tarihi, Doğu Avrupa Türk Kavimleri Tarihi, Osmanlı Coğrafyası Türk İslam Devletleri Tarihi, Anadolu Selçuklu Tarihi, Türk Moğol İmp. Tarihi, Türkiye Coğrafyası, Selçuklu Müesseseleri ve Medeniyet Tarihi , Osmanlı Müesseseleri ve Medeniyet Tarihi, Ülkeler Coğrafyası, Doğu Avrupa Türk Kavimleri Tarihi , Anadolu Beylikleri Tarihi , Türk Kültür Tarihi , Yeni ve Yakınçağda Avrupa, Özel Öğretim Uygulamaları, Türk Dili, Yabancı Dil, Eğitim Psikolojisi, Eğitim Sosyolojisi, Genel Öğretim Metodları, vb. zorunlu ve seçmeli dersleri alırlar.
Öğrenciler eğitimleri sırasında okullarda uygulama yapmaktadırlar.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

Eğitimini başarı ile tamamlayanlara "Tarih Öğretmenliği" lisans diploması ve “Tarih Öğretmeni” unvanı verilir.

E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Tarih öğretmenleri, MEB’na bağlı okullarda (ilköğretim okulları, liseler, meslek liseleri vb. ) çalışırlar. Bunun yanı sıra dershane ve benzeri kuruluşlarda görev yaparlar.

Tarih öğretmenleri, Tarih dersi dışında;
- Milli Tarih, T.C. İnkılap Tarihi ve ******çülük, Demokrasi ve İnsan Hakları, Genel Türk Tarihi, Osmanlı Tarihi, İslam Tarihi, Vatandaşlık ve İnsan Hakları Eğitimi, Türk Eğitim Tarihi derslerini verebilirler.
Tarih dersi tüm okulların müfredat programında yer aldığından bu alanda yetişen öğretmenlere duyulan gereksinim giderek artmaktadır.

F-EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

Tercihlerinde öğretmenlik programını ilk beş tercihinde gösteren ve bu programa yerleştirilen adayların belirli bir kısmına Milli Eğitim Bakanlığınca burs verilmektedir. Bu konudaki duyuru her yıl yayınlanan öğrenci seçme ve yerleştirme sınav kılavuzunda yapılmaktadır.
Mesleki eğitim boyunca öğrenciler Yükseköğretim Kredi ve Yurtlar Kurumunca verilen kredi olanağından faydalanırlar. Ayrıca, çeşitli kurum ve kuruluşların vermiş olduğu burslardan yararlanabilirler.

EĞİTİM SONRASI

Eğitim sonunda “Öğretmen” olarak atananlar 657 sayılı Devlet Memurları Yasası’na göre 9. derecenin 1. kademesinden aylıkla göreve başlatılırlar. Bu öğretmenler yan ödeme, ek ders ücreti gibi olanaklardan da yararlanırlar.
Her yıl okullar açılmadan önce, tüm öğretmenlere eğitim-öğretim tazminatı adı altında bir ödeme yapılmaktadır.

G- MESLEKTE İLERLEME

Okulların idari bölümlerinde görev alarak Müdür Yardımcısı ve Müdür olabilirler.
Lisans eğitiminden sonra üniversite bünyesinde yüksek lisans yaparak öğretim görevlisi, doçent ve profesör olabilirler.
MEB'ca yapılan sınavda başarılı olurlarsa “eğitim yöneticiliği” yapabilirler.

BENZER MESLEKLER

- Sosyal Bilgiler Öğretmenliği,
- Coğrafya Öğretmenliği,
- Sanat Tarihi Öğretmenliği,

I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

- Meslek elemanları,
- 2004 Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) Kılavuzu,
- ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu-2005,
- Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Öğretmen Olarak Atanacakların Atamalarına Esas Olan Alanlar ile Mezun Oldukları Yüksek Öğretim Programları ve Aylık Karşılığı Okutacakları Derslere İlişkin Esaslar ile Değişiklik yapılmasına dair Esaslar (31/03/2003 Gün ve 4 Sayılı Kararla Değişik 01/06/2000 Gün ve 340 Sayılı Karar)
- ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2000,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.

İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube
Müdürlükleri.

275-TARİHÇİ

A- GÖREVLER

- Geçmiş olayları, kurumları, düşünceleri ve insanları betimlemek için geçmişe ait yayınlanmış ve yayınlanmamış tüm kayıtları (kitabeleri, mektupları, anı defterlerini, mahkeme kayıtlarını) elden geldiği kadar ilk kaynaklardan toplar,
- Derlediği bilgileri, doğruluk ve ifade ettikleri anlam bakımından değerlendirir,
- Olayları oluş sırasına koyar ve birbirleri arasında sebep-sonuç ilişkisi kurar,
- Bulgularını, gerçeğe bağlı kalarak, yansız bir tutumla açık ve öz biçimde rapor eder,
- Arkeolog gibi geçmişteki insan kültürleri ile ilgilenen diğer araştırmacıların çalışmalarını inceler,
- Arşive gelen yazılı kaynak ve malzemeyi tarih, konu ve ilgili oldukları kuruluşlara göre sınıflandırarak korunmasını sağlar.

KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER

- Geçmişe ait yayınlanmış ve yayınlanmamış çeşitli kayıtlar,
- Mektuplar, anı defterleri, kitabeler, mahkeme kayıtları gibi kaynaklar,
- Büro malzemeleri,
- Değişik dillerde sözlükler.

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Tarihçi olmak isteyenlerin;
- Üstün bir genel akademik ve sözel yeteneğe sahip,
- Tarih, coğrafya, sosyoloji ve felsefeye ilgi duyan,
- Geniş bir kültüre sahip,
- İnceleme ve araştırma merakı olan,
- Sabırlı, dikkatli ve devamlı okumaktan bıkmayan,
- Bulgularını objektif olarak değerlendirebilen
kimseler olmaları gerekir.

C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Tarihçi genellikle odasında veya kitaplıkta yalnız, ara sıra diğer meslektaşları ile iletişim halinde çalışır. Tarihsel belgelere ulaşmak için zaman zaman tozlu ve loş arşivlere girmesi gerekebilir.

D- MESLEK EĞİTİMİ

MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER

Meslek eğitimi aşağıdaki üniversitelere bağlı fakültelerin Tarih bölümlerinde verilmektedir.

- Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi (Bolu),
- Adnan Menderes Üniversitesi,Fen Edebiyat Fakültesi (Aydın)
- Afyon Kocatepe Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Afyonkarahisar),
- Afyon Kocatepe Üniversitesi- Uşak Fen-Edebiyat Fak. (Afyonkarahisar)
- Akdeniz Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak.(Antalya),
- Anadolu Üniversitesi- Edebiyat Fak.(Eskişehir),
- Ankara Üniversitesi- Dil ve Tarih Coğrafya Fak. (Ankara),
- ****** Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Erzurum),
- Balıkesir Üniversitesi Fen- Edebiyat F. ( Balıkesir)
- Boğaziçi Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (İstanbul),
- Celal Bayar Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Manisa),
- Celal Bayar Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak.(İkinci Öğretim)-(Manisa),
- Cumhuriyet Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Sivas),
- Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Çanakkale),
- Dicle Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi (Diyarbakır)
- Dumlupınar Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Kütahya),
- Ege Üniversitesi- Edebiyat Fak. (İzmir),
- Erciyes Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Kayseri),
- Fatih Üniversitesi - Fen-Edebiyat Fak. (İstanbul),
- Fırat Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Elazığ),
- Gazi Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Ankara),
- Gaziantep Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Gaziantep),
- Gaziosmanpaşa Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Tokat),
- Hacettepe Üniversitesi- Edebiyat Fak. (Ankara),
- Harran Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Şanlıurfa),
- İnönü Üniversitesi Fen-Edebiyat Fak. ( Malatya),
- İstanbul Üniversitesi- Edebiyat Fak. (İstanbul),
- İstanbul Bilgi Üniversitesi Fen Edebiyat Fak.
- Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi- Fen-Ede. Fak. (K.Maraş),
- Kafkas Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fak. ( Kars),
- Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fak. (Trabzon),
- Karadeniz Teknik Üniversitesi, Giresun Fen-Edebiyat Fak.,
- Kırıkkale Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Kırıkkale),
- Koç Üniversitesi- Fen-İnsani Bilimler ve Edebiyat Fak.(Burslu) (İstanbul),
- Marmara Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (İstanbul),
- Mersin Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Mersin),
- Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fak. (İstanbul),
- Muğla Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fak. (Muğla),
- Mustafa Kemal Üniversitesi Fen- Edebiyat Fak.(Hatay),
- Niğde Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Niğde),
- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Edebiyat Fak. (Samsun),
- Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ordu Fen-Edebiyat Fak.
- Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fak. (Ankara),
- Osmangazi Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Eskişehir),
- Pamukkale Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Denizli),
- Sakarya Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Sakarya),
- Selçuk Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Konya),
- Süleyman Demirel Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Isparta),
- Trakya Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Edirne),
- TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi(Burslu) (Ankara),
- Uludağ Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Bursa),
- Yeditepe Üniversitesi - Fen-Edebiyat Fak. (İstanbul),
- Yüzüncü Yıl Üniversitesi- Fen-Edebiyat Fak. (Van).

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER

- Tarih,
- Coğrafya,
- Sosyoloji,
- Felsefe

MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI

Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “Tarih” lisans programı için yeterli “Sözel” (SÖZ-2) puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda “Tarih” lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.

Bu yükseköğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin “Sosyal Bilimler, Edebiyat, Sosyal Bilimler ve Edebiyat, Dil ve Edebiyat, Genel Kültür, alan/Kol/Bölümleri mezunları ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sınavı sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedir.
Ancak kendi alan/kol/bölümlerin dışında bir yüksek öğretim programlarını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.

EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ

Bu mesleğin eğitimi çeşitli fakültelerin Tarih bölümlerinde 4 yıllık lisans programıyla verilmektedir. Bölümün amacı, ilkçağdan başlayarak insanı etkilemiş olan tarihsel olayları, siyaset, ekonomi, din, sanat gibi olgularla birlikte ele alarak öğretmektir. Ders programı ve detaylı açıklaması ekte yer almaktadır.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

Eğitimini başarı ile tamamlayanlara "Tarih" lisans diploması ve "Tarihçi" unvanı verilir.

E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

“Tarih Bölümü” bölümü mezunları Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programını veya Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) işbirliği ile açılan /açılacak pedagojik Formasyon programını başarı ile tamamlayanlar, lise ve dengi okullarda Tarih Öğretmeni olabilirler.

Kütüphane, arşiv ve benzeri kuruluşlarda, özel araştırma merkezlerinde, vakıflarda, Kültür Bakanlığında araştırmacı olarak, üniversitelerde öğretim elemanı olarak, gazetelerde yazar olarak çalışabilirler.
Bakanlık ve Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK işbirliği ile açılan/açılacak olan Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz lisans ya da Pedagojik Formasyon Programının başarı ile tamamlayanlar orta dereceli okullarda öğretmenlik yapabilirler.
Osmanlıca’yı iyi bilenler arşivci olarak tapu dairelerinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde, adliyeler gibi eski belgeleri saklamak durumunda olan kuruluşlarda iş bulabilirler.
Bu alanda çalışma olanağı çok kısıtlı olmasına rağmen çok yetenekli ve meraklı, kendini yetiştirmeye istekli kimseler, kendi çabalarıyla ve araştırmalarıyla doyurucu ve verimli çalışma olanağı sağlayabilirler.
Belli konular hakkında yaptıkları araştırmaların sonuçlarını gazetelerde yayınlayabilirler.
Turist rehberliği de yabancı dil bilen tarih bölümü mezunlarının çalışma alanı olabilir.

F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

Meslek eğitimi sırasında herhangi bir kazanç söz konusu değildir. Ancak, şartları uyan öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu kredi ve yurt hizmetlerinden, çeşitli kurum ve kuruluşlarca başarılı öğrencilere karşılıksız veya mecburi hizmet karşılığı verilen burs olanağından yararlanabilirler.

EĞİTİM SONRASI

Ücretler çalışılan işyeri ve statüye göre değişiklik göstermektedir.
Eğitim sonrası tarih öğretmeni olmak isteyenler, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine tabi olarak 9. derecenin 1. kademesinden aylıkla işe başlarlar.
Üniversitelerde asistan ya da araştırma görevlisi olarak görev alındığında 8. derecenin 1 kademesinden aylıkla işe başlanır.

G- MESLEKTE İLERLEME

Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans, doktora yapabilir, araştırma görevlisi olabilir ve akademik kariyer yapabilirler.
Belirli alanlarda uzmanlaşabilirler. Bunlar; eski tunç çağı eserleri, konservatör (yarım eserlerin yapıştırılması), sikke (nümüz matolog), arkaik dönem heykeltıraşlığı, helenistik çağ mimarisi, seramik, define vb. alanlardır.
Bu alanda ilerleyebilmek için Osmanlıca, Arapça ya da Farsça yanında bir batı dilini bilmek ve sosyal bilimler alanlarında da yetişmiş olmak gereklidir.

BENZER MESLEKLER

- Sosyal Antropolog,
- Sosyolog,
- Arkeolog,
- Tarih Öğretmeni,
- Sanat Tarihçisi.

I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

- Meslek elemanları,
- 2006 Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) Kılavuzu,
- ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu-2005,
- ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2000,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
- Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Öğretmen Olarak Atanacakların Atamalarına Esas Olan Alanlar İle Mezun Oldukları Yükseköğretim Programları ve Aylık Karşılığı Okutacakları Derslere İlişkin Esaslar" 12/07/2004 tarih ve 119 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu Kararı

İ- DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.

276-TEKSTİL MÜHENDİSİ

TANIM

Tekstil ve konfeksiyon sanayiinin kullandığı tekstil hammaddelerinin işlenmesi aşamalarında, teknik ve idari olarak gerekli düzenlemeleri yapan, yeni yöntem ve tekniklerin geliştirilmesi için çalışmalar yürüten, yeni ürünlerin tasarımını ve üretimini planlayan, üretimin ekonomik bir şekilde yürütülmesini sağlayan kişidir.

A- GÖREVLER

Yün, pamuk gibi doğal, polyester, polyamid, polioksil gibi yapay lifler ile bu liflerden kumaş üretilmesi, kumaşın boyanması ve hazır giyim ürünlerinin elde edilmesi, bu işlemlerde kullanılan makinelerin üretilmesi, geliştirilmesi ve ürünlerin pazarlanması işlerini aşağıdaki işlem basamakları ile gerçekleştirir;

- Üretimi planlar, iş akışını düzenler,
- İstenilen kalitede malın en ucuz şekilde üretilmesi için plan yapar,
- Kullanılan makinelerin ayarlarını ve bakımını sağlar,
- Ürünün teknik, estetik, dokuma, örme ve baskı desenlerini bilgisayar yardımıyla tasarlar ve uygular,
- Ürünün kalite kontrolünü yapar,
- Araştırma, geliştirme faaliyetlerini yürütür.

KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER

- Her çeşit elyaf, iplik, dokuma ve örme ürünleri,
- İplikçilikte, dokuma ve örme kumaş üretiminde, konfeksiyonda kullanılan özel el aletleri ve yardımcı malzemeler,
- İplik dokuma, örme, boya-baskı, terbiye gibi işlemlerde kullanılan iplik makineleri, dokuma hazırlık makineleri, dokuma makineleri, örme makineleri, boya-baskı-terbiye makineleri, kesim ve dikiş makineleri,
- Kalite kontrol cihaz ve aletleri, bilgisayar, kart delme makineleri.
- Yardımcı kimyasal malzemeler.

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Tekstil mühendisi olmak isteyenlerin;
- Üst düzeyde akademik yeteneğe sahip,
- Fen bilimlerine ilgili ve bu alanda başarılı,
- Mekanik ilişkileri görebilen,
- Başkalarını yönetebilen
kimseler olmaları gerekir.
Yaratıcılık meslekte başarıyı etkileyen, renk körlüğü ise engelleyen bir faktördür.

C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Tekstil mühendisleri, dokuma endüstrisinde fabrika ve atölyelerde görev yaparlar. Çalışma ortamı gürültülü olup, havada lif tozları bulunabilir. Tekstil mühendisi çalışırken tekniker, teknisyen ve işçilerle iletişim halindedir.

D- MESLEK EĞİTİMİ

MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER

Mesleğin eğitimi aşağıdaki üniversitelere bağlı mühendislik fakültelerinin "Tekstil Mühendisliği" bölümlerinde verilmektedir.

- Afyon Kocatepe Üniversitesi (UŞAK),
- Çukurova Üniversitesi (ADANA),
- Dokuz Eylül Üniversitesi (İZMİR),
- Ege Üniversitesi (İZMİR),
- Gaziantep Üniversitesi Mühendislik Fak.(İngilizce),
- İstanbul Teknik Üniversitesi-İTÜ (İSTANBUL),
- İstanbul Teknik Üniversitesi-Makine Fak.
- Pamukkale Üniversitesi (DENİZLİ),
- Süleyman Demirel Üniversitesi (ISPARTA),
- Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik- Mimarlık Fak.(K.Maraş),
- Uludağ Üniversitesi (BURSA).

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER

- Matematik,
- Fizik,
- Kimya.

MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI

Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “Tekstil Mühendisliği” lisans programı için yeterli “Sayısal (SAY)” puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu’nda “Tekstil Mühendisliği” lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Bu yükseköğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin “Fen, Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler” alanlarından mezun iseler, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sınavı sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedir.
Ancak kendi alan/kol/bölümlerin dışında bir yüksek öğretim programlarını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
- Örme,
- Pamuk Eksperliği ve İplikçilik,
- Pamuk Pazarlama ve İplikçilik,
- Tekstil,
- Tekstil Baskı,
- Tekstil Dokuma,
- Tekstil İplikçilik,
ön lisans programlarını başarı ile bitirenler de ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda başarılı oldukları takdirde “ Tekstil Mühendisliği ” lisans programına dikey geçiş yapabilirler.

EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ

Üniversitelere bağlı tekstil mühendisliği bölümlerinde 4 yıl (8 yarıyıl) süreli bir eğitim görülmektedir.

Eğitimde:
Fizik, Genel Kimya, Matematik, Statik, Dinamik Mekanizma Tekniği, Makine Dinamiği, Termodinamik, Akışkanlar Mekaniği, Isı Transferi, İmal Usulleri, Makine Elemanları, Otomatik Kontrol, Mukavemet, Malzeme, Elektronik, Elektroteknik, Bilgisayar Programlama, İstatistik, Teknik Resim gibi mühendislik dersleri,

Doğal Lifler, Kimyasal Lifler, İpekçilik, İplikçilik Esasları, İplik Teknolojisi ve Makineleri, Dokumacılık Esasları, Dokuma Teknolojisi, Dokuma Makineleri, Dokuma Analiz ve Tasarımı, Dokuma Hazırlık Makineleri, Örmecilik Esasları, Örme Teknolojisi, Örme Makineleri, Örme Analiz ve Tasarımı, Konfeksiyon Tekniği, Tekstil Kimyası, Renk Fiziği ve Kimyası, Tekstilde Kalite Kontrol, Terbiye Teknolojisi, Boya-Baskı Teknolojisi, Boya-Baskı Makineleri, Fabrika Organizasyonu, Dokusuz Yüzeyler, Tekstil Mühendisliğine Giriş gibi mesleki dersler okutulmaktadır.
Ayrıca, 3. sınıf ve 4. sınıfta her yarı yıl 2 seçmeli ders olarak yapılan uygulama ile öğrenci belli bir konuda uzmanlaşma olanağına kavuşabilmektedir. Seçmeli ders olarak; Tekstilde Hata-Hasar, Özel Dokumalar, Örmecilikte Bilgisayar Programlama, İstatistiksel Analiz Metodları, Tekstilde Uygulanan Baskı Yöntemleri, Yaş Proses Kimyasallarının Analitik Değerlendirmesi, Özel İplikler, Tekstilde Maliyet hesapları, Yeni İplikçilik Sistemleri gibi dersleri seçebilmektedir.
Tekstil Projesi, Atölye ve Fabrika Stajı olmak üzere pratik olarak eğitim de yapılmaktadır. Yabancı Dil, Türk Dili, ****** İlkeleri ve İnkılap Tarihi dersleri de verilmektedir.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Tekstil Mühendisliği" lisans diploması ve “Tekstil Mühendisi” unvanı verilir.

E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Tekstil mühendisleri tekstil ve konfeksiyon endüstrisinde fabrika ve atölyelerde mühendis olarak, ayrıca tekstil üretim ve pazarlaması yapan kuruluşlarda teknik satış sorumlusu olarak çalışabilirler.
Ülkemizde en gelişmiş üç sektörden bir tanesi tekstil sektörüdür. Bu nedenle iş bulma olanakları yüksektir. Özellikle Bursa, İstanbul, Adana, Denizli, Gaziantep, Kayseri, İzmir gibi tekstil sanayii gelişmiş illerimizde iş bulma olanakları çok daha iyidir.
Ayrıca, Boya-Baskı-Terbiye, konfeksiyon dallarındaki teknolojik gelişmeler oldukça hızlıdır.
Sektörün rekabet gücü, kalite ve verimliliğin artırılması yolundaki çalışmalar, daha fazla teknik eleman kullanımını ön plana çıkarmaktadır.

F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

Yüksek öğrenimleri süresince öğrencilerin, çeşitli kurum ve kuruluşların vermiş olduğu burslardan faydalanma olanakları olabilir. Ayrıca Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu'nun sağlamış olduğu öğrenim kredisinden yararlanabilmeleri de söz konusudur.

EĞİTİM SONRASI

Ücret daha çok özel sektörde çalıştıklarından kişinin bilgi, beceri, yetenek, çalışma kapasitesi ve sektörün ücret düzeyleri göz önünde tutularak işverenle yapılacak anlaşmayla belirlenir.
Tekstil mühendisleri asgari ücretin en az 3-4 katı ücretle işe başlamaktadırlar. Kişinin durumuna ve pozisyonuna göre ileride bu oran daha da artmaktadır.

G- MESLEKTE İLERLEME

Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans, doktora yapabilir, araştırma görevlisi olabilir ve akademik kariyer yapabilirler.
Çalıştıkları işletmelerde, kısım şefi, imalat müdürü, genel müdürlük düzeyine kadar yükselebilirler,
Belli bir alan veya konuda uzmanlaşma söz konusu olabilir,
Girişimcilik özelliği olanlar: üretim, pazarlama, temsilcilik konularında kendi işlerini kurabilirler.

BENZER MESLEKLER

- Tekstil teknikerliği,
- Kimya mühendisliği (boya-baskı, terbiye, kalite kontrol),
- Kimya teknikerliği,
- Endüstri mühendisliği (planlama ve organizasyonu),

H- EK BİLGİLER

İŞ KAZASI VE
MESLEK HASTALIĞI

- Dokuma işletmelerinde gerekli önlemler alınmadan çalışıldığında gürültülü ortam nedeniyle işitme kaybı,
- Boya-Baskı -Terbiye işlemlerinde kullanılan kimyevi maddeler ile özellikle pamuklu dokuma işlemlerinde meydana gelen tozlu ortam, alerjik rahatsızlıklar, akciğer ve solunum yolu rahatsızlıkları,
- Hareketli parçaları olan makinelerle çalışma sırasında dikkatsizlik ve gerekli koruyucu tedbirlerin alınmaması halinde, elde ve parmaklarda ezilme, kırılma, kopma gibi iş kazaları meydana gelebilir.

I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

- Meslek elemanları,
- 2004 Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) Kılavuzu,
- ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu-2003,
- ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2000,
- Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2005 Kılavuzu,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar,

İ- DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.