Dünya Pazarında Meyve Üretiminde Süreklilik ve İstikrarın Anlamı

Dünya Pazarında Meyve Üretiminde Süreklilik ve İstikrarın Anlamı

Günümüzde tarım sektöründe başarı tarıma dayalı sanayinin gelişimi ve üretici-ihracatçı-pazar üçgenindeki organizasyonun pazar odaklı talepleri yerine getirecek şekliyle yapılması ile sağlanabilir. Bu anlamda "tarımsal üretimde istikrar ve süreklilik" pazarın üzerinde önemle durduğu, üretici ve tedarikçilerden bekler hale geldiği konuların başında gelmektedir. Ülkemizden yapılan yaş meyve ihracatımızın yaklaşık %50'lik bir kısmını oluşturan kiraz ihracatımız ihracata yönelik üretim istikrarı ve süreklilik bakımından ele alındığında dış pazarın bu yöndeki beklentisini henüz tam anlamı ile karşılayabilir halde değildir. FAO (Food and Agriculture Organization of The United Nations) kayıtlarına göre 1998-2002 yılları arasında dünyanın en büyük kiraz ihracatçısı olan ABD ile bu ülkeden sonra Avrupa'nın en büyük kiraz ihracatçısı konumunda olan ülkemizin kiraz ihracat miktarları istikrar bakımından değerlendiril-diğinde bu bakımdan ABD'nin gerisinde olduğumuz görülmektedir (Tablo 1).

Tablo 1. 1998-2002 Yılları ABD-Türkiye Kiraz İhracat Miktarları ve 1998 Yılına Göre İhracat Artış Oranları.

İstatistiklere göre ülkemizin yıllık kiraz üretiminin 200-250 bin ton düzeyinde olduğu rapor edilmektedir. 0900 Kiraz çeşidi, kaliteli, sofralık, taze tüketime yönelik ihraç kirazımızın üretimi ise yıllara göre 50-70 bin ton düzeyinde gerçekleşmektedir. Ülkemizde yetiştirilen tüm kiraz çeşitleri göz önünde bulundurulduğu zaman üretim miktarı yüksek olabilir. Ancak ihraç edilebilecek nitelikteki kiraz üretim miktarı 50-70 bin ton düzeyi ile çok yetersiz ve ihracatımız için sınırlayıcıdır. Dış pazar talebi doğrultusunda 0900 Ziraat ve yakın gelecekte erkenci ve geççi kiraz çeşitleri ile bodur ve yarı bodur anaçlara üzerinde üretilen fidanlarla üretim artışını tesis ederek ihracatımızı desteklemek çok önemli bir noktadır.

Konu pazarda süreklilik bakımından değerlen-dirildiğinde ülkemiz şu an için pazarda 45-60 günlük bir varlık gösterebilirken ABD'de durum 90-120 gün arasında değişmektedir. Pazarda var olan ve her geçen yıl bir artış trendi gösteren kiraz meyvesine olan talebi karşılamak, toprak, iklim ve su gibi tarımsal üretimin vazgeçilmezleri bakımından önemli avantajlara sahip olan ülkemizin bu potansiyelini doğru ve modern metodlarla harekete geçirmek ile mümkün olabilecektir.

Üstün kalite özellikleri ile kendini dış pazarlarda kabul ettirmiş olan 0900 Ziraat kiraz çeşidimizin üretiminin, farklı ekolojik koşullara sahip olan ülkemiz coğrafyasında planlı ve programlı bir biçimde yaygınlaştırılması ve bu şekilde üretim sezonunun uzatılarak sürekliliğin sağlanması gerekmektedir.

Doğru ve modern tarım tekniklerinin kullanıl-masına ilaveten günümüz dünya meyveci-liğinde kabul edilmiş olan ve son 30-40 yıllık süreçte yaygın bir biçimde kullanılan bodur ve yarı bodur anaçlarla sık dikim sistemleri sayesinde üretimde verimlilik, istikrar ve süreklilik kalite gelişiminin de sağlanması ile en kısa sürede somutlaştırılarak dünya pazarına hakim bir yapı oluşturmak kaçınılmazdır.

Tüm bu faktörleri göz önünde bulundurarak kısa, orta ve uzun vade stratejilerini geliştiren Alara Tarım Ürünleri San. Tic. A.Ş. 2003 yılında ürettiği 1 milyon ve 2004 yılı için üretmekte olduğu 1.5 milyon meyve fidanını bu strateji-lerden hareketle geliştirilen üretici bahçe tesis projelerine yansıtmayı hedeflemektedir. Türkiye'nin 8 farklı bölgesinde oluşturulan 4000 da büyüklüğündeki Alara bahçelerinde yürütülen Ar-Ge çalışmaları sonuçlandığında üstün performansları belirlenen erkenci ve geççi kiraz çeşitlerinin bodur ve yarı bodur anaçlar üzerindeki fidanlarının da kiraz üretim sistemine dahil olması ile ülkemiz kiraz yetiştiriciliğinde önemli bir aşama katedilerek üretim sezonunun 90-100 güne çıkarılması mümkün olacaktır. Türk kirazının pazardaki imajını ve gücünü desteklemek amacı ile Güney Yarımkürede yaz aylarının yaşandığı Kasım-Şubat dönemi içerisinde kiraz üretim projesi geliştiren ve 350 da büyüklüğündeki bir kiraz bahçesine sahip olan Alara yeni bahçe tesisleri ile bu dönemdeki kiraz üretimini geliştirmektedir. Bu günlerde Arjantin'den "Rio Alara" markası ile ihraç edilen Alara kirazları AB süper market raflarında yer almakta ve Avrupalı tüketiciler tarafından büyük bir beğeni ile tüketilmektedir.