41-BİLGİSAYARLI NÜMERİK KONTROL (CNC) TEKNİSYENİ

TANIM

Makine parçalarının imalinde kullanılan takım tezgahlarını, bilgisayarla çalıştıran kişidir.

A- GÖREVLER

- İmalat yapılacak parçanın, makinede hangi işlemlerden geçeceğini belirler,
- Bu işlemlerde hangi aletlerin kullanacağını saptar,
- Kullanılacak ölçme ve kontrol aletlerini belirler,
- Söz konusu aletlerin çalıştırılması için bir bilgisayar programı yazar ve bunu tezgaha yükler,
- Makinenin, imal edilecek parçaya göre önceden ayarını yapar,
- İmalatı gerçekleştirir,
- Makinenin bakımını yapar.

KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER

- Torna, freze, matkap, taşlama gibi bilgisayarlı takım tezgahı,
- Bilgisayar, printer, bilgisayar disketleri ve kağıt şeritler,
- Kumpas, mikrometre, tampon mastarlar kesici takımlar ve takım tutucular gibi ölçme ve kontrol aletleri.

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Bilgisayarlı nümerik kontrol (cnc) teknisyeni olmak isteyenlerin;
- Sayılar ve şekiller arasındaki ilişkileri çabuk algılayabilen,
- Yönergeyi hazırlayabilen ve bunu uygulayabilen,
- Çok dikkatli,
- Gözünü ve elini eşgüdümlü kullanabilen,
- Uyarıcılara çabuk tepki verebilen,
- Makine parçaları arasındaki ilişkileri görebilen ve makinelerle çalışmaktan hoşlanan,
- Tertipli, düzenli, sabırlı ve tedbirli,
- Uzun süre ayakta durabilen
kimseler olmaları gerekir.

C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Bu meslek üyeleri, otomotiv ve imalat sektöründeki atölyelerde; ısı ve kokunun normal, toz, gürültü, ışık ve titreşimin yoğun olduğu ortamlarda çalışırlar. Kişi çalışırken birinci derecede makinenin çalıştırılması ile ilgilidir. Çalışma saatleri düzenlidir.

D- MESLEK EĞİTİMİ

MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER

Bu mesleğin eğitimi Anadolu Meslek ve Anadolu teknik liseleri, teknik liseler ve endüstri meslek liselerinde verilmekte olup, aşağıdaki okullarda bu bölüm mevcuttur.

- Eskişehir ****** Anadolu Meslek Lisesi,
- Konya Meram Anadolu Teknik Lisesi,
- Trabzon Of Hacı B.Ulusoy Anadolu Teknik Lisesi.,
- Kırıkkale Anadolu Teknik Lisesi.

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Fen Bilgisi,
- İş-Teknik,
- Matematik.

MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLAR

En az ilköğretim okulu mezunu olan kişilerden endüstri meslek liselerinin tesviye, elektrik, elektronik, bilgisayar, telekomünikasyon, gemi elektroniği ve haberleşme bölümlerinde okuyan öğrenciler, 1. sınıfta gerekli not ortalamasını sağlamak koşuluyla teknik liselerin bilgisayarlı nümerik kontrol bölümlerine geçebilmektedirler. Konya Meram Anadolu Teknik Lisesi ve Trabzon Of Hacı B.Ulusoy Anadolu Teknik Lisesinin "Bilgisayarlı Nümerik Kontrol" bölümleri ise her yıl Milli Eğitim Bakanlığı tarafından merkezi sistemle yapılan Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavıyla öğrenci almaktadır.

EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ

Eğitim süresi teknik liselerde 4 yıl, Anadolu teknik liselerinde 5 yıldır.
Eğitim süresince:
Türk Dili ve Edebiyatı, Matematik, Tarih, Yabancı Dil vb. genel bilgi dersleri dışında;
- Tesviyecilik ve vargelcilik,
- Torna ve freze tezgahları,

D- MESLEK EĞİTİMİ

- Ölçme ve kontrol aletleri,
- Bilgisayar ve ekipmanları,
- Değişik tür bilgisayarlı tasarım programlarının kullanımı,
- Kağıt deliciler ve kağıt serilere program aktarılması,
- Bilgisayarlı nümerik kontrol (CNC) tezgahlarının bakımı ve iş güvenliği konularında teorik bilgiler verilmekte ve uygulamalar yaptırılmaktadır.
Ayrıca 9. sınıfta genel kültür derslerinin yanısıra tanıtım ve yönlendirme dersi de ilave edilmiştir. Eğitim programıyla ilgili ayrıntılı bilgi H- Ek Bilgiler Bölümünde yer almaktadır.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

Eğitim sonunda Anadolu teknik lisesi veya teknik lise diploması ve "Teknisyen" unvanı verilmektedir.

E - ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Bu meslekte özellikle otomotiv ve metal imalat sektöründe çalışma olanakları mevcuttur.

Ülkemizde, küçük ve orta ölçekli işletmelerdeki, geleneksel takım tezgahlarından oluşan makine parkını, teknolojisi ileri CNC tezgahlarına çevirmek bir zorunluluktur. Bu zorunluluk, şimdi ve gelecekte yetişmiş insan gücüne olan gereksinimi de beraberinde getirmektedir.

F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

İşletmelerde mesleki eğitim süresince yaşlarına uygun asgari ücretin % 30’ undan az olmamak üzere ücret alırlar.

İşletmenin sağladığı diğer sosyal imkanlardan faydalanırlar,

Hastalık iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigorta edilirler,

Eğitimleri süresince muayene ve tedavi masrafları Sosyal Sigortalar Kurumu’nca karşılanır.

EĞİTİM SONRASI

Bu meslekte çalışanlar asgari ücretin 3-4 katı ücret almaktadır.

G- MESLEKTE İLERLEME

Meslek liselerinin (CNC) Bilgisayarlı Nümerik Kontrol bölümünden mezun olanlar istedikleri taktirde, Endüstriyel Kalıpçılık, Hasat Sonrası Teknolojisi, Makine, Makine Yağları ve Yağlama Teknolojisi, Mekatronik, Mekatronik (Uzaktan eğitim) Otomotiv, Oto Boya Karoseri Doğrultma Teknikerliği, Sondajcılık, Tarım Alet ve Makineleri, Metalurji Malzeme, Gemi Makineleri, Metalografi ve Malzeme Muayenesi, Termik Santral Makineleri, Termik Santrallerde Enerji Üretimi ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.

Ayrıca meslek liselerinin (CNC) bölümünden mezun olanlar ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girip başarılı olmaları ve “Talaşlı Üretim Öğretmenliği” lisans programını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.

BENZER MESLEKLER

- Makine Teknisyeni,
- Elektronik Teknisyeni,
- Bilgisayar Programcılığı.

H- EK BİLGİLER

Meslek eğitimi teorik ve uygulamalı olarak yapılır. Eğitim süresince alınan dersler şunlardır:
Ortak Genel Bilgi Dersleri: Türk Dili ve Edebiyatı, Matematik, Fen Bilgisi, Felsefe, Coğrafya, Tarih, T.C. İnkılap Tarihi ve ****** İlkeleri, Yabancı Dil, Milli Güvenlik Bilgisi, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Beden Eğitimi,
Seçmeli Meslek Dersleri: Dijital Elektronik, İşletme Bilgisi, İş Güvenliği, Bilgisayar, Elektrik Elektronik Bilgisi, Girişimcilik, Atölye, İnsan İlişkileri, Cisimlerin Dayanımı, Organizasyon ve İş Etüdü,
Meslek Dersleri: Makine Resmi, Laboratuar, Meslek Bilgisi, Atölye, Bilgisayar Destekli Tasarım, Robotik,
Belirlenen derslerle ilgili olarak öğrenilenler:
- Bilgisayar ve çevre ekipmanlarının kullanımı ve bakımı,
- Paket programların kullanımı,
- Değişik tür CAD (Bilgisayar Destekli Tasarım) programlarının kullanımı; bu programlarla yapılmış olan çizimlerin çıktılarının alınması,
- Yapım resimleri ve komple resimlerin özelliklerinin tanınması, resimlerin okunması ve uygulanması,
- Torna, freze tezgahlarının tanınması, ölçü ve kontrol aletlerinin tanınması, bu aletlerle frezede yapılan işlerin ölçülerek, kontrol edilmesi,
- Tesviyecilik ve vargelcilik hakkında bilgiler (tanımı, bakımı, ölçümü ve kontrolü, markalama, kanal açma, yatay ve eğik düzlemlerin işlenmesi vb.)
- Kağıt deliciler hakkında genel bilgi, kağıt serilere program aktarılması ve doğrulamasının yapılması,
- Simülasyonun önemi, yapılmış olan programların simule edilmesi,
- NC ve CNC tezgahlarının: Çeşitleri, teknolojisi, terim ve kodları, iş güvenliği ve bakımı öğrenilir.

I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

- Anadolu teknik lisesi ve teknik lise bilgisayarlı nümerik kontrol (CNC) bölümü meslek dersleri eğitim programı,
- ÖSYM 2006 ÖSS Sınav Kılavuzu,
- MEB 2006Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Kılavuzu,
- 4702 Sayılı Kanun,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.

İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- Teknik ve Anadolu teknik liseleri,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi.
- Bünyesinde meslek danışma merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube müdürlükleri.