Mobilyada hedef, 400 milyon $’lık ihracatı 1 milyar $’a taşımak

obilyada hedef, 400 milyon $’lık ihracatı 1 milyar $’a taşımak
01.10.2010 - 13:58

Kategoriler : Mobilya-Orman Ürünleri
İller : Kayseri


Yazdır Arkadaşına Gönder Yorum Yap
Facebook Google Yahoo
Mixx Digg StumbleUpon
Del.icio.us friend feed Twitter

Bu sayfalarda bulunan yorumlar okuyucuların kendi yorumlarıdır. Yazılanlardan gazetemiz sorumlu tutulamaz.
Enflasyon verileri bu tabloda!

Bu habere ait etiketler:
mobilya ,
Yurt genelinde mobilya üretimi yapan 20 büyük firmanın 13’ü Kayseri’de bulunuyor. Türkiye'de bir günde üretilen 20 bin yatağın 10 bini, 19 bin kanepenin 12 binini yine Kayseri üretiyor. Mobilya ihracatının ise yüzde 30'u Kayseri'den. Şimdi kent, 400 milyon dolarlık ihracatı 1 milyar dolara taşımayı hedefliyor.

Bir dönem mobilyada, 'gündüz otur, gece yat' modası, yataklı kanepe satışlarını patlattı. Bu moda sonra mobilya özellikle de koltuk takımlarına yansıyınca, Kayseri Türkiye'nin en gözde mobilya üretim merkezlerden biri konumuna geldi. 80'li yılların sonunda mobilya pazarını Ankara, Eskişehir ve İnegöl'e kaptıran Kayseri, kısa zamanda toparlanıp, dar gelirli ailelerin mobilyası olarak bilinen kanepe ve çekyata yöneldi. Birkaç yılda atölyeler fabrikaya dönüştü. Üretim kapasiteleri iki katına çıktı. Yenilikler kalitenin yükselmesini sağladı. Ve sonuçta Kayseri, Türkiye'de oturma grubu ve kanepe üretiminin, yüzde 80'ini elinde tutan bir merkez kimliğine kavuştu. Aile boyu küçük atölyelerde başlayan, son yıllarda ise atak yaparak, sesini yurtdışı pazarlarda bile duyurma başarısı gösteren Kayseri mobilya sektörü, ekonomik sıkıntılarına rağmen sürekli gelişme gösteriyor.

Mobilyacılar Odası Başkanı Mehmet Ali Çevrim, Kayseri'de sektörün gelişme içinde olduğunu belirtti ve “Mobilyacılık iş kolu sürekli gelişiyor. Sıkıntılara rağmen mevcut tesislere yenileri ekleniyor. Üretim artışı ve kalite iç içe yürüyor. Çekyat ve kanepe ile başlayan üretim iç ve dış pazarlardan gelen talep nedeniyle oturma gurupları modüler mobilya üretimine dönüştü” dedi.

Çevrim, şöyle devam etti: “Yurt genelinde mobilya üretimi yapan 20 büyük firmanın 13’ü Kayseri’de. Keza, Türkiye mobilya ihracatının yüzde 40’ı Kayseri’den yapılıyor. Böylesine anlamlı bir potansiyelin tasarım ve markalaşmaya ağırlık verilerek daha iyi kullanılması, dolayısıyla ekonomiye sağlanan katma değerin daha da artırılması gerekir.”

Mobilya sektöründe, Kayseri ekonomisinin son 30 yılına, ürettiği mobilyaları yurtiçi ve yurtdışı pazarlara sevk ederek damgasını vuran Boydak Holding, sektörün öncü kuruluşu. Boydak Holding'i bu günlere taşıyan 'İstikbal' markasının temelleri 1950'li yıllarda oldukça zor koşullarda atılır. Hacı Sami ve Hacı Mustafa Boydak kardeşler, Kayseri'nin Hacılar ilçesinde yaşamaktadır. Hacılardaki araziler tarıma elverişli değildir. O nedenle 50'li yıllara rastlayan gençlik dönemlerini kapı ve pencere doğraması üretimini öğrenerek geçirirler. Hacı Mustafa Boydak, askerden döndükten bir yıl sonra, elleri daha iyi 'çekiç tutar' hale geldiğinde, Kayseri'deki Eski Sanayi Bölgesi'nde yaklaşık 50 metrekarelik küçük bir atölye satın alırlar. Proje çizdirirler, artık sıra ruhsat almaya ve temel atmaya gelmiştir. Ancak, birçok kez belediyeye gidip başvuruda bulundukları halde bir türlü ruhsat alamazlar.

Hacı Mustafa Boydak, çareyi belediye başkanının huzuruna çıkmakta arar. O yılların efsane belediye başkanı Osman Kavuncu'ya gider ve derdini anlatır. Genç girişimciyi dinleyen Kavuncu, belediye ruhsat işlerinden sorumlu Selçuk Karakimseli'yi yanına çağırarak, sorunu çözer. Sonra Mustafa Boydak'a dönerek; “Gidecek, yarın hemen kazmayı vuracaksın” der. Ne var ki, zorluklar birbirini izler. Temel atılmıştır ama o yıllarda Türkiye'de hammadde tedarikinde ciddi sorunlar yaşanmaktadır. Çoğu hammadde karaborsaya düşmüştür. Bu kez de Mustafa ve Sami Boydak kardeşlerin babaları Mehmet Boydak, Osman Kavuncu'nun kapısını çalarak, demir ve çimentoda yaşanan girdi dar boğazını aşmaları için talepte bulunur.

Ve sonuçta Boydak kardeşler, Osman Kavuncu'nun kurduğu eski sanayi sitesindeki 50 metrekarelik mütevazi atölyelerinde çeyiz sandığı, gardırop, masa, sandalye ve karyola üretmeye başlarlar. Mustafa Boydak üretim, Sami Boydak işin daha çok satış ve tahsilat yönüyle ilgilenmektedir.

İşleri iyi gitmeye başlamıştır. Komşuları nakite sıkışınca 100 metrekarelik dükkanını Boydak kardeşlerin 50 metrekarelik dükkanıyla takas eder. Boydaklar belli bir vade ile borçlanarak daha büyük bir atölyede çalışma imkanı bulmuş olurlar. Borçlarını ödemekte güçlük çekmezler. Zira 1950'li yılların sonunda, ürettikleri tüm doğramalara kolaylıkla pazar bulurlar. Ne var ki, Türkiye'de sanayi üretimini olumsuz etkileyen koşullar devam etmektedir. Örneğin; o yıllarda elektrik sayacı almak bile zor iştir. Sayaç aldıktan sonra da problem bitmez. Elektrik alabilmek de ayrı bir sorundur. Hacı Mustafa Boydak o günleri şöyle anlatacaktır:

“10 beygirlik motor için 5 beygir gücünde elektrik veriliyordu. Bir yandan elektrik kesintileri diğer yandan iş yerlerin akşam saat 17.00'de kapanma zorunluluğu belimizi bükmüştü. İş yerlerini akşam saati geldiğinde kapatmasınlar diye kapıya gelen görevlilere yalvarırdık. Elektrik tedarikinde 1959 yılında Kırşehir'deki İrfanlı Barajı devreye girene kadar çok zorluk çektik. Ondan sonra da, kesintiler devam etti; ama en azından bir önceki döneme göre rahatlayıp, nefes alma imkanı bulduk.”

Zaman içinde mobilya işini bu iki kardeşe Eskişehir'den gelen ustaları Cemal Tanrıdiler (Sarı Cemal) öğretir. O yıllarda Eskişehir ve Ankara mobilya işinde öndedir. Cemal Usta Kayseri'ye gelip yerleştiğinde, Boydak kardeşlere ahşaptan mobilya yapmayı ve döşeme işini öğretmek ister. Babaları ise doğrama işinde kalmalarını ısrar eder. Ancak o da, sonradan meslekleri marangozluğu, mobilya ile geliştirmelerine izin verir. Ve Cemal Usta'nın yardımıyla mobilya işine de girmiş olurlar.

Hacı Mustafa Boydak'a, soyadının anlamı sorulduğunda sözcüğün Farsça'dan geldiğini ve “elinde değneği dahi olmayan, tek başına yürüyen kişi” ya da “eli boş kişi” anlamında kullanıldığını öğreniyoruz. Ancak bir kez daha o ismi yüklenen kişilerin, bu isimlere aynı zamanda anlam kazandırdıklarına tanık oluyoruz. Çünkü, “Boydak” hangi anlama gelirse gelsin, bugün İstikbal markasıyla ülke ekonomisine damgasını vuran bir kimlik.

Boydak Holding'in başında bugün, ikinci kuşaktan Hacı Boydak var. Hacı Boydak, baba Boydak'lardan merhum Sami Boydak'ın dört oğlundan biri. 1958 doğumlu. Ortaokulu bitirdikten sonra babası ve amcasına ait atölyede katip olarak çalışmaya başlar. O yıllarda iş yerinde çalışanların askerden döndükten sonra kendi iş yerlerini açmak arzusuyla işten ayrılmalarından etkilenerek, babasına ve amcasına yardım etmek ister. Hacı Boydak, “Babam 'okuma' demedi. Ancak iş hayatı bana daha cazip geldi. Biz amca çocuklarıyla hep birlikte büyüdük. Her zaman yan yana ya da aynı apartmanın farklı katlarında oturduk. O nedenle, evler hep müşterekti. Başından beri biz de amca çocuklarıyla birlikte hareket etmeyi öğrendik. Ve adeta birbirimize kenetlendik” diyor.

İstikbal’de hedef ‘ilk 5’

Marangoz ve mobilya ustası babalarının; ‘istikbaliniz parlak olsun” temennisinden esinlenerek, amca çocukları Hacı ve Şükrü Boydak'ın,'İstikbal” adıyla temelini attıkları Boydak Holding'in CEO'su Memduh Boydak, “Türkiye'de İstikbal var” sloganıyla başlattıkları mobilya ticaretinde özellikle son 15 yıl içinde başarılı bir grafik çizdiklerini belirtiyor ve şöyle diyor: “Biz iyi bir takımız. İstikbal, 50 yılı aşkın zamandır üretim yapan bir firma. Yaşadığımız köyde yani Hacılar'da tarıma elverişli arazi yoktu. Hayvancılık da yapılamıyordu. Kısacası ırgatlık karın doyurmuyordu. Babalarımız evin geçimi için önce çıraklıkla başlamışlar bu işe. Sonra Kayseri'nin eski sanayi bölgesinde ortaklaşa atölye açmışlar. Babam Sami Boydak ile amcam Hacı Mustafa Boydak, önce sandalye üretip ahşaba yoğunlaşmışlar. Sonra, mobilyaya yönelmişler. Bugünkü İstikbal markası, ustaları Sarı Cemal'in 'sizin istikbaliniz parlak olur. Adınızı İstikbal koyun' önerisinden esinlenerek bugünlere gelen bir ünvan. Boydak Holding, 'İstikbal' misyonundan sağladığı kazanımlarıyla bugün Türkiye'nin istihdamda ilk 10, yıllık ciroda ilk 15 kuruluşu arasında. Ancak bununla da yetinmiyoruz. Hedef ilk 5 arasına girmek.”

Türkiye’nin en büyük mobilya merkezi

Bu arada mobilya üreticileri birçok şehre dağılmış olmakla birlikte, sektör kümelenmesi İstanbul, İnegöl, Ankara, Kayseri ve İzmir illerinde gerçekleşti. Mobilya sektörünün gelişimi ve büyümesi kanepe, koltuk ve yatak üretimi ile başlayan Kayseri ise daha sonra tüm alanlar ve tüm ürün gruplarında Türkiye'nin en büyük mobilya merkezi haline geldi. Türkiye'de bir günde üretilen 20 bin yatağın 10 bini, 19 bin kanepenin 12 bini, 2 bin 500 koltuk takımının bin takımı Kayseri'de üretiliyor. Panel mobilya üretiminin yarısı Kayseri'de gerçekleştirilmekte.

Türkiye'de mobilya sektöründe faaliyet gösteren firmaların yüzde 8.4'ünün faaliyet gösterdiği Kayseri, mobilya sektöründeki istihdamın yüzde 19.8'ini de tek başına karşılıyor. Mobilya sanayinde yaratılan katma değerin yaklaşık yüzde 14.7'si de yine Kayseri'de faaliyet gösteren firmalar eliyle olmakta.

Kayseri'de faaliyet gösteren imalat sanayi firmalarının yüzde 20.5'i, toplam çalışan sayısının yüzde 24.8'i de mobilya sektöründe faaliyet gösteriyor

Dış pazar payı artıyor

Son yıllarda atak yaparak, tekstilin yerini alan ve sağladığı katma değerle Kayseri ekonomisinin lokomotif sektörlerinden biri haline gelen mobilya, 'tasarım' ağırlıklı üretimle dış pazar payını iki katına çıkarmaya hazırlanıyor. Küresel ekonomik krizden kaynaklanan daralmanın uzun sürmesi, Kayseri mobilya sektörünü yeni arayışlara yönlendirdi. Çareyi, rekabet gücünü geliştirerek dış pazar payını artırmada arayan sektörün önde gelenleri, tasarım ağırlıklı yeni ürünlerle başta Hindistan, Çin ve Rusya olmak üzere yeni pazarlara girerek, ihracatını birkaç yıl içinde 400 milyon dolardan 1 milyar dolara çıkarmayı hedefliyor.

Kayseri Sanayi Odası Meclis Başkanı Nurettin Okandan, mobilya sektörünün son yıllarda atak yaparak il ekonomisine en fazla katma değer yaratan sektörlerinden biri haline geldiğini ancak bunun yeterli olmadığını söyledi. Ekonomik durgunluklardan rekabet gücünü artırmayı başaranların çıkabildiğine dikkat çeken Okandan, "Kayseri mobilya üretiminde ağırlığı olan bir merkez. Sektör teknolojiye dayalı tasarımlara yönelerek, ortaya koyacağı ürünlerle rekabet gücünü artırma yoluna giderse, bundan hem ülke hem de il ekonomisi kazançlı çıkar. Bu konuda firmalarımızın çaba harcadığını biliyor, bundan sevinç duyuyoruz" diye konuştu.

Okandan, üretimi geliştirmek ve ihracatı artırmak için geleceğe yönelik stratejiler oluşturmak gerektiğini belirterek, "Kayseri, toplam büyüklükleri 40 milyon metrekareye ulaşan üç ayrı organize sanayi bölgesi (OSB) ile bir serbest bölgeye sahip. Yıllık ihracat yaklaşık 1.4 milyar dolar. Bir o kadar da ithalatı var. Yani 2.8 milyar dolarlık dış ticaret hacmine sahip. Odamıza üye yaklaşık bin 100 sanayiciden 250'si, dünyanın 150 ayrı ülkesine mamul mal ihraç ediyor" bilgisini verdi.

Mobilya ihracatının yüzde 30'u Kayseri'den.

İlin özellikle mobilyada çok iyi konumda olduğunu vurgulayan Nurettin Okandan, şöyle devam etti: “OSB'lerdeki tesislerin üçte biri mobilya üretiyor. Ağaç İşleri Sanayi Sitesi'nde, Eski Sanayi Bölgesi'nde ve Doğu Sanayi Sitesi'ndeki çok sayıda işyerinde mobilya ve mobilya yan ürünleri üretiliyor. Türkiye'den yapılan yaklaşık 1 milyar 400 milyon dolarlık mobilya ihracatının 400 milyon dolarlık kısmı Kayseri'den yapılıyor. Yani, mobilya ihracatının yüzde 30'u Kayseri'den. Kısaca belirtmek gerekirse 30'dan fazla ülkeye mobilya ihraç ederek, dünyanın önde gelen mobilya firmaları ile yarışan bir kent. Neden 350 ila 400 milyon dolarlık ihracat yeni stratejilerle ikiye, üçe katlanıp 1 milyar dolara ulaşmasın."

Ev-ofis dekorasyonunun merkezi Kayseri olacak

Önce planlaması yapıldı; ardından AB hibe desteği sağlandı. Şimdi de büyükşehir belediyesi arsa tahsisi yaptı. Sıra artık, temellerin atılmasına geldi. Bin mikro KOBİ'yi, sektörel çatı altında bir araya getirerek, yaratılacak güçlü markalarla dış rekabete açılmaya hazırlanan Kayserili mobilyacılar,1 milyon 350 bin metrekarelik alan üzerinde kurulacak 'Mobilyacılar Sektörel Sanayi Sitesi'nin temelini yakında atacak. Üç yılda tamamlanması öngörülen 'ortak kullanımlı' üretim üssünde Ar-Ge, tasarım, dış ticaret ve pazarlama birimleri yer alacak. Bu ev ve ofis dekorasyon merkezinde bir de uluslararası standartlara uygun fuar yer alacak.

Projenin mobilyada markalaşmaya odaklı üretimin ufkunu açacağını belirten Kayseri Esnaf Odaları Birliği ve Marangozlar Mobilyacılar Odası Başkanı Mehmet Ali Çevrim, "Üç yıllık bir çalışmanın ürünü olan projede artık sona yaklaşıyoruz. Oda üyesi mobilyacılar arasında anket yaptık. Üyelerimizin, teknoloji donanımlı ve ortak kullanımlı üretim merkezi projesi etrafında yoğunlaştığını gördük. Proje, bu istek doğrultusunda hayata geçirilecek" dedi.

AB'den 6.7 milyon Euro hibe desteği

Mehmet Ali Çevrim, gerek kapasite kullanımı, gerek üretim ve istihdam, gerekse ihracatta sağlanan artışlarla Kayseri'nin, mobilyada sektörün merkezi konumuna geldiğini, bundan böyle markalaşmaya özen göstererek, sektörün dış rekabet gücünü artırmayı hedeflediklerini kaydetti. Söz konusu projenin ilk ayağında, AB'den 6.7 milyon Euro hibe desteği sağlandığını ifade eden Çevrim, "Proje için önce vilayet, 50 bin metrekarelik arsa ayırdı. Ardından da büyükşehir belediyesi, aynı yerde Kayseri Şeker Fabrikası ile kuzey çevre yolu arasında 1 milyon 300 bin metrekarelik bir alanın tahsisini yaptı. Kendi imkanlarımızı da kullanarak, projeyi birlik, beraberlik ve dayanışma içinde hayata geçireceğiz" diye konuştu.

Bin 'mikro KOBİ' bir araya gelecek

Kayseri'de atölye düzeninde çalışarak mobilya üretimi yapan bin 500 dolayında KOBİ var. 1 milyon 350 bin metrekarelik alan üzerinde kurulacak şekilde planlanan site, ilk etapta bu işletmelerden binini, ortak kullanıma açık, modern teknolojiyle donatılmış atölyelerde bir araya getirerek, gelişip büyümelerine yardımcı olacak. Ortak üretime açık bu atölyeler 800 bin metrekarelik alan üzerinde faaliyet gösterecek. Üretim üssü için tahsis edilen alanın 400 bin metrekaresi showroomlara, 60 bin metrekarelik bölümü ise uluslararası standartlarda oluşturulacak fuara ayrılacak.

Site, bin mikro KOBİ'ye, bir ortaklık ve destek merkezi olmakla kalmayacak; bünyesindeki ortak kullanıma açık makine parkı, 90 bin metrekarelik alanda kurulacak inovasyon ve girişimcilik merkezi, dış ticaret ve pazarlama araştırma birimi, sektörel mesleki ve teknik eğitim birimleri ile hem işletmelerin ufkunun açılmasına hem de ürünlerin dünya piyasalarında öteki ünlü markalarla rekabet eder duruma gelmelerine yardımcı olacak.

Kısacası; aynı çatı altında bir araya getirilen KOBİ'lerin, ileri teknolojili makine ve ekipmanla, katma değeri yüksek, farklı model ve tarzda üretim yapmalarına imkan tanınarak, hem kendi aralarındaki hem de büyük firmalarla olan rekabetlerine son verilecek, dolayısıyla ihracat ağırlık üretimin önünü açılmış olacak.

Sayılarla Kayseri mobilya sektörü

. Türkiye'deki 20 büyük mobilya üretim tesisinin 11'i Kayseri'de

. Türkiye'de üretilen 20 bin yatağın 10 bini, 20 bin kanepenin 12 bini, 3 bin oturma grubunun binii Kayseri'de üretiliyor

. Yatak odası takımlarının yarısı Kayseri'deki tesislerden çıkıyor

. Türkiye'nin mobilya ihracatının yüzde 30'u Kayseri'den yapılıyor

. OSB'lerle şehrin değişik kesimlerinde irili ufaklı 3 bin işyeri var

. Üreticilerin bin 500 kadarı atölye tipi faaliyet göstererek üretim yapan işletmeler

. Yan sanayi dahil, yaklaşık 3 bin işletmede 30 bin kişi istihdam ediliyor

Tasarım ve markalaşmaya yoğunlaşmamız gerek

Memduh Boydak / Boydak Holding CEO'su: Mobilya üretiminde Kayseri söz sahibi bir konuma geldi ancak bu yeterli değil. Sektör hızlı büyüyor, gelişiyor. Ancak, büyümeye paralel olarak araştırma geliştirme çalışmalarının da iyi yerde olması lazım. Eğer mobilyada marka olunacaksa Kayseri'nin inovatif yüzünü göstermesi gerekir. Girişimcilik ruhunun yanı sıra, Kayseri ucuza mal etme imkanı ve yetişmiş işgücü kapasitesi gibi avantajlarla, mobilyada seri üretimi benimseyerek sektörde büyüyor. Yeni tesisler kuruluyor, mevcutlar modernize ediliyor. Hemen her işletmede kaliteyi ön plana çıkarma gayreti var. Bu gayret üretim ve ihracat artışını da peşinden getiriyor. Tedarikçilerle birlikte şehirde mobilya üretimi yapan irili ufaklı 3 bin dolayında işletme var. Bu işletmelerde 30 bin kişi çalışıyor. Denilebilir ki; mobilya sektörünün kalbi Kayseri'de artıyor. Kayseri mobilyası özellikle AB ülkelerinde önemli bir yere sahip. Avrupa'ya ihraç edilen her 4 kanepeden biri Kayseri'den. Kısacası, Avrupa pazarlarında Türk mobilyası çok yaygın. O nedenle, zaman kaybetmeden temel sorun olarak gördüğümüz tasarım ve markalaşmaya yoğunlaşmamız gerek. Biz, İstikbal Grubu olarak iddialıyız. Her yıl Ar-Ge çalışmaları için büyük miktarlarda harcama yapıyoruz. Bu konuda kararlıyız.

İhracat atağında en büyük sorun navlun.

Yılın ikinci yarısından itibaren talep artacak

İpek Mobilya Yönetim Kurulu Başkanı Saffet Aslan: Küresel ekonomik kriz nedeniyle mobilya sektöründe tüketim azaldı. Yeni tasarımlarla ortaya konulacak ürünlerin, Kayseri'nin mobilyada dış pazar payını daha da artıracağına inanıyorum. Daralmaya rağmen dış pazarda talep durmuyor. Örneğin, firma olarak biz 2009 yılında 20 milyon dolarlık ihracat yaptık. 2010 yılı için umutluyuz. Gerek sektör, gerekse ekonomi adına bu yıl iyi şeyler olacağına inanıyor, özellikle yılın ikinci yarısından itibaren önemli satın alma taleplerinin geleceğini düşünüyoruz. Yani, sektörden büyüme bekliyoruz ve İpek Mobilya olarak buna odaklanmış durumdayız. Kısacası, hem tesislerimizde altyapı olarak güçlenme hem de teknolojik donanım anlamında geleceğe hazırlanıyoruz. Kayseri mobilya sektörünün gerçekleştirdiği ihracat atağında en büyük sorun, navlun fiyatları. Mobilyanın hacimli mamul olması bizim en büyük sıkıntımız. Yetkili makamlar bu konu ile ilgili bir çözüm, ya da destek sunarsa çok seviniriz. Sıkıntılarımızın ortadan kalkmasında büyük ve ciddi anlamda desteğe ihtiyaç var. Bizler üretmek ve ülkeye katma değer sağlamak için varız.

Rekabet gücünü yükseltecek önlemler alınmalı

Kilim Mobilya Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yayla: Emek verdiğiniz sektör yani mobilya sektörü insan hayatı için önemli. Kaliteli ürün yaparsanız hizmet verdiğiniz tüketici kaliteli bir hayat sürer. Müşteri memnuniyetini ön planda tutarak ve kaliteden ödün vermeden üretim yapmak, pazar payınızı artırdığı gibi ihracatınıza da ivme kazandıracaktır. AB tartışmalarının yapıldığı günümüzde ürün kalitemizle Avrupa'yı bir baştan bir başa fethetmek bizim yapacağımız çalışmaların temel hedefidir. Bu iş bir ekip ve inanç işidir. Bu iş bir öz güven işidir. Ekibiniz iyi çalışıyorsa Ar- Ge ve tasarım birimi başarılı ürünlere imza atıyorsa, siz ve sizi temsil edenleri daima en iyinin arayışı içindeyse sonuçta başarı mutlaktır. Bütün bunların sonucu olarak da kalıcı olmak, büyümek ve uluslararası bir hüviyet kazanmak an meselesidir. Ancak sektörün geleceği adına gelecek için Çin faktörünü çok iyi değerlendirip, doğru analizler yapıp, doğru kararlar almalıyız. Öte yandan Avrupa Birliği’nin eşiğinde durduğumuz şu günlerde bütün sektör temsilcilerinin 'kurumsallaşmasını, markalaşmasını tamamlayıp üretimde verimliliği artırıcı ve rekabet gücünü yükseltici önlemleri almaları gerektiği kanısındayım.