ÇARPANLARA AYIRMA (2)

ÇARPANLARA AYIRMA, ÇARPANLARA AYIRMANIN ÖZELLİKLERİ (2) İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR (MATEMATİK DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR)

A. ORTAK ÇARPAN PARANTEZİNE ALMA

A(x) . B(x) ± A(x) . C(x) = A(x) . [B(x) ± C(x)]



En az dört terimi olan ifadeler ortak çarpan parantezine alınacak biçimde gruplandırılır, sonra ortak çarpan parantezine alınır.



B. ÖZDEŞLİKLER

1. İki Kare Farkı - Toplamı

I) a2 – b2 = (a – b) (a + b)

II) a2 + b2 = (a + b)2 – 2ab ya da

a2 + b2 = (a – b)2 + 2ab dir.

2. İki Küp Farkı - Toplamı

I) a3 – b3 = (a – b) (a2 + ab + b2 )

II) a3 + b3 = (a + b) (a2 – ab + b2 )

III) a3 – b3 = (a – b)3 + 3ab (a – b)

IV) a3 + b3 = (a + b)3 – 3ab (a + b)

3. n. Dereceden Farkı - Toplamı

I) n bir sayma sayısı olmak üzere,

xn – yn = (x – y) (xn – 1 + xn – 2y + xn – 3 y2 + ... + xyn – 2 + yn – 1) dir.

II) n bir tek sayma sayısı olmak üzere,

xn + yn = (x + y) (xn – 1 – xn – 2y + xn – 3 y2 – ... – xyn – 2 + yn – 1) dir.

4. Tam Kare İfadeler

I) (a + b)2 = a2 + 2ab + b2

II) (a – b)2 = a2 – 2ab + b2

III) (a + b + c)2 = a2 + b2 + c2 + 2(ab + ac + bc)

IV) (a + b – c)2 = a2 + b2 + c2 + 2(ab – ac – bc)

n bir tam sayı ve a  b olmak üzere,

• (a – b)2n = (b – a)2n

• (a – b)2n – 1 = – (b – a)2n – 1 dir.



• (a + b)2 = (a – b)2 + 4ab



5. (a ± b)n nin Açılımı

Pascal Üçgeni


(a + b)n açılımı yapılırken, önce a nın n . kuvvetten başlayarak azalan, b nin 0 dan başlayarak artan kuvvetlerinin çarpımları yazılıp toplanır.

Sonra n nin Paskal üçgenindeki karşılığı bulunarak kat sayılar belirlenir.

(a – b)n yukarıdaki biçimde yapılır ancak b nin; çift kuvvetlerinde terimin önüne (+), tek kuvvetlerinde terimin önüne (–) işareti konulur. bilgiyelpazesi.net

• (a + b)3 = a3 + 3a2b + 3ab2 + b3

• (a – b)3 = a3 – 3a2b + 3ab2 – b3

• (a + b)4 = a4 + 4a3b + 6a2b2 + 4ab3 +b4

• (a – b)4 = a4 – 4a3b + 6a2b2 – 4ab3 + b4



C. ax2 + bx + c BİÇİMİNDEKİ ÜÇ TERİMLİNİN ÇARPANLARA AYRILMASI

1. a = 1 için,

b = m + n ve c = m . n olmak üzere,

x2 + bx + c = (x + m) (x + n) dir.

2. a  1 için,

a = m . p , b = m . q + n . p ve c = n . q

olmak üzere,

ax2 + bx + c = (mx + n) (px + q) olur.