alçalık domateste fiyat arttı, ihracatçı tedirgin
29.09.2010 - 09:40
Muhabir : Birgül TELLİ
Kategoriler : Gıda
İller : Bursa
Yazdır Arkadaşına Gönder Yorum Yap
Facebook Google Yahoo
Mixx Digg StumbleUpon
Del.icio.us friend feed Twitter
Bu sayfalarda bulunan yorumlar okuyucuların kendi yorumlarıdır. Yazılanlardan gazetemiz sorumlu tutulamaz.
Enflasyon verileri bu tabloda!
Bu habere ait etiketler:
salça , domates , ihracat
BURSA - Domateste başlayan fiyat artışı ürün azlığı sebebiyle devam ediyor. Salçalık sanayi tipi domateslerde 50 kuruşu bulan fiyatlar, firmalara sıkıntı yaşatırken, ihracat rakamlarının bu yıl düşmesi bekleniyor. Geçtiğimiz yıl 2 milyon 300 bin ton sanayi tipi domates üretilirken bu yıl rakam 1 milyon 350 bin tonda kaldı. Fazla yağış ve domates güvesinden korkan çiftçiler biber ve patlıcana yöneldi. Pazarda geçen yıllarda 40-50 kuruştan satılan salçalık domates, bu yıl fabrikaların taleplerinin karşılanamaması yüzünden 2 Liraya kadar yükseldi. Salçalık domateste iddialı olan Karacabey'de ekim alanları geçen yıla göre daraldı. 100 bin dekarda domates üretimi yapılırken, bu yıl alan 70 bin dekara geriledi. Geçen yıl 1 milyon ton salçalık domatesin üretildiği ilçede rekolte yüzde 60 azalarak 400 bin tona geriledi. Domates üretiminde İtalya'dan sonra Avrupa'da ikinci sırada olan Türkiye'de üretimin azalması, ithalata izin verilmesi fikrini doğurdu. Salça İthalatçıları ve İmalatçıları Derneği (SİİD) Başkanı Murat Savaşkan ve Karacabey Ziraat Odası Başkanı Nuri Karaca sanayi tipi domateste fiyatın 50 kuruşa kadar çıkmasının sorumlusu olarak bugüne kadar düşük fiyattan ürün alan salça firmalarını gösterdi. İddialara yanıt veren Tat Genel Müdürü Güçlü Toker ise her firmanın bir fiyat politikası olduğunu, ihracatta rekabet şansı elde edebilmeleri için fiyatların düşük olması gerektiğini söyledi.
İthalata izin verilmeli
Salça İhracatçıları ve İmalatçıları Derneği Başkanı Murat Savaşkan, 30-40 kuruş arasında domates satışının yapıldığı bir yerde, ihracat yapılabilmesinin mümkün olmadığını belirterek, "2009 yılında 125 bin ton civarında ihracat yapıldı. Bu yıl rakamın 50 tonu bulması bile zor. İhracatın yapılabilmesi için ithalatın serbest bırakılması şart. Fiyatlar 5 kat arttı. İç piyasa oyuncuları domates fiyatlarındaki artışın sebebi. Zamanında yapılan düşük fiyat uygulamaları ve ödemelerin zamanında olmaması çiftçiyi domates ekmekten vazgeçirdi. Evet hava şartları ve bu yıl görülen hastalık sıkıntısı da rekoltenin düşmesinde etkili oldu. Ama bu riskler düşünülüp ona göre hareket edilmeliydi. Geçen sene 2 milyon 300 bin ton sanayi tipi domates üretilirken bu yıl rakam 1 milyon 350 bin tonda kaldı. Bu sadece hava şartlarıyla açıklanamaz. Torbalı'dan başlayıp Karacabey'e giden yolda tüm üretim düştü. Sıkıntıların giderilmesi için domateste ithalatın önünün açılması gerek. Yoksa bu fiyatlarla salça ihracatı yapılamaz"
Önümüzdeki yıl için 30 krş sözleşme fiyatı verilmeli
Sanayi tipi domates üretiminin bu yıl düşmesine hava şartlarının yanında, firmaların yanlış fiyat politikasının da sebep olduğunu ifade eden Karacabey Ziraat Odası Başkanı Nuri Karaca, Türkiye'nin ihtiyacı olan 3 milyon ton sanayi tipi domatesken, üretilenin 1 milyon 350 bin tonda kaldığını vurguladı. Karaca, "Bunun iki sebebi var. İlki hava koşullarıyla hastalığın verimi azaltması. İkincisi ise, alıcı firmaların bu güne kadar çok düşük fiyatlarla ürün almaya çalışması. Çiftçilere ürünün parası da geç ödeniyordu. Firmalar sanayi tipi domatesi sonra ödemek şartıyla 10 kuruştan alırken, Karacabey civarında peşin fiyatlar 50 kuruşu gördü. Bu bölgede sözleşmeli tarım uygulaması var. Önümüzdeki sene için firmaları şimdiden uyarıyoruz. 30 kuruş sözleşme fiyatı vermezlerse fiyatlar çok artar. Orta yolun bulunması gerek. Bunun için ithalatın önerilmesine karşıyız. Türkiye ithalat cennetine dönüştü. Üretim şansımız varken, ithalattan bahsetmek yanlış. Tarımın sürdürülebilir olması gerek. Bu yolu seçersek, ette geldiğimiz noktaya domateste de geliriz" şeklinde konuştu.
Urfa'da ürettiklerimizi ihraç ediyoruz
Tat Genel Müdürü Güçlü Toker, fiyat artışlarının salça firmalarının etkili olduğu eleştirilerine katılmadıklarını söyledi. Fiyat artışlarının kendilerini de etkilediğini belirten Toker şunları söyledi: "Salça üreten firmaların fiyat politikaları eleştiriliyor. Bu yıl yaşanan sorunun domates üreten çiftçinin şevkinin kırılmasından olduğu söyleniyor. Biz firma olarak ihracatta da rekabet edebileceğimiz bir fiyat belirliyoruz ve çiftçiye bunu sunuyoruz. Ayrıca alım garantisi de veriyoruz. Bu eleştirilere katılmıyoruz. Alım yaptığımız bölgelerde sadece bize satış yapılmıyor. Dolayısıyla piyasaya tek bir firma yön vermiyor. Bu yıl yaşanan sıkıntı hava şartları ve hastalıkla ilgili. Ama sonuçta fiyatların birden artması bizi çok etkiledi. Çiftçiler artan ürün fiyatlarıyla kar elde ettiler. Biz firma olarak artan fiyatları ürünlerimize yansıtmamak için Urfa'da GAP Bölgesi'nde kurduğumuz üretim merkezimize ağırlık verdik. Orada yetiştirdiğimiz domateslerle ihracat yapıyoruz. Bu yıl için 170 bin ton civarında sanayi tipi domates ürettik. Batıda üretilen domateslerin yüzde 15'ini biz aldık. Urfa'da üretimimizi artırıp, kendi ürettiğimiz domateslerle ihracatta rekabet etme şansı yakalamayı planlıyoruz."