284-Tiyatro Oyuncusu 285-Tramvay-Metro Sürücüsü(Vatman) 286-Tur Operatörü

284-TİYATRO OYUNCUSU


TANIM

Bir tiyatro oyunundaki bir kahramanı sahnede canlandıran kişidir.

A- GÖREVLER

- Yönetmen tarafından kendisine uygun görülen rolü inceler,
- Benimsediği takdirde kahramanının sözlerini beller,
- Kahramanın ruh halini anlamaya ve davranışlarını canlandırmaya çalışır,
- Oyunun kendi payına düşen kısmını yalnız başına ve yönetmen gözetiminde birçok defa prova eder,
- Oyunun genel provalarına katılır,
- Temsil saatlerinde oyundaki rolünü oynar.

KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER

- Sahnelenecek oyun metni, tekst veya senaryo,
- Rolün gerektirdiği kostümler, aksesuarlar ve takılar,
- Makyaj malzemeleri,

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Tiyatro oyuncusu olmak isteyenlerin;
- Düzgün bir beden yapısına ve iyi bir ses tonuna,
- Çok güçlü bir belleğe,
- Başkalarının duygularını anlayabilme ve başkalarının davranışlarını özümleyip canlandırabilme,
- Düzgün konuşabilme, dans edebilme yeteneklerine sahip,
- Yaratıcı, coşkulu,
- Yönergeye uygun davranabilen, düzenli, disiplinli
kimseler olmaları gerekir.

C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Tiyatro oyuncusu genellikle kapalı mekanlarda çok ender olarak açık havada çalışır. Büyük salonlarda ve açık havada temsil verirken oyuncunun sesini iyi ayarlaması gerekir. Oyuncu görev yaparken rejisörle, kostüm ve makyajcılarla, diğer oyuncularla doğrudan iletişim halindedir ve dolaylı iletişimi seyirci ile kurma çabasındadır.

D- MESLEK EĞİTİMİ

MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER

Mesleğin eğitimi; liseden sonra girilebilen çeşitli üniversitelere bağlı Devlet Konservatuarları, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi ile Güzel Sanatlar Fakültelerinin Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinin Tiyatro bölümlerinde verilmektedir.
Ayrıca Belediyelerde, Kültür Merkezlerinde, Halk Eğitim Merkezlerinde, üniversitelerin Sürekli Eğitim Merkezlerinde ve Özel sanat eğitimi verilen yerlerde tiyatro oyunculuğu eğitimi verilmektedir.
Öte yandan, özel tiyatrolarını kurmuş olan sanatçılar, kadrolarında yetenekli gençlere de yer vererek, onların sahne sanatlarının yürütüldüğü ortamlarda yetişmelerine yardımcı olmaktadırlar.

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER

- Türkçe,
- Müzik,
- Beden Eğitimi.

MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI

Mesleğin eğitimine girebilmek için;

Güzel Sanatlar Lisesinin “Tiyatro” bölümü için; İlköğretimi bitirerek yazılı, sözlü, uygulamalı sınavda başarı olmak,
- İlgili üniversitelerin “Tiyatro” bölümünde okumak için; lise veya dengi okulu mezunu olmak, ÖSYM tarafından yapılan ÖSS sınavına katılarak üniversitelerin belirlediği taban puanı almak ve yapılacak olan, Özel Yetenek Sınavında başarılı olmak gerekmektedir.
“Turizm Animasyonu” ön lisans programını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavında başarılı oldukları takdirde “Tiyatro" lisans programına dikey geçiş yapabilirler.

EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ

Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır.
Eğitim süresince öğrencilere: Tiyatro Kuramları, Çizimli Tiyatro Mekan Bilgisi, Sahne Bilgisi, Türk Tiyatro Tarihi, Dünya Tiyatro Tarihi, Sahne Çalışması, Tiyatroya Başlangıç ve Metodoloji, Dramatik Yazarlık, Eleştiri-İnceleme, Tiyatro Yönetimi, Geleneksel Kaynaklar, Oyun Yönetmenliği, Hareket ve Emprovizasyon, Konuşma ve Ses Eğitimi gibi alan derslerinin yanı sıra, Yabancı Dil, Türk Dili ve Edebiyatı, ****** İlkeleri ve İnkılap Tarihi gibi genel kültür dersleri verilmektedir.
Öğrenciler okuldaki eğitimleri süresince, uygulamaya yönelik sahne çalışmalarının yanı sıra, tiyatrolarda da görev alabilmektedirler.
Tiyatro usta-çırak ilişkisiyle gelişen, tecrübeye dayalı bir meslektir. Özellikle, her oyun öncesi yapılan prova çalışmaları ve ilgili inceleme ile araştırmalar eğitim niteliği taşımaktadır,
Öğrencilerin ileride seçecekleri mesleklerde başarılı olabilmeleri için oyun yazarlığı, eleştirmenlik, sahne uygulaması, sahne tasarımı ve oyunculuk konularında eğitim ve uygulama yapılmaktadır. Her yıl, birkaç temsilci bu uygulamalardan örnekler sergilemektedir. Tiyatro sanatı üzerine ekol ve üslup araştırmaları, tiyatro toplulukları, yönetmenler, oyuncular ve yazarlar hakkında monografik çalışmalar, seyirci araştırmaları, geleneksel ve çağdaş Türk tiyatrosu üzerine tez çalışmaları yapılmaktadır. (Ayrıntılı bilgi için H-Ek Bilgilere bakınız.)

EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

“Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Tiyatro / Oyunculuk” lisans diploması ve "Tiyatro Oyuncusu” unvanı verilir.

E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Bir oyuncunun başarı veya başarısızlığı halkın ilgisine göre belirlenir, dolayısıyla başarılı olabilmek ve bunun devamlılığını sağlayabilmek için sanatçının sürekli kendini yenilemesi, kültürel alt yapısını geniş tutması, gelişmesi için her türlü çabayı göstermesi gerekmektedir. Aksi halde, işsiz kalma riski söz konusudur.
Topluma bir takım mesajlar vermek amacıyla, yaşanılan veya tecrübelerden hareketle yaşanılacağı düşünülen sosyal, kültürel, ekonomik vb. olayların yorumlanmasıyla ortaya konulan eser içeriğindeki kişiliklerin seyirci veya dinleyicilere yansıtılması sanatın toplumsallaşma sürecinde ve toplumun olaylara bilinçli yaklaşımında ipuçları vermesi açısından çok önemli bir yeri vardır. Bu denli güçlü eğitici rolü olan bu sanat dalı, sinemacılığın gelişmesi, televizyon ve radyoda da yerini bulmasıyla çok geniş ve çok yönlü çalışma alanına sahip olmuştur.
Oyuncular: devlet tiyatroları, büyük şehir belediyelerine bağlı şehir tiyatroları ve özel tiyatrolar ile TRT, özel radyo ve televizyonlarda, film şirketlerinde video kuruluşlarıyla, reklamcılık sektöründe (çeşitli sanat dallarında, dergi ve gazetelerin sanat bölümlerinde) çalışabilir veya kendi kadrolarını oluşturarak tiyatrolarını kurabilirler (oyun yazarlığı yeteneği olanlar tiyatro metni, dramatik metin yazabilirler).

F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

Eğitim süresince herhangi bir kazanç yoktur. Ancak, mezuniyet sonrası geri ödenmek üzere Kredi ve Yurtlar Kurumu'ndan "Öğrenim ve Harç Kredisi" alınabilir.
Ayrıca, öğrenimleri süresince sahnelenen oyunlarda görev almaları halinde, öğrenciler rolleri ve ilgili diğer çalışmaları (prova, inceleme, araştırma) karşılığında belli bir kazanç elde edebilmektedirler.

EĞİTİM SONRASI

Oyuncular: devlet tiyatroları, büyük şehir belediyesi şehir tiyatroları, TRT gibi kamuya ait kurumlarda sözleşmeli olarak görev almaları halinde, meslekteki tecrübeleri ve başarıları doğrultusunda asgari ücretin 4 ila 6 katı arasında bir ücret almaktadırlar. Bu ücrette, her yıl Kültür Bakanlığı'nca belirlenen oranlarda değişiklikler söz konusudur. Sözleşmeli olarak bu kuruluşların kadrolarında yer almayanlar ise yevmiye karşılığı (günlük, haftalık, oyun başı vb.) çalışmaktadırlar.
Oyuncuların: özel tiyatrolar, film şirketleri gibi özel kurum ve kuruluşlarda çalışmaları halinde, ücretleri işverenle yapmış oldukları anlaşmalarla, tecrübeleri, oyunda aldıkları roller göz önünde bulundurularak belirlenmektedir.

G- MESLEKTE İLERLEME

Kendilerini yetiştirme çabası içindeki oyuncular, başarı göstermeleri halinde büyük oyunların kadrolarında yer alabilir veya kendi kadrolarını oluşturabilirler.
Dram, trajedi veya komedi türü oyunlarda uzmanlaşabilirler.
Devlet tiyatrolarında ve özel tiyatrolarda "Rejisör", "Yönetici" , “Teknik Eleman” konumuna geçebilirler.

BENZER MESLEKLER

- Opera sanatçısı,
- Pandomimci,
- Rejisörlük,
- Şovmenlik,
- Yönetmenlik,
- Oyun Yazarlığı.

H- EK BİLGİLER

İŞ KAZASI VE
MESLEK HASTALIĞI

- Sahne çalışması yaparken vücutta düşme sonucu kırıklar oluşabilir.
- 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu ve 1310 Sayılı Kanuna tabi, sözleşmeli olarak çalışırlar.
- Çalışma şartlarının ağır olması, oyuncuların gergin olmalarına neden olabilir. Bu nedenle yönetmelik gereği sağlık açısından 9 aylık çalışma 1 yıl çalışma olarak sayılır.

SORUMLULUK

Rejisör tarafından kendisine verilen roldeki çizgileri, sufleleri ve prova parçalarını, konuşma ve tavırları yorumlamaktan; belirlenen zamanlarda yönetmen gözetiminde provalara katılmaktan, rolünü en iyi şekilde seyirci ve dinleyici karşısında sergilemekten sorumludur.

İŞ GÜVENLİĞİ

Özellikle yorumlanacak davranışın tehlikesi doğrultusunda dikkatli olunmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır.

TİYATRO BÖLÜMÜ ÖĞRETİM
PROGRAMI DERS İÇERİĞİ

Sahne Bilgisi: Oyun, oyun yeri, oyun yönetmeni, araştırma, yorum ve yorum tekniği hakkında kuramsal bilgiler verir.
Tiyatro Tarihi: Dünya tiyatrosunu, tiyatro edebiyatı, mimarisi ve tekniği yönünden inceler.
Türk Tiyatro Tarihi: Türk tiyatrosunun başlangıcından günümüze kadar olan gelişimini inceler.
Tiyatro Kuramları ve Dramaturgi Problemleri: Tiyatro düşüncesini tarihsel gelişimi içinde ele alır. Son iki yılda (Dramaturgi Problemleri dersinde) tiyatro sanatını estetik özellikleriyle tartışır.
Sahne Çalışması: Sahne bilgisi derslerinde, öğretilen kuramsal bilgiler uygulanır.
Tiyatroya Başlangıç ve Metodoloji: Tiyatronun temel bilgileri, ana kavramları ve tiyatroya yaklaşımda temel yöntemler öğretilir.
Dramatik Yazarlık: Tiyatro, TV., Radyo ve Sinema yazarlığı ve sahne uygulamaları hakkında temel bilgiler verilir ve uygulama yaptırılır.
Eleştiri-İnceleme: Tiyatro eserleri ayrıntılı olarak incelenir ve eleştiri yöntemleri uygulanır.
Tiyatro Yöntemi: Tiyatro toplulukları birer işletme birimi olarak ele alınıp, ekonomik ve hukuksal yönleriyle incelenirler.
Çizimli Tiyatro Mekanı Bilgisi: Sahne yapılarıyla her türlü sahne araç ve gerecinin teknik çizimi öğretilir.
Geleneksel Kaynaklar: Eski çağların ve Avrupa dışındaki ülkelerin tiyatrolarının çağdaş tiyatroya kaynaklığı incelenir.
Oyun Yönetmenliği: Sahneye koyuculuk bilgisi verilir. Modern reji sorunları uygulamalı olarak incelenir.

I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

- Meslek elemanları,
- 2006 Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) Kılavuzu,
- ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu-2005
- ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2006,
- Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2005 Kılavuzu,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.

İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.

285-TRAMVAY-METRO SÜRÜCÜSÜ(VATMAN)


TANIM

Tramvayı/metroyu şehir içinde güzergah hattı üzerinde kurallara uygun olarak kullanarak yolcu taşıma işini yapan kişidir.

A- GÖREVLER

- Tramvayı/metroyu yola çıkarmadan önce gerekli kontrolleri yapar,
- Belirlenen hareket çizelgesine uygun olarak, seyir esnasında aracın hızını ve duraklarda harcanan zamanı ayarlayarak Tramvayı/metroyu kullanır,
- Seyir esnasında, yol güzergahını sürekli gözlemler ve hat üzerindeki uyarı ve işaretlere uyar, yaylara ve karayolu araçlarına dikkat eder,
- Tramvaya biniş esnasında yolcuların bilet atmalarını kontrol eder,
- Arızalarda ve kazalarda gerekli müdahaleyi yaparak, kaza raporu tutulmasını sağlar (emniyet ve hareket amirliği tarafından), kendisine iletilen talimatları yerine getirir ve gereken tedbirleri alır ,
- Tramvayın/metronun bakım kartlarını tutar,
- Yolcuları gerektiğinde bilgilendirir ve yönlendirir,
- Yolcuların dilek ve şikayetlerini amirlerine bildirir.

KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER

- Tramvay/metro sürücü belgesi,
- Tramvay/metro matris ve römorkları,
- Hatlardaki makaslar,
- Katener hattı ,
- Bakım kanalları,
- Bilet okuma makineleri,
- Elektronik biletler ve elektronik sürücü kartları.

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Vatman olmak isteyenlerin;

- Bedensel ve zihinsel açıdan herhangi bir özrü olmayan,
- Göz-el-ayak ve işitme organlarını eşgüdüm içinde kullanabilen,
- Görme ve işitme duyuları keskin,
- Renkleri ayırt edebilen,
- Sorumluluk sahibi, dikkatli,
- Sabırlı, hoşgörülü, soğukkanlı, refleksleri güçlü,
kimseler olmaları gerekir.

C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Vatman şehir içi tramvay/metro hattı güzergahı üzerinde gidiş-geliş yapan aracı kullanır. İş oturarak araç içerisinde yapılır. Tam gün çalışma, gece çalışması, vardiyalı çalışma, hafta sonu çalışması ve nöbet tutma durumu söz konusudur. Meslektaşlarıyla, müşteriler ve yolcularla (öğrenciler-gençler, çocuklar, yaşlılar, hastalar-özürlüler) iletişim içinde bulunurlar. Çalışma ortama sıcak, soğuk ve gürültülü olabilir.

D- MESLEK EĞİTİMİ

MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER

Bu mesleğinin eğitimi, tramvayın/metronun kullanıldığı illerde belediyeler tarafından düzenlenen mesleki eğitim kurslarında verilmektedir.

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER

- Türkçe

MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI

- En az lise veya dengi okul mezunu olmak ,
- Askerliğini yapmış olmak,
- 35 yaşından büyük olmamak,
- Bedensel ve zihinsel özürü bulunmamak,

EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ

Belediye başkanlığının vatman ihtiyacı üzerine, belediye bünyesinde çalışmakta olup vatmanlığa geçmek isteyen kadrolu personel ile dışarıdan müracaat eden adaylara; belediyelerde 2-3 aylık teorik ve pratik bir eğitim verilmektedir. Kurs süresi sonunda Belediyeler tarafından oluşturulan komisyonca, yazılı sınav yapılarak, başarılı görülen adaylar vatman olarak göreve başlatılmaktadırlar.

2-3 aylık kurs süresi içinde vatman adaylarına;

- Raylı sistem teknolojisi ile ilgili genel bilgi,
- Çalışma kuralları ve emniyet düzenlemeleri,
- Araç bilgisi,
- Sinyalizasyon, makas sistemi, kataner sistemi, tramvay kontrol sistemleri, telsiz sistemleri,
- Acil durum ve normal dışı durum,
- Sürücü prosedürleri, tramvay/metro servis talimatnamesi,
- Trafikle ilgili bilgiler,
- Bölgesel şartlar ve güzergahlar,
- Halkla ilişkiler (yolcuya karşı davranışlar)
bilgileri kazandırılmaktadır.

İlk eğitim sonrasında adaylar, tecrübeli bir vatman nezaretinde 15 gün süreli deneme sürüşleri yapar.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

Kurs eğitimini başarı ile tamamlayanlara Belediyeden onaylı “Tramvay/Metro Sürücü Belgesi” ile “Vatman” unvanı verilmektedir.

E - ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Ülkemizde Belediyeler bünyesinde vatman çalıştıran tramvay/metro/raylı sistem işletmeleri Ankara, Antalya, Bursa, Eskişehir, İstanbul, Kayseri ve Konya illerinde hizmet vermektedirler.
Bu meslek yaygın ve her yerde icra edilebilir bir meslek değildir. Farklı illerdeki tramvay/metro/raylı sistem işletmelerinde gerekli ek eğitim alındıktan sonra iş bulabilme imkanı vardır.
Raylı sisteme yönelik toplu taşıma uygulamasının diğer illere de yaygınlaştırılması durumunda bu meslekte iş bulma olanağı daha da artacaktır.
Meslekte bayanlarda çalışabilmektedir.
Ayrıca işsiz kalınma durumunda E sınıfı ehliyeti bulunan vatmanlar isterlerse kamu ve özel kuruluşlarda Otobüs Şoförlüğü de yapabilirler.

F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

Kurs eğitimi süresince dışarıdan vatman olmak üzere müracaat eden adaylara herhangi bir kazanç söz konusu değildir. Belediyede kadrolu olarak görev yapmakta iken vatmanlığa geçmek isteyen aday personelde ise önceden almakta oldukları ücretlerden herhangi bir kesinti yapılmamaktadır.

EĞİTİM SONRASI

Belediyelerde kadrolu olarak ve toplu sözleşmeye dayalı olarak çalışanlar asgari ücretin 3-4 katı ücret alır, taşeron firma personeli olarak vatmanlık yapanlar ise asgari ücretin yaklaşık 2 misli civarında ücret alırlar.

G- MESLEKTE İLERLEME

- Periyodik aralıklarla Belediyeler bünyesinde hizmet içi eğitimler verilmektedir. Bu kapsamda gerek İl Emniyet Müdürlüğü Trafik Şube Müdürlüğü gerekse işletme bünyesinde vatmanları motive edici eğitimler verilmektedir.
- Mesleğinde başarılı olanlar, trafik kontrolörü, eğitmen, hareket şefi veya işletme şefi olabilirler.

BENZER MESLEKLER

- Otobüs Şoförü,
- Tren Sürücüsü(Makinist),

I - YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

- Meslek elemanları,
- Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı Raylı Sistem Daire Başkanlığı,
- İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı İstanbul Elektrik, Tramvay ve Tünel İşletmeleri Genel Müdürlüğü,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Türk Meslekler Sözlüğü, 2002-Ankara
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) Üyesi Kuruluşlar.

İ - DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri,
- Metro ve Tramvay bulunan Büyükşehir Belediye başkanlıkları.

286-TUR OPERATÖRÜ


TANIM

Yurtiçi ve yurtdışına spor, eğlence, sağlık, ibadet, bilimsel veya kültürel etkileşim amacıyla yapılacak gezileri planlayan ve düzenleyen kişidir.

A - GÖREVLER

- Genellikle yabancı turistlerin katıldığı, yurt dışında ya da yurt içinde başlayıp, gecelemesiz veya bir ya da daha çok gecelemeyi kapsayan turlar düzenler,
- Türkiye' den başka ülkelere veya başka ülkelerden Türkiye'ye kara, deniz ve hava ulaşım araçları ile gruplar halinde yapılacak gezilerin biletlerini satar, sattırır,
- Ulaşım araçlarını kiralar, kara, hava, deniz araçları (Charter Cruiser gibi) ile turistlerin getirilme ve götürülme hizmetlerini düzenler,
- Yurt içinde otobüs, minibüs, taksi, motor, yat vb. araçları sağlar, turistlerin araba kiralama işlerini düzenler,
- Yalnız veya grup halinde gelen turistlerin giriş kapıları ve kalacakları konaklama tesisleri ile turistik hizmet üniteleri arasında her türlü nakil aracı ile nakledilmesine ilişkin hizmetleri yapar veya yaptırır,
- Konaklama, sağlık tesisleri, eğlence yerleri ve spor gösterilerinde yer ayırtır,
- Turistlere döviz mevzuatı, gümrük işlemleri, pasaport, vize ve seyahatleriyle ilgili çeşitli işlemlerde yardımcı olur, karşılama ve ağırlama hizmetlerini yerine getirir ve biletlerini sattığı bütün işletmelerin hizmetleri ile gezi plan ve programına ait bilgi verir,
- Doğal, tarihsel veya arkeolojik değerlerin görülüp gezilmesi amacıyla düzenlenen ve gecelemesi olmayan şehir ve yöre turları düzenler (yarım gün, tam gün, gece turları gibi).

KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER

- Teleks,
- Faks,
- Telefon,
- Fotokopi makinesi,
- Diğer büro malzemeleri,
- Turizmle ilgili yasa, yönetmelik ve tüzükler,
- Gezi programları,
- Turistik yerleri tanıtıcı yayınlar,
- Her türlü ulaşım araç biletleri.

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Tur operatörü olmak isteyenlerin;
- Genel yeteneği yüksek,
- Büro işlerinde çalışmaktan hoşlanan,
- Başkalarıyla iyi iletişim kurabilen, duygularını anlayabilen ve düşüncelerini aktarabilen,
- Pratik çözümler üretebilen, yaratıcı,
- İkna yeteneği yüksek,
- Dışa dönük,
- Araştırmacı ve girişimci,
- Yöneticilik özelliklerine sahip,
- Dikkatli, ayrıntıları algılayabilen,
- Hesaplama yeteneği yüksek,
- Yabancı dil yeteneğine sahip,
- Bir işi planlayıp uygulamaya koyabilen
kimseler olmaları gerekmektedir.

C - ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Tur operatörleri genellikle büro ortamında çalışırlar. Çalışma saatleri düzenli olup, iş değişiklik arz etmektedir. Çalışmalarını zamana bağlı olarak yürüttükleri için stres altında kalabilirler. Çalışırken Turizm Bakanlığı temsilcileriyle, turistlerle, turist rehberleriyle, otobüs- uçak şirket elemanlarıyla iletişim halindedirler.

D -MESLEK EĞİTİMİ

MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER

Tur operatörlüğü mesleğinin eğitimi;
Kız Teknik Öğretimi Genel Müdürlüğüne bağlı Anadolu Kız Meslek/Anadolu Meslek Liselerinin "Seyahat Acenteciliği" alanı “Operasyon “ dalı ile Ticaret ve Turizm Öğretimi Genel Müdürlüğüne bağlı Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Liseleri bünyesindeki "Seyahat Acenteciliği" bölümünde verilmektedir.
Ayrıca, en az lise ve dengi okul mezunu olup, bir yabancı dili kullanabilir düzeyde bilenlere yönelik kamu ve özel sektörce düzenlenen 6 ay gibi kısa süreli kurslarda da mesleki eğitim verilmektedir.

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GERKEN DERSLER

- Yabancı Dil,
- Türkçe,
- Coğrafya,
- Matematik.

MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI

- Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü'ne bağlı Anadolu Kız Meslek Liseleri ile Ticaret ve Turizm Öğretimi genel Müdürlüğüne bağlı Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Liselerine girebilmek için;
- Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı"nda ve okul tarafından yapılan mülakatta başarılı olmak gerekmektedir.
Sınav koşulları:
- TC vatandaşı olmak,
- İlköğretim 8. sınıfına devam ediyor olmak,
- Sağlığı girmek istediği okulun ve mesleğin öğrenimine elverişli bulunmak.

EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ

Bu alana yönelik meslek elemanı yetiştiren, eğitim kurumlarında mesleğin eğitim süreleri:
- Kız Teknik Öğretimi Genel Müdürlüğüne bağlı Anadolu Kız Meslek /Anadolu Meslek liselerinde 1 yılı yabacı dil olmak üzere ilköğretimden sonra 4 yıl,
- Ticaret ve Turizm Öğretimi Genel Müdürlüğüne bağlı Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek liselerinde, ilköğretim sonrası 4 yıl,

Eğitimin İçeriği:
Eğitimin amacı; ulaştırma, karşılama, dinlence, eğlence vb. turizm faaliyetlerinde, bilim ve teknolojinin verilerinden yararlanarak, eldeki bilgilerin uygulama alanına aktarılmasını sağlayan, bireyleri ve grubu; doğru ve amaca yönlendirebilen, turizm endüstrisindeki, kültürel, sanatsal ve teknolojik yenilikleri takip edebilen, alanıyla ilgili araç-gereçleri yerinde, zamanında ve doğru olarak kullanabilen nitelikli meslek elemanı yetiştirmektir.
- Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü'ne bağlı Anadolu Kız Meslek /Anadolu Meslek Liselerinin "Seyahat Acenteciliği" alanı “Operasyon”dalında 1. yıl İngilizce veya almanca hazırlık sınıfı okutulmaktadır. Öğrenciler, gelecek yıllardaki mesleki eğitimi yabancı dille tamamlayabilecek düzeyde yetiştirilirler. Sonraki 3 yılda genel kültür dersleri yanında, mesleki dersler teorik ve uygulamalı olarak verilir. Anadolu meslek liselerinin "Seyahat Acenteciliği " bölümlerinde öğrenim gören öğrenciler 3308 Sayılı Kanun hükümleri gereğince 9. sınıfın sonunda (Nisan-Eylül ayları arasında) meslek eğitimlerini işletmelerde yoğunlaştırılmış olarak yaparlar.
- Anadolu otelcilik ve turizm meslek liselerinin"Seyahat Acenteciliği " bölümlerinde 1. yıl yabancı dil hazırlık sınıfı okutulmaktadır. Hazırlık sınıfında yoğun olarak yabancı dil eğitimi yapılır ve diğer 6 dönemde (3 yıl) yabancı dile ağırlık verilir. Hazırlık sınıfını başaran öğrenciler birinci ve ikinci dönemlerde mesleğe geçiş ve mesleğe yönlendirme eğitimi almaktadırlar. Üçüncü döneme kadar diğer bölümlerle ortak dersler yapılır. Üçüncü dönemden sonra bölümler seçilir ve eğitim faaliyetleri turizm mevsimi ile paralel olarak sürdürülür. Öğrenim gören öğrenciler Ekim-Mart aylarında teorik ve uygulamalı eğitimlerini okulda; Nisan-Eylül aylarında da uygulamalı eğitimlerini bu alanda faaliyet gösteren tesislerde yapmaktadırlar.
- Çeşitli Üniversitelerin Meslek Yüksekokulunda "Seyahat İşletmeciliği" bölümünde 1. yıl yabancı dil hazırlık sınıfı (İngilizce) okutulmaktadır. Hazırlık sınıfında başarılı olan öğrenciler 4 yarıyıllık dönemden oluşan 2 yıl boyunca; Ticari Matematik, Ekonomi, Turizm Coğrafyası, Yönetim İlkeleri, Seyahat İşletmeciliği, Tur Operatörlüğü, Mesleki İngilizce, Bilgisayar gibi mesleki derslerini teorik olarak alırlar. Yaz aylarında 3 aylık stajlarını anlaşma yapılan seyahat işletmelerinde yaparlar. 3 aylık staj 1. sınıf ya da 2. sınıfta yapılabilir. Seçmeli yabancı dil derslerinde Fransızca ya da Almanca tercih edilebilir.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE- DİPLOMA VE ÜNVAN

Mesleki eğitimini lise düzeyinde tamamlayanlar meslek lisesi, yüksekokul düzeyinde tamamlayanlar ön lisans diploması alırlar. Ayrıca, uygun şartları taşıyanlara Turizm Bakanlığı tarafından "Tur Operatörlüğü " belgesi verilir.Seyahat İşletmeciliği programını bitirenler “Seyahat İşletmecisi” ünvanı alırlar. Seyahat İşletmecileri, Seyahat İşletmelerinde “Tur Operatörü veya Rehber” olarak çalışabilirler.

E - ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Bu meslekte eğitim gören kişiler turizm sektöründe, seyahat acentesi bürolarında, otel, motel, tatil köyü ve benzeri kurumların ön bürolarında teknik eleman olarak çalışabilir veya kendi işyerlerini açabilirler.
Teknolojinin ilerlemesi, insanların boş zamanlarının ve ulaşım olanaklarının artmasına yol açmıştır. Bu da insanlarda çeşitli bölgeleri ve ülkeleri gezip görme isteğini arttırmaktadır. Yurt içinde çeşitli amaçlarla seyahat eden insanların sayısının artması yanında, özellikle yurtdışından birçok insan gezip görmek amacıyla ülkemize gelmektedir. Bu da hızla gelişen ve değişen dünyamızda, bireyin ve toplumun gereksinim ve isteklerinden kaynaklanan turizm faaliyetlerinde (ulaştırma, karşılama, dinlence, eğlence) bilimin ve teknolojinin tüm verilerinden yararlanarak özgün çözümler geliştiren elemanlara gereksinimi ortaya çıkarmaktadır.
Ayrıca turizm sektörünün alan olarak genişlemesi söz konusudur. Daha önce, deniz kıyıları ile sınırlanmış sektör, dağ turizmi, orman kampingleri gibi alanlar veya yeni keşfedilen tarihi bölgeleri turizme açabilmektedir.

F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTIM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

Anadolu otelcilik ve turizm meslek liselerinde öğrencilere 2. sınıftan itibaren turistik tesislerde uygulamalı eğitim gördükleri sürece, işyerleri tarafından asgari ücretin en az %60' u oranında, Anadolu kız meslek liselerinde ise, asgari ücretin %30’u oranında ücret ödenmektedir (3308 sayılı yasa). Ayrıca, hastalık ve iş kazalarına karşı sigortaları bu süre boyunca devlet tarafından yapılmaktadır.

EĞİTİM SONRASI

- Tur operatörleri çalıştıkları gruplarda verdikleri hizmetlere göre farklı kazançlar elde etmektedir. Yurtiçi ya da yurtdışı turlarında %20 gibi bir kazançla çalışılmaktadır. Riski bol olan bu turlardan zarar etme olasılığı da vardır. Dış hatlar uçak bileti satışlarında her biletten %9, iç hatlar uçak bileti satışlarında her biletten %5 oranında gelir elde edilmektedir. Ancak, en fazla karın yurt dışından grup getiren ve araç kiralaması (rent-a-car) faaliyetlerinde bulunan seyahat acentelerinde olduğu söylenebilir.
- Bir seyahat acentesinde"Tur Operatörü" olarak görev yapan kişinin aylık kazancı seyahat acenteleri ile yaptıkları anlaşmalara göre değişiklik göstermektedir. Bu miktar bazı dönemlerde oldukça yüksek rakamlara ulaşmaktadır.

G- MESLEKTE İLERLEME VE YÜKSELME

- Anadolu Kız Meslek Lisesi ve Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Liselerinin Seyahat Acenteciliği bölümünden mezun olanlar istedikleri takdirde, Turizm ve Otel İşletmeciliği(Açıköğretim) ön lisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
- Ayrıca, Anadolu Kız Meslek Lisesi ve Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Liselerinin Seyahat Acenteciliği bölümünden mezun olanlar üniversitelerin, Konaklama İşletmeciliği Öğretmenliği, Konaklama işletmeciliği(Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Konaklama İşletmeciliği (Turizm ve Otelcilik Y.O), Seyahat İşletmeciliği(turizm işl.ve otelcil.y.o.) Seyahat İşletmeciliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.), Seyahat İşlet. Ve Turizm Rehber.Öğretmeni, Seyahat İşletmeciliği ve Turizm Rehberliği (Turizm işlt. Ve otelcilik Y.O.), Turist Rehberliği(turizm ve otelcilik y.o.), Turist Rehberliği(turizm işlt. Ve otelcilik y.o.), Turizm İşletmeciliği(Uygulamalı Bilimler Y.O.), Turizm İşlet. Ve Otelcilik (Turizm işl.ve otel.y.o.), Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O., Turizm ve Otel işletmeciliği(Uyg.Tek. ve İşl. YO.), Turizm ve Otel İşletmeciliği(Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Turizm ve Otel İşletmeciliği Y.O., Turizm ve Otel İşlet. (Turizm ve Otelcilik Y.O), Turizm ve Otelcilik(Bilgisayar ve Turizm Y.O) lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
- Tecrübe kazanmış olan meslek elemanları turizm alanının değişik birimlerine geçiş yapabilirler.
- Yönetici kadrolarında görev alabilirler.

BENZER MESLEKLER

- Enformasyon Memurluğu,
- Turist Rehberliği,
- Otel Yöneticiliği.

H- EK BİLGİLER

Tur: Başladığı noktada bitebilen, bir programa bağlı olarak yapılan ve bu programda öngörülen hizmetleri kapsayan bir organizasyondur.

Turlar; Şehir ve yöre turları, yurtiçi ve yurtdışına düzenlenen turlar, yurtdışından düzenlenen turlar olarak çeşitlendirilmiştir.
Seyahat acenteleri; kar amacıyla turistlere ulaştırma, konaklama, gezi, spor ve eğlence olanakları sağlayan, onlara turizmle ilgili bilgiler veren, bu konuya ilişkin tüm hizmetleri veren ve turizm ekonomisine katkıda bulunan ticari kuruluşlardır.
Seyahat acenteleri bizzat sahipleri tarafından işletilebileceği gibi, sorumluluklar işletme sahibinde saklı kalmak koşuluyla görevlendirilen sorumlu müdürler tarafından da işletilebilir.
Turları, (A) ve (C) grubu seyahat acenteleri organize edebilirler.
Seyahat acenteleri, Turizm Bakanlığı' nca verilen işletme belgesi ile kurulur. Seyahat acenteliği işletme belgesi almak isteyenler, Turizm Bakanlığı' na başvururlar. Başvurular, Bakanlık ve TÜRSAB (Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği) tarafından incelenir. İnceleme sırasında acentelerin bağlı oldukları gruplara göre işin gereklerine uygun bir yerde bulunup bulunmadığına, iç ve dış görünüşlerinin özenle düzenlenmiş olup, olmadığına, işyerlerinde Seyahat Acenteliği hizmetleri dışında yararlanılıp, yararlanılmadığına bakılır. İnceleme sonucu olumlu olduğunda başvuru sahibine "Seyahat Acenteliği İşletme Belgesi" verilir. Belge alındıktan sonra faaliyete başlanır. Ayrıca, seyahat acenteleri ve şubeleri müşterileri ile biletlerini satacakları ulaştırma kuruluşlarına sunacakları hizmetler ve tüm seyahat acenteliği işlemlerinden doğacak yükümlülüklerine karşılık olmak üzere Turizm Bakanlığı'na kuruluş teminatı vermek zorundadır.
Seyahat acenteleri gördükleri hizmetlere göre üç grupta toplanmıştır ve faaliyetlerini gruplarında belirlenen esaslara göre yürütürler.

1)(A) Grubu Seyahat Acenteleri:
"Görevler" bölümünde yazılı her türlü hizmetleri yürütür.
2) (B) Grubu Seyahat Acenteleri:
Uluslararası kara, deniz ve hava ulaştırma araçları ile (A) grubu seyahat acentelerinin düzenleyecekleri turların biletlerini satar.
3) (C) Grubu Seyahat Acenteleri:
Yalnız Türk vatandaşları için yurt içi turlar düzenler.

Yeni faaliyete geçen seyahat acentelerinin sahiplerinde, Seyahat Acenteleri ve Seyahat Acenteleri Birliği Kanunu (1618 sayılı yasa) gereğince aşağıdaki nitelikler aranır:

a) 18 yaşını bitirmiş olmak.
b) En az lise ve dengi okul mezunu olmak.
c) En az iki yıl süre ile bir seyahat acentesinde çalışmış olmak.
d) Ağır hapisle veya yüz kızartıcı suçlardan veya hileli iflastan hükümlü olmamak.
e) Ticari itibar bakımından yeterli olmak.
f) İşletme belgesiz seyahat acenteliği faaliyetinde bulunarak bu faaliyetten dolayı 3 aydan 6 aya kadar hapis cezası ile cezalandırılmamış olmak.
g) ve (B) grubu Seyahat Acenteliği yapan kişiler için; İngiliz, Fransız, Alman, İtalyan ve Arap dillerinden birini bildiklerini Turizm Bakanlığınca yapılan yabancı dil sınavını kazanmak suretiyle belgelendirmek şarttır.
h) grubu Seyahat Acenteliği yapan kişilerde yabancı dil zorunluluğu yoktur.

I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

- Meslek Elemanları,
- Türkiye Seyahat Acenteleri ve Seyahat Acenteleri Birliği Kanunu (28.9.1972 tarih 1618 sayılı yasa).
- Ege Üniversitesi Çeşme Meslek Yüksekokulu Kılavuzu (1993-1994).
- İzmir Seyahat Acenteleri Rehberi.
- ÖSYM, 2006 ÖSS Sınav Kılavuzu,
- Meslek elemanları,
- ÖSS, 2006 Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı Kılavuzu,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) Üyesi Kuruluşlar,
- 4702 Sayılı Kanun.

İ - DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube Müdürlükleri,
- Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB).