135-GEMİ İNŞAATI MÜHENDİSİ
TANIM
Gemi inşaatı mühendisi, her türlü deniz taşıtlarının ve gemi makinelerinin projelendirilmesi, geliştirilmesi ve ekonomik şekilde üretiminin yapılması konularında mühendislik çalışmalarını yürüten kişidir.
A- GÖREVLER
- İnşa edilecek, yenileştirilecek veya onarımı yapılacak gemiler için uluslararası kurallara uygun plan ve projeler hazırlar,
- İnşa edilecek gemide kullanılacak olan makine, teçhizat ve malzemelerin seçimini yapar, dayanıklılığı ve diğer özellikleriyle ilgili gerekli mühendislik hesaplarını çıkarır,
- İstenilen ölçü ve şekillerde gemilerin yapımını, her türlü bakım ve onarım işlerinin yürütülmesini sağlar,
- Gemilerin inşa edilmesi ve işletilmesi ile birlikte gemi makine ve yardımcı makinelerinin dizaynını yapar.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
- Çizim aletleri, çizim masası ve çeşitli büro malzemeleri,
- Ölçü ve kontrol aletleri,
- Bilgisayarlar ve hesap makineleri,
- Çeşitli gemi projeleri, deniz ve gemi alanında uluslararası kural ve uygulamalarla ilgili çeşitli doküman ve kitaplar.
B - MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Gemi inşaatı mühendisi olmak isteyenlerin;
- Üstün bir genel yeteneğe sahip,
- Sayısal düşünme gücü olan,
- Göz-el koordinasyonuna sahip,
- Şekil ve uzay ilişkilerini algılayabilen,
- Bir işi planlayıp yürütebilme yeteneğine sahip,
- Fen ve matematik derslerine ilgili,
- Öğrenmeye meraklı ve yaratıcı
kimseler olmaları gerekir.
C - ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
İşin planlanması ve projelendirilmesi aşamasında bürolarda, inşa aşamasında tersanelerde, onarım yapılması ve yenileştirilmesi aşamasında bakım-onarım istasyonlarında çalışılmaktadır. Ayrıca, gemi seyir halindeyken de görev yürütülmektedir. Bu durumda özellikle makine dairesinin çalışmasının kontrolü söz konusudur.
Atölye ve tersane ortamındaki çalışma esnasında yürüme, ayakta durma,
tırmanma, eğilme, dönme; büro ortamındaki çalışmalarda oturma gibi fiziki faaliyetlerde bulunulur.
İş yapılırken, genellikle her iki el ve parmaklar kullanılır.
Konuşma, işitme, görme duyu organlarının işlevlerini yerine getirir durumda olması gerekmektedir.
Meslektaşlarıyla, armatörlerle, kaptan, makine zabiti, deniz motor makinisti vb. gemi personeli ile, tesviyeci, makine teknisyen ve teknikerleriyle, teknik ressamlarla, tersane ve çalışılan kurum ve kuruluşun yönetim kademesindeki personelle iletişim halinde çalışır.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Bu mesleğin eğitimi İstanbul Teknik Üniversitesi Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi Gemi İnşaatı Mühendisliği programında verilmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Matematik,
- Fizik.
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “Gemi İnşaatı Mühendisliği” lisans programı için yeterli “Sayısal (SAY)” puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda “Gemi İnşaatı Mühendisliği” lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Bu yüksek öğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Fen, Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii bilimler alanlarından mezun iseler, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
Ancak kendi alan/kol/bölümlerinin dışında bir yüksek öğretim programını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
Bilgisayar Destekli Makine, Bilgisayar Destekli Makine-Resim-Kons., Gemi İnşaatı, Makine, Makine Yağları ve Yağlama Teknolojisi, Makine–Resim–Konstrüksiyon, Termik Santral Makineleri ön lisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda (DGS) başarılı oldukları takdirde, “Gemi İnşaatı Mühendisliği” lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi 4 yıldır.
Bölümde okutulan belli başlı dersler şunlardır: Matematik, Fizik, Kimya, Teknik Resim, Gemi Mühendisliğine Giriş, Gemi Resmi, Bilgisayar Programlama, Gemi ve Deniz Yapı Elemanları, Gemi Makineleri, Gemi Elektriği, Gemi Hidrostatiği, Gemi İnşaatı, İş Hukuku, Gemi Teorisi, Gemi Sevki, Gemi İşletmeciliği gibi dersler okutulmaktadır.
Eğitimin son iki yılında kuramsal derslerin yanısıra, mühendislik bilim dersleri uygulamalı olarak okutulur. Öğrenciler belirli bir süre işletmelerde staj yapmaktadırlar.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Gemi İnşaatı Mühendisliği ” lisans diploması ve " Gemi İnşaatı Mühendisi " unvanı verilir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
- Gemi inşaatı mühendisleri; Ulaştırma Bakanlığı, Devlet Bakanlığı, Türkiye Denizcilik İşletmeleri gibi Kamu Kuruluşlarında; resmi ve özel tersanelerde, deniz taşımacılığı yapan özel kuruluşlarda, class (Loyd) kuruluşlarında (açıklama ek bilgilerde), gemi makineleri imal eden fabrikalarda makinelerin alım - satımını yapan ticarethanelerde, mühendislik bürolarında çalışabilmektedirler.
- Türkiye'de denizcilik sektörünün, bugünkü yapısı itibariyle, büyük ölçüde nitelikli işgücü ihtiyacı olduğu görülmektedir. Meslekteki iş çeşitliliği ve denizcilik sektörünün yapısı göz önünde bulundurulduğunda gemi inşaatı mühendislerinin iş bulma olanağı oldukça fazladır.
- “Gemi İnşaatı Mühendisliği” bölümü mezunlarından Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programını veya Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) işbirliği ile açılan / açılacak Pedagojik Formasyon Programını başarı ile tamamlayanlar, lise ve dengi okullarda Gemi İnşa Öğretmeni olarak çalışabilirler.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
- Öğrencilerin belirli dönemlerde işletmelerde staj yapma zorunluluğu vardır. Bu staj döneminde işletmelerce uygun görülmesi halinde bir ödenek alabilmektedirler.
- Yüksek öğrenimleri süresince öğrenciler, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu kredi ve yurt hizmetlerinden yararlanabilirler, ayrıca çeşitli resmi ve özel kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan burslardan faydalanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
Gemi inşaatı mühendisleri işe ilk başladıklarında kamu kurum ve kuruluşlarında çalışmaları halinde asgari ücretin yaklaşık 5 katı, özel sektör kuruluşlarında ise asgari ücretin yaklaşık 6 katı civarında aylık ücret almaktadırlar. Bu ücrette; uzmanlık alanları, işteki pozisyonları ve işletmenin yapısına göre artış olabilmektedir.
G- MESLEKTE İLERLEME
Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans ve doktora yaparak akademik kariyer yapılabilir ayrıca üniversitelerde, araştırma görevlisi, yrd. doçent, doçent ve profesör olarak görev yapabilirler.
Gemi inşaatı mühendisleri, çalıştıkları kurum ve kuruluşlarda yönetim kademelerine yükselebilirler.
BENZER MESLEKLER
- İnşaat Mühendisi,
- Gemi ve Deniz Yapıları Mühendisi,
- Gemi Makineleri Mühendisi.
H- EK BİLGİLER
SORUMLULUK
Gemi yapımı ile ilgili mühendislik hesaplamalarının doğru olarak yapılmasından, proje doğrultusunda imal, inşa, işletme ile bakım ve onarım işlerinin yürütülmesini sağlamaktan, uluslararası kurallara uygun olarak dizayn çalışmalarını yapmaktan, çizimini yaptığı plan, proje ve resimlerin teknik ressamlar tarafından doğru çizilmesini sağlamaktan sorumludur.
İŞ GÜVENLİĞİ
İŞÇİ SAĞLIĞI
Özellikle gemi inşa sahasında koruyucu önlemler alınmalı, makine dairesi ve diğer gemi bölümlerinde çarpmalara ve makinelerden kaynaklanabilecek mekanik tehlikelere karşı dikkatli olunmalıdır.
CLASS KURULUŞLARI
(LOYDLAR)
Class Kuruluşları vakıf statüsünde, Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne bağlı, yarı resmi kuruluşlardır. Gemicilik ve denizcilik alanındaki temel uluslararası ilkeler doğrultusunda, her ülke kendi durum ve şartlarına göre loydları yani kurallarını belirler. Bu açıdan ele alındığında, class kuruluşları milli nitelik taşırlar. Amaçları ise, ülkelerinin kural ve standartlarına uygun olarak, gemi, gemi makineleri, gemi ve deniz yapıları ile makine mühendislerinin görev alanı içinde yer alan kara tesislerinin güvenli bir şekilde inşa ve yapımını sağlayıcı denetim hizmetlerinde bulunmaktır. Bu kuruluşların hizmetlerinden yararlanmak zorunlu değildir. Ancak, gemi, makine ve ilgili gemi ve deniz yapılarının classlı oluşu, ucuz sigortalamalarına neden olur ve güvenirliliğinden dolayı tercih edilir. Ülkemizde yabancı ülkelere ait class kuruluşların büroları bulunmaktadır.
I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
- Meslek elemanları,
- İTÜ Gemi İnşaatı ve Denizcilik Bilimleri Fakültesi Deniz Teknolojisi Mühendisliği Bölümü Öğretim Görevlileri,
- ÖSS-2006 Öğrenci Seçme Sınavı Kılavuzu,
- 2005 ÖSYS Yüksek Öğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu,
- Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2005 Kılavuzu,
- Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Öğretmen Olarak Atanacakların Atamalarına Esas Olan Alanlar ile Mezun Oldukları Yüksek Öğretim Programları ve Aylık Karşılığı Okutacakları Derslere İlişkin Esaslar ile Değişiklik yapılmasına dair Esaslar ( 31/03/2003 Gün ve 4 Sayılı Kararla Değişik 01/06/2000 Gün ve 340 Sayılı Karar)
- ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2000,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
İ - DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri
136-GEMİ MAKİNELERİ MÜHENDİSİ
TANIM
Gemi makineleri mühendisi, gemilerin itici kuvvet sistemlerinin, güç merkezlerinin, ısıtma ve havalandırma sistemlerinin, dümen-dişli mekanizmasının, pompaların ve diğer mekanik ve elektrik teçhizatının projelerini yapan, bunların yapımı ve işletilmesi ile ilgili işleri planlayan ve yürütülmesini denetleyen kişidir.
A- GÖREVLER
- Yeni inşa edilecek, yenileştirilecek veya onarımı yapılacak gemilerin, itici kuvvet sistemlerinin, güç merkezlerinin, ısıtma havalandırma sistemlerinin, dümen-dişli mekanizmalarının, pompaların ve diğer mekanik ve elektrik teçhizatının projelerini yapar ve bu projelerin veya proje taslaklarının gemi genel planına yerleşimini sağlar,
- Gemi genel planına, müşteri isteklerine ve uluslararası standartlara uygun olarak, makine ve ekipmanları seçer ve geminin mühendislik hesaplarını yapar,
- Gerekli malzemenin alımı için istenen nitelikleri belirler,
- Projeler doğrultusunda yapım, işletim ile bakım ve onarım işlerinin yürütülmesini sağlar,
- Teknolojik gelişmeleri izler.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
- Bilgisayarlar ve hesap makineleri,
- Ölçü ve kontrol aletleri,
- Çizim alet ve malzemeleri ile büro malzemeleri, çizim masası,
- Telefon, fax gibi iletişim araçları.
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Gemi makineleri mühendisi olmak isteyenlerin;
- Üstün bir genel yeteneğe sahip,
- Sayısal düşünme gücü olan,
- Şekil ve uzay ilişkilerini iyi algılayan,
- Mekanik ilişkileri görebilen, bir makineyi tasarlayabilen,
- Göz-el koordinasyonuna hakim,
- Bir işi planlayıp yürütebilme yeteneklerine sahip,
- Fen bilimlerine özellikle fiziğe ilgili,
- Öğrenmeye meraklı ve yaratıcı,
- Kapalı yerlerde çalışmaktan sıkılmayan
kimseler olmaları gerekir.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Gemi makineleri mühendisi tersanelerde, fabrikalarda, gemi makine dairelerinde görev yapar. Çalışma yerleri bazen kirli ve rutubetli olabilmektedir. Çalışma ortamı kapalı ve gürültülüdür. Ancak proje yaparken büroda çalışır. Görev yaparken makine zabitleri, deniz motor makinistleri, ateşçi ve makine teknisyenleri ile işbirliği halindedir.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Bu mesleğin eğitimi İstanbul Teknik Üniversitesi, Denizcilik Fakültesi, “Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği” bölümünde verilmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Matematik,
- Fizik.
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği” lisans programı için yeterli “Sayısal (SAY-2)” puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda “Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği” lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Bu yüksek öğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Fen, Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler alanlarından mezun iseler, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
Ancak kendi alan/kol/bölümlerinin dışında bir yüksek öğretim programını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
“Bilgisayar Destekli Makine”, “Bilgisayar Destekli Makine-Resim-Konstrüksiyon”, “Gemi Makineleri”, “Gemi Makineleri İşletme”, “Makine”, “Makine Yağları ve Yağlama Teknolojisi”, “Makine-Resim-Konstrüksiyon”, “Endüstriyel Otomasyon”, “Motor”, “Otomotiv”, “Otomotiv Tasarım ve İmalat”, “Termik Santral Makineleri”, “Ulaştırma ve Otomotiv” ön lisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda (DGS) başarılı oldukları takdirde, “Gemi Makineleri İşletme Mühendisi“ lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Eğitimin süresi 4 yıldır.
Eğitimleri süresince öğrenciler; Türkçe, ****** İlkeleri ve İnkılâp Tarihi, Beden Eğitimi, Yabancı Dil (İngilizce) gibi genel kültür dersleri yanında;
Eğitimin l.yılında; Matematik, Fizik, Kimya, Teknik Resim, Gemi Mühendisliğine Giriş, Lineer Cebir, Statik, Atölye (Tersane), Analitik Geometri,
2.Yılında; Malzeme, Mukavemet, Kinematik, Termodinamik, Ekonomi, İleri Mukavemet, Gemi Resmi, Bilgisayar Programlama, Matematik,
3.Yılında; Gemi ve Deniz Yapı Elemanları, Gemi Makineleri, İmal Usulleri, Gemi Elektriği, Makine Elemanları, Akışkanlar, Sayısal Analiz, Gemi Hidrostatiği, Gemi Direnci,
4. Yılında; Gemi Deniz Yapı Mukavemeti, Gemi İnşaatı, İş Hukuku, Gemi Teorisi, Gemi Sevki, Gemi Yardımcı Makineleri, Gemi Laboratuarı, Tersane Organizasyonu, Gemi Hidrodinamik Dizaynları, Gemi İnşaatı Projesi, Gemi İşletmeciliği ve yine Gemi Hidromekaniği olmak üzere temel fen ve mühendislik dersleri ile mühendislik bilim derslerini alırlar.
Eğitim ve öğretimin son iki yılında teorik derslerin yanı sıra mühendislik bilim dersleri uygulamalı olarak okutulur. Öğrenciler eğitimleri sırasında, tamir, bakım, imal ve dizayn üzerine staj yapmak zorundadırlar.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği ” lisans diploması ve "Gemi Makineleri İşletme Mühendisi " unvanı verilir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Gemi makineleri mühendislerinin iş bulma olanakları oldukça fazladır. Gemi makineleri mühendisleri Devlet ve Ulaştırma Bakanlıkları,Türkiye Denizcilik İşletmeleri gibi Kamu İktisadi Teşebbüslerinde; resmi ve özel tersaneler; deniz taşımacılığı yapan özel kuruluşlarda; class (Loyd) kuruluşlarında (açıklama ek bilgilerde); gemi makineleri imal eden fabrikalarda; bu makinelerin alım-satımını yapan ticarethanelerde; mühendislik bürolarında çalışabilmektedirler.
Türkiye'nin üç tarafının denizlerle çevrili olduğu ve Türk Denizciliğinin Dünya Denizciliğinde yer almayı ve uluslararası standartlara ulaşmayı hedeflediği göz önünde bulundurulduğunda, gelecekte bu meslekte nitelikli işgücü ihtiyacının artabileceği düşünülmektedir.
Bu meslekte çalışan kadınların oranı oldukça azdır (%l-2) ve daha çok proje çalışmalarında yer almakta, akademik kariyer edinmeye yönelmektedirler.
Herhangi bir işsizlik durumunda, gemi makineleri mühendisleri, makine mühendislerinin (Genel) işlerine yönelebilmekte veya gemi inşaatı mühendisi olarak çalışma hayatında yer alabilmektedirler.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
- Yüksek öğrenimleri süresince öğrenciler, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu kredi ve yurt hizmetlerinden yararlanabilirler, ayrıca çeşitli resmi ve özel kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan burslardan faydalanabilirler.
- Özellikle staj dönemlerini yurtdışında geçiren öğrenciler, işletmelerce uygun görülmesi halinde bir ödenek alabilmektedirler.
EĞİTİM SONRASI
- Gemi makineleri mühendisleri işe ilk başladıklarında kamu kurum ve kuruluşlarında çalışmaları halinde asgari ücretin 3-4 katı arasında, özel sektör kurum ve kuruluşlarında ise 4-5 katı arasında aylık ücret alabilmektedirler. Bu ücrette, uzmanlık alanları, işteki pozisyonları ve işletmenin yapısına göre bir artış olabilmektedir.
G- MESLEKTE İLERLEME
- Denizcilik alanında ve gemi sanayiinde uluslararası standartlara uyulması, yurtdışı ile yoğun ilişkiler, yabancı dilde yeterli olmayı zorunlu kılmaktadır. Bu nedenle gemi makineleri mühendisleri yabancı dil konusunda özellikle İngilizcede yeterli seviyeye ulaşabilmek amacıyla dil kurslarına gidebilmektedirler. Ayrıca zaman zaman, meslek odaları, üniversiteler, kamu ve özel kurum ve kuruluşlar tarafından, denizcilik ve gemi sanayiindeki gelişmelerin üzerinde durulduğu kısa süreli eğitim programları veya seminerler düzenlenmektedir.
- Gemi adamı olmak isteyen gemi makineleri mühendislerine yönelik İTÜ Denizcilik Fakültesinde eğitim programları düzenlenmektedir. Bu eğitimde gemi bilgisi ve malzeme ile seyir halindeki gemilerin işletilmesi konuları üzerinde durulmaktadır. Eğitim sonunda yapılan sınavda başarılı olmaları durumunda gemi makine mühendisleri, uzak yol makine zabiti olarak da çalışma hayatında yer alabilmektedirler.
- Gemi makineleri mühendisleri, proje çizimi, projelerin uygulamaya konulması,yapılan çalışmaların uluslararası standartlara uygunluğunun kontrol edilmesi, makinelerin imali ve kurulması vb. çalışmalardan birine ağırlık verebilir ve o alanda uzmanlaşabilirler.
- Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans ve doktora yaparak akademik kariyer yapılabilir ayrıca üniversitelerde, araştırma görevlisi, yrd. doçent, doçent ve profesör olarak görev yapabilirler.
- Gemi Makineleri Mühendisleri, çalıştıkları kurum ve kuruluşlarda yönetim kademelerinde yer alabilirler.
BENZER MESLEKLER
- Gemi İnşaat Mühendisliği,
- Uzak Yol Makine Zabitliği,
- Makine Mühendisliği (Genel ),
- Gemi ve Deniz Yapıları Mühendisliği.
H- EK BİLGİLER
SORUMLULUK
Gemi makineleri mühendisleri, gemilerin itici kuvvet sistemlerinin, güç merkezlerinin, ısıtma ve havalandırma sistemlerinin, dümen-dişli mekanizmalarının, pompaların diğer mekanik ve elektrik teçhizatının, gemi genel planı, müşteri isteklerine ve uluslararası standartlara uygun olarak, ekonomik yönden dizaynından, proje doğrultusunda imal, inşa, tesis ve işletimi ile bakım ve onarım işlerinin yürütülmesini sağlamaktan sorumludurlar.
İŞ GÜVENLİLİĞİ
Makinelerin yerleştirilmesi esnasında, mekanik tehlikeler söz konusu olabilmektedir.
CLASS KURULUŞLARI
(LOYDLAR)
Class Kuruluşları vakıf statüsünde, Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne bağlı, yarı resmi kuruluşlardır. Gemicilik ve denizcilik alanındaki temel uluslararası ilkeler doğrultusunda, her ülke kendi durum ve şartlarına göre loydları yani kurallarını belirler. Bu açıdan ele alındığında, class kuruluşları milli nitelik taşırlar. Amaçları ise, ülkelerinin kural ve standartlarına uygun olarak, gemi, gemi makineleri, gemi ve deniz yapıları ile makine mühendislerinin görev alanı içinde yer alan kara tesislerinin güvenli bir şekilde inşa ve yapımını sağlayıcı denetim hizmetlerinde bulunmaktır. Bu kuruluşların hizmetlerinden yararlanmak zorunlu değildir. Ancak, gemi, makine ve ilgili gemi ve deniz yapılarının classlı oluşu, ucuz sigortalamalarına neden olur ve güvenirliliğinden dolayı tercih edilir. Ülkemizde yabancı ülkelere ait class kuruluşların büroları bulunmaktadır.
I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
- Meslek elemanları,
- ÖSS-2004 Öğrenci Seçme Sınavı Kılavuzu,
- 2005 ÖSYS Yüksek Öğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu,
- Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2006 Kılavuzu,
- 2006 ÖSYS Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Kılavuzu
- ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2000,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) Üyesi kuruluşlar.
İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.
137-GEMİ VE DENİZ YAPILARI MÜHENDİSİ
TANIM
Deniz taşıtları, her türlü açık deniz ve kıyı yapılarının tasarımı, ekonomik bir şekilde üretimi konularında mühendislik çalışmalarını gerçekleştiren kişidir.
A- GÖREVLER
- Gemi, duba, fener, platform, liman gibi açık deniz ve kıyı yapılarının tasarımını yapar,
- Denizlerdeki doğal zenginlikleri değerlendirmek amacıyla mevcut teknolojiyi geliştirir ve bu amaca uygun yapıların inşa edilmesi faaliyetlerinde bulunur,
- Gerektiğinde, deniz dibi boru döşeme faaliyetlerini yürütür,
- Deniz kirliliğinin önlenmesi konusunda projeler geliştirir ve gerekli önlemlerin alınması yönünde çalışmalarda bulunur.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
- Telefon, fax, telex gibi iletişim araçları,
- Bilgisayar,
- Çizim masası, çizimle ilgili alet ve malzemeler,
- Gösterge ve veri tabloları,
- Büro malzemeleri.
B - MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Gemi ve deniz yapıları mühendisi olmak isteyenlerin;
- Üstün bir genel yeteneğe sahip,
- Sayısal düşünme gücü olan,
- Şekil ve uzay ilişkilerini iyi algılayabilen,
- Göz-el koordinasyonuna sahip,
- Bir işi planlayıp yürütebilme yeteneği olan,
- Fen bilimlerine özellikle fiziğe ilgili,
- Öğrenmeye meraklı ve yaratıcı,
- Kapalı yerlerde çalışmaktan sıkılmayan
kimseler olmaları gerekir.
C - ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Gemi ve deniz yapıları mühendisi tersanelerde, fabrikalarda, gemi makine dairelerinde görev yapar. Çalışma ortamı kapalı ve gürültülüdür. Ancak proje yaparken büroda çalışır. Görev yaparken makine zabitleri, deniz motor makinistleri, ateşçi ve makine teknisyenleri ile işbirliği halindedir.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Bu mesleğin eğitimi:
İstanbul Teknik Üniversitesi, Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi “Deniz Teknolojisi Mühendisliği” bölümünde verilmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Matematik,
- Fizik.
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “Deniz Teknolojisi Mühendisliği” lisans programı için yeterli “Sayısal (SAY)” puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda “Deniz Teknolojisi Mühendisliği” lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Bu yüksek öğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Fen, Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler alanlarından mezun iseler, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
Ancak kendi alan/kol/bölümlerinin dışında bir yüksek öğretim programını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
“Deniz Elektroniği”, “Deniz Haberleşme”, “Gemi İnşaatı” ön lisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda (DGS) başarılı oldukları takdirde, “Deniz Teknolojisi Mühendisliği“ lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi 4 yıldır.
Eğitimleri süresince öğrenciler; Türkçe, ****** İlkeleri ve İnkılâp Tarihi, Beden Eğitimi ve Yabancı Dil gibi genel kültür derslerinin yanında;
Eğitimin 1.yılında; Matematik, Fizik, Kimya, Teknik Resim, Gemi Mühendisliğine Giriş, Lineer Cebir, Statik, Atölye (Tersane), Analitik Geometri,
2.yılında; Matematik, Malzeme, Mukavemet, Kinetik, Deniz Teknolojisine Giriş,Termodinamik, Ekonomi, Dinamik, İleri Mukavemet, Gemi Resmi, Bilgisayar Programlama, İhtimaller Hesabı,
3. yılında; Gemi Deniz Yapı Elemanları, Dinamik Yapı Analizi, İmal Usulleri, Gemi Elektriği, Akışkanlar Mekaniği, Sayısal Analiz, Deniz Kirliliği, Gemi Hidrostatiği, Açık Deniz Yapıları Dizaynı, Gemi ve Deniz Yapı Direnci, Oşinografi, Gemi Makineleri, Dalga Mekaniği,
4.yılında; Gemi Hidrodinamiği, Gemi İnşaatı, Gemi ve Deniz Yapı
Mukavemeti, Gemi Sevki, Gemi Teorisi, Zemin Mekaniği, Gemi Yardımcı Makineleri,Gemi Laboratuarı, Tersane Organizasyonu, Deniz Yapıları, Proje, Gemi ve Deniz Yapıları, Deniz Dibi Boru Döşeme Teknikleri, Kıyı Yapıları, Deniz Hukuku, Gemi İşletmeciliği olmak üzere temel ve meslek derslerini alırlar.
Eğitim sırasında uygulamaya yönelik derslere de ağırlıklı olarak yer verilmektedir. Öğrenciler yaz dönemlerinde; kaynak, döküm ve gemi montajına; gemi yapımı ve liman inşaatına; bürolarda dizayn çalışmalarına yönelik olmak üzere üç alanda staj yapmak zorundadırlar. Stajlarını tamamlayan öğrenciler bitirme ödevlerinde, başarı göstermeleri halinde, mezun olabilmektedirler.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Deniz Teknolojisi Mühendisliği” lisans diploması ve " Gemi ve Deniz Yapıları Mühendisi " unvanı verilir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Bu meslekte iş bulma olanakları oldukça fazladır. Gemi ve deniz yapıları mühendisleri Bakanlıklarda, Denizcilik Müsteşarlığında, resmi ve özel tersanelerde, deniz taşımacılığı yapan kuruluşlarda, müşavirlik bürolarında, liman inşaatları ve işletmelerinde, yatırım kuruluşlarında, petrol şirketlerinin araştırma ve geliştirme ünitelerinde, class (Loyd) kuruluşlarında (açıklama ek bilgilerde), bankacılık ve sigortacılık alanlarında, çevre ile ilgili kurum ve kuruluşlarda çalışabilmektedirler.
Bu meslekte çalışan kadınların oranı oldukça düşüktür ve daha çok danışmanlık hizmetlerine yönelik mühendislik çalışmalarında yer almaktadırlar.
Ülkemizin üç tarafının denizlerle çevrili olması ve denizcilikle ilgili teknolojilerin geliştirilmesi yönündeki çabalar, bu mesleğe yönelik eğitim yerlerinin sınırlı oluşu ve değişik alanlarda iş bulma olanakları "Gemi ve Deniz Yapıları Mühendislerinin" işsiz kalma riskini önlemektedir.
Özellikle son zamanlarda gemi ve deniz yapıları mühendisleri, işletme konusunda master eğitimine yönelmekte, gemi ve deniz yapıları işletme mühendisliği alanında çalışmalarını sürdürmeyi tercih etmektedirler.
Gemi İnşaatı Mühendisliğini bitirenler isterlerse Gemi İnşaatı Öğretmeni olarak da görev yapabilirler. Fakat bunun için öğretmenlik meslek bilgisi kazandıran ek bir eğitim almaları gerekir (örneğin tezsis yüksek lisans ya da pedagojik formasyon gibi).
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
- Yüksek öğrenimleri süresince öğrenciler, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu kredi ve yurt hizmetlerinden yararlanabilirler, ayrıca çeşitli resmi ve özel kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan burslardan faydalanabilirler.
- Özellikle, staj dönemlerini yurtdışında geçiren öğrenciler işletmeler tarafından uygun görülmesi halinde bir ödenek alabilirler.
EĞİTİM SONRASI
- İTÜ Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi Deniz Teknolojisi Mühendisliği Bölümü mezunları Gemi ve Deniz Yapıları Mühendisi olarak ilk işe başladıklarında, kamu sektörüne ait kurum ve kuruluşlarda çalışmaları halinde asgari ücretin 3-4 katı, özel sektör kurum ve kuruluşlarında ise asgari ücretin 4-5 katı civarında aylık ücret alabilmektedirler. Bu ücrette işletmelerin yapısı ve hizmet içeriklerine, çalışanların işteki pozisyonlarına göre 1,5-2 kat artış olabilmektedir.
G- MESLEKTE İLERLEME
- Denizcilik alanında, uluslararası standartlara uyulması, yurtdışı ile yoğun ilişkiler, yabancı dilde yeterli olmayı zorunlu kılmaktadır. Bu nedenle gemi ve deniz yapıları mühendisleri yabancı dil konusunda, özellikle, İngilizcede yeterli düzeye ulaşabilmek amacıyla dil kurslarına gidebilmektedirler. Ayrıca, zaman zaman, meslek odaları, üniversiteler, kamu ve özel kurum ve kuruluşlar tarafından, denizcilik alanındaki gelişmelerin üzerinde durulduğu kısa süreli eğitim programları veya seminerler düzenlenmektedir.
- Gemi adamı olarak çalışmak isteyenler ise, İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından açılan kısa süreli kurslara devam ederek gemi makineleri hakkındaki bilgi ve becerilerini geliştirebilir ve kaptan, çarkçıbaşı olarak gemilerde hizmet vermeye yönelebilirler.
- Açık deniz veya kıyı yapılarından birindeki çalışmalara ağırlık verebilir veya dizayn, proje çizimi ya da kontrol mühendisliği konularında uzmanlaşabilirler,
- Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans ve doktora yaparak akademik kariyer yapılabilir ayrıca üniversitelerde, araştırma görevlisi, yrd. doçent, doçent ve profesör olarak görev yapabilirler.
- Çalıştıkları kurum ve kuruluşlarda, uzmanlık alanları, tecrübeleri ile yönetim kademelerinde yer alabilirler.
BENZER MESLEKLER
- Gemi İnşaat Mühendisliği,
- Gemi Makine Mühendisliği,
- Gemi İnşaatı Öğretmenliği.
H- EK BİLGİLER
SORUMLULUK
Gemi ve deniz yapıları mühendisleri; gemi, açık deniz ve kıyı yapılarına ait sistemlerin ekonomik yönden dizaynı ve üretiminden; bu alandaki mevcut teknolojileri geliştirmekten; yapılan çalışmaların uluslar arası standartlara uygunluğunu sağlamaktan sorumludurlar.
İŞ GÜVENLİĞİ
Özellikle yakıt tankerlerinin kontrolünde, standartlara uyulmaması ve gerekli önlemlerin alınmaması halinde radyasyonun olumsuz etkilerine maruz kalınabilir.
İŞ KOLLARI
CLASS KURULUŞLARI
(LOYDLAR)
Class Kuruluşları vakıf statüsünde, Vakıf Genel Müdürlüğü'ne bağlı, yarı resmi kuruluşlardır. Gemicilik ve denizcilik alanındaki temel uluslararası ilkeler doğrultusunda, her ülke kendi durum ve şartlarına göre loydları yani kurallarını belirler. Bu açıdan ele alındığında, class kuruluşları milli nitelik taşırlar. Amaçları ise ülkelerinin kural ve standartlarına uygun olarak, gemi, gemi makineleri, gemi ve deniz yapıları ile makine mühendislerinin görev alanı içinde yer alan kara tesislerinin güvenli bir şekilde inşa ve yapımını sağlayıcı denetim hizmetlerinde bulunmaktır. Bu kuruluşların hizmetlerinden yararlanmak zorunlu değildir. Ancak, gemi, makine ve ilgili gemi ve deniz yapılarının classlı oluşu, ucuz sigortalamalarına neden olur ve güvenirliğinden dolayı tercih edilir. Ülkemizde yabancı ülkelere ait class kuruluşlarının büroları bulunmaktadır.
I - YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
- Meslek elemanları,
- İTÜ Gemi İnşaatı ve Denizcilik Bilimleri Fakültesi Deniz Teknolojisi Mühendisliği Bölümü Öğretim Görevlileri,
- ÖSS-2006 Öğrenci Seçme Sınavı Kılavuzu,
- 2005 ÖSYS Yüksek Öğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu,
- Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2005 Kılavuzu,
- ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2000,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
İ - DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri