5 Yıldızlı Sektörler

5 Yıldızlı Sektörler
Enerji, telekom, turizm, inşaat, tarım, denizcilik ve diğerleri… Global dalgalanmayla birlikte kredi maliyetlerinin yükseldiği, bankaların kredi verirken daha seçici olduğu son dönemde, bazı sektör...

Enerji, telekom, turizm, inşaat, tarım, denizcilik ve diğerleri… Global dalgalanmayla birlikte kredi maliyetlerinin yükseldiği, bankaların kredi verirken daha seçici olduğu son dönemde, bazı sektörler öne çıkıyor. Bu sektörler, yeni yatırımların finansmanından satın almalara, çeşitli finansman ihtiyaçları için bankaların kapısını diğerlerinden daha fazla çalıyor. Bankacıların gözdesi olan bu sektörlere kullandırılan kredilerde, bu yıl ve sonrasında yılda ortalama yüzde 20 artış hedefleniyor.

Sadece Türkiye’de değil, bütün dünyada 2008 yılı iyi başlamadı… Gelişmiş piyasalarda derinleşen kriz ortamı, tüm dünyada hem enflasyon korkusunu hem de resesyon eğilimini gündeme getirdi. Yatırımların ve büyüme hızının yavaşlayacağının öngörüldüğü bu ortamda, bankacılık da temkinli davranıyor. Örneğin, kredi maliyetlerinde beklenen artış, önümüzdeki birkaç yıl bankaların kredi verirken, geçmiş dönemden daha seçici davranacaklarına işaret ediyor.

Bu tutum bugünden de kendini hissettiriyor. Bankacılar yeni dönemde belli başlı sektörlere odaklanıyor, bu sektörlerdeki iyi projelere destek olmayı hedefliyor.

Türkiye’nin önde gelen bankalarının ilgili genel müdür yardımcılarına, yeni dönemde potansiyelini yüksek buldukları, en çok kredi kullandırmak istedikleri sektörleri sorduk. Bankacılık ürün ve hizmetlerinden daha fazla yararlanması beklenen 15 sektörü sıraladık.

Bu sıralamayı yapmak için 10 büyük bankanın yöneticilerine kendileri için öncelikli olan 15 sektörü 1’den 15’e dek sıraladı. Onlardan aldığımız sonuçları analiz ederek bir gözde sektörler ligi oluşturduk.

Aralarında denizcilik, gıda, sağlık, perakende, akaryakıt, otomobil, ilaç, bilişim, tekstil, çimento gibi sektörlerin yer aldığı 15 sektör içinde ilk 5 sektör enerji, telekom, turizm, inşaat ve tarım olarak sıralandı.

Bankaların tahmini, yatırımların devam ettiği, yabancı ilgisinin yüksek olduğu ve gelecek potansiyeli bulunan bu sektörlerin finansman ihtiyacının önümüzdeki 2-3 yıl boyunca, yılda ortalama yüzde 20 düzeyinde artacağı yönünde. Söz konusu 15 sektöre bankalar da aynı oranda daha fazla kredi kullandırmayı hedefliyor.

Enerji, Yeni Gözde Sektör
Bankacılar arasında yaptığımız ankette gözde sektörler sıralamasının bir numarasında enerji sektörü yer aldı. Oysa Mart 2008 itibariyle bankacılıkta nakit kredilerin sadece yüzde 3’ü enerji sektörüne kullandırılmış durumda. Ancak, özelleştirmeler ve yeni yatırımlarla birlikte bu sektörün kredi kullanımında artış bekleniyor. Türkiye’nin önde gelen bankalarının hemen hepsinde öncelik verilen ilk 3 sektörden biri olan enerji, bankaların kredi portföyünden de önemli bir pay alıyor.

Enerji sektörü aslında sadece son yıllarda değil, geçtiğimiz 20 yıldır en hızlı büyüyen piyasalardan biri konumunda. Önümüzdeki 15 yıl da bu sektördeki büyümenin devam etmesi bekleniyor. Sektörün son yıllarda artan cazibesinde ise en önemli nedenini özelleştirmeler oluşturuyor. Halkbank Kurumsal ve Ticari Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı Ömer Baktır şu değerlendirmeyi yapıyor:

“Genel ekonomideki büyüme düşme eğiliminde olmasına rağmen, enerji sektörüne ve dağıtım ihalelerine olan yurtiçi ve yurtdışı yatırım talebiyle, bu yatırımların finansmanı global krizden etkilenmiyor. Dağıtım ihalelerinden sonra üretimde de yapılması muhtemel özelleştirmelerin, 2009 ve sonrasında satın alma ve birleşmeleri beraberinde getirmesi bekleniyor.”

Parlamaya Devam Edecek
Türkiye’de enerji konusunda dışa bağımlılığın azalması yönünde yürütülen politika kapsamında da yatırımlar destekleniyor. Bu da sektörü cazip kılan bir başka unsur olarak değerlendiriliyor.Enerji sektöründen gelen kredi talepleri genellikle satın alma finansmanında kullanılıyor. OyakBank yetkilileri, sektörden gelen uzun vadeli yatırım kredisi taleplerine de dikkat çekiyor ve ekliyor:

“Son dönemde hız kazanan hidroelektrik, rüzgar santrali yatırımları ve özelleştirme projeleri için müşterilerimizin en az 9-10 yıldan başlayan uzun vadeli yatırım kredisi taleplerinde önemli bir artış var”.

Enerji sektöründen gelen talebin önümüzdeki yıl ve sonrasında yüzde 20 düzeyinde artması bekleniyor. Sektörün bankaların kredi portföyünden alacağı pay da aynı oranda artacak.

Tarımdaki Müthiş Potansiyel
Merkez Bankası’nın verilerine göre bankacılık sektörü, mart 2008 itibariyle toplam brüt kredilerin yüzde 3,8’ini tarım, avcılık ve ormancılık sektörüne kullandırmış durumda. Ancak, bankacıların değerlendirmelerine bakılırsa bu oran yakın gelecekte artacak.

Ankete göre, tarım, bankacıların bir başka gözde sektörü. Son yıllarda özellikle işletme bankacılığı tarafında pek çok bankanın odağında bu sektör yer alıyor. Türkiye’de özel bankalar arasında tarım sektörüne en çok kredi veren bankalardan biri olan DenizBank, sektörde 140 bin işletmeyle çalışıyor. DenizBank Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Ertürk, 2007’de sektöre 850 milyon YTL kredi kullandırdıklarını söylüyor ve ekliyor:

“Bu rakamı 2008’de yüzde 41 oranında artırmak hedefindeyiz. 1,2 milyar YTL’lik bir hacme ulaşmayı planlıyoruz. 2009’da ise her 8 çiftçiden birinin bizimle çalışmasını sağlayacağız.”

Tarımdan gelen kredi talepleri ağırlıklı yeni ürün yatırımı, fabrika kurma, ihracat ve ithalat amaçlı. Önümüzdeki 5 yılda da bu tablonun değişmeyeceği düşünülüyor. Bankaların kredi portföylerinde tarım sektörünün aldığı payın ise hızla artması bekleniyor. Örneğin Vakıfbank 2008 yılında, bir önceki yıla göre tarım sektörüne yönelik kullandırdığı kredilerde yüzde 50 oranında artış hedefliyor. Vakıfbank Genel Müdür Yardımcısı İhsan Çakır şöyle diyor:

“Tarım, son yıllarda kaliteli ve verimli üretim ve AB normlarına uyum amacıyla yatırımların hızla arttığı bir sektör. Geçen yıl 4,8 milyar YTL tarım kredisine ulaşan bankacılık sektörünün finansman ihtiyacı artarak devam ediyor. Biz de Vakıfbank olarak bu finansman ihtiyacına aracılık etmeye çalışıyoruz”.

İnşaatın Cazibesi Artacak
İnşaat sektörü, son yıllarda bankalara özellikle konut projelerinden kaynaklı önemli bir kredi hacmi yarattı. Toplam brüt kredilerde içindeki payı mart 2008 itibariyle yüzde 6,6 olan sektör, durgunluğa rağmen bankacılar için bu yılda önemli olacak.

Diğer yandan sektörün finansman ihtiyacı da artan yatırımlarla hız kazandı. İnşaat, 2008 yılı ilk 3 ayı itibariyle, bankacılık ürün ve hizmetlerinden en çok yararlanan sektörlerin başında geliyor. Toplam nakit kredilerin yüzde 20’si inşaat, tekstil, metal sanayi, finans ve gıda sektörleri üzerinde yoğunlaşıyor. Bunlar içerisinde inşaat sektörünün aldığı pay ise yüzde 10 düzeyinde. İnşaat sektörünün bankacılık ürün ve hizmetlerini kullanımında bu yıl geçtiğimiz yıla oranla yüzde 10 düzeyinde artış bekleniyor.

Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Ali Temel önümüzdeki dönemde gayrimenkulde tekrar canlanma olursa, inşaatın bankacılık sektörü için öne çıkan ilk 5 sektör içerisine girebileceğine dikkat çekiyor:

“Garanti Bankası olarak sektörel bazda kredi hedefi belirlemenin doğru olmadığını düşünüyoruz. Ancak verdiğimiz krediler içerisinde en çok payı inşaat, enerji, telekom, demir-çelik, turizm ve tekstil alıyor. Biz özellikle iyi projelere destek vermek istiyoruz. Bazı sektörlerde de bu iyi projelerin sayısı daha fazla olabiliyor”.

OyakBank inşaat sektörünü 1 numaralı gözde sektörü olarak sıralıyor. OyakBank yetkilileri sektördeki potansiyeli şöyle özetliyor:
“Son dönemde ciddi bir durgunluk içinde olsa da inşaat sektöründeki hareketliliğin konut tarafında özellikle Büyükşehirlerde oturulabilir ve sağlam konut açığının devam ettiği müddetçe süreceğini düşünüyoruz. Sektör bu doğrultuda uzun vadeli büyüme trendini koruyacak.”

Finansman İhtiyacı Nerede?
Bankalar gözde sektörlerden ağırlıklı olarak yeni yatırım ve satın alma amaçlı kredi talebi alıyorlar. Sektör bazında ise ihtiyaçların çeşitlendiği görülüyor. Örneğin enerji sektöründen gelen kredi talepleri en çok satın alma ve birleşmelerin finansmanında kullanılıyor.

Halkbank Genel Müdür yardımcısı Ömer Baktır, bunun dışında yeni yatırım, proje finansmanı ve makine alımı finansmanına yönelik de kredi kullandırdıklarına dikkat çekiyor.

Otomotiv sektöründen gelen talepler ithalat ve ihracat finansmanında yoğunlaşıyor. Kapasite artırımı ve makine alımı için kredi kullanan otomotivciler de oldukça fazla. Turizmde finansman ihtiyacı en çok yenileme yatırımlarında yoğunlaşıyor.

Bankacılar, ayrıca işletme sermayesi için de sık kredi kullandırdıklarını ifade ediyor. Son dönemde bankacılığın dikkatini çeken sektörlerden biri de sağlık. Artan yatırımlar sektörün bankacılar açısından cazibesini artırıyor. Fortis Genel Müdür Yardımcısı Metin Karabiber, Fortis’in gözde sektörlerini sıralarken bir numarada sağlık sektörünü sayıyor. Karabiber şöyle diyor:

“Sosyal Güvenlik Kurumu’na bağlı hastaların tüm özel hastanelerden yararlanması, bu firmalar için işletme sermayesi ihtiyacını artırıyor. Ayrıca sağlık sektöründeki teknoloji gelişimi de özellikle cihaz alımı için uzun vadeli yatırım kredilerini tetikliyor. Biz Fortis olarak bu yıl sağlık sektörüne bu yıl 13 milyon YTL düzeyinde kredi kullandırmayı planlıyoruz”.

Orhan Karakaş / Şekerbank Genel Müdür Yardımcısı

“Kredilerin Yüzde 30’u 5 Sektörde Toplanıyor”

En Gözde 5 Sektör
2007-2012 dönemini kapsayan strateji planımızda, Türkiye’nin gelecek dönemdeki ihtiyaçlarını dikkate aldık. Bu doğrultuda hedeflerimiz ve şartların getirdiği ekonomik çekicilik bazı sektörleri ön plana çıkardı. Bu sektörler arasında enerji, hayvancılık, organik tarım, inşaat, süt ve süt ürünleri ilk 5’i oluşturuyor.

Kredi Portföyü
2008 ve 2009’da özellikle enerji, tarım ve hayvancılık faaliyetleriyle uğraşan firmalarımızın sayısında artış olacağını ve portföyümüzün yaklaşık yarısının bu sektörlerden oluşacağını söyleyebiliriz. Son dönemde özellikle yatırım kredilerine talep var. Bu gelişmeye örnek olarak ilk etapta enerji tarafında yeni santraller kurmak için alınan kredileri, tarım tarafında ise ihracata yönelik sera yatırımlarının finansmanını örnek verebiliriz.

Kobi’lerin İhtiyacı
Bu tablo KOBİ’ler için de farklı değil. Ancak, son dönemde orta ve uzun vadeli fonlama imkanlarının artmasıyla birlikte teknolojik yatırımlar daha fazla olmaya başladı. Tarım ve gıda tarafında entegre tesis yatırımlarının finansmanına yönelik talepleri, imalat tarafında ihracata yönelik yeni teknoloji yatırımlarının finansman ihtiyaçlarını ve KOBİ’lerin genel ihtiyacı olan işletme sermayesi ihtiyaçlarını sayabiliriz. Turizm KOBİ’lerinde ise sezona hazırlık amaçlı bakım ihtiyaçlarının finansmanı için talepler geliyor.

Gelecek Projeksiyonu
Türk bankacılık sektörü 2007 sonunda en fazla krediyi otomobil, inşaat, taşımacılık, depolama ve haberleşme, finansal aracılık ve tekstil sektörlerine vermiş görünüyor. Toplam kredilerin yaklaşık yüzde 30’u bu 5 sektörde yoğunlaşıyor.

Gelecek dönemde hayvancılık dahil tarım, gıda ve enerji sektörlerinin ilk sıralarda olacağını söyleyebiliriz. Bunlara ilave olarak perakende ve inşaat önemini korumaya devam edecek.

Metin Karabiber/Fortis Genel Müdür Yardımcısı

“Perakende Ve Otomotive 100’er Milyon Ytl Ayırdık”

Yeni İş Fırsatları
KOBİ’ler açısından baktığımızda sağlık, turizm, perakende, otomotiv ve tarım sektörlerinin öne çıktığını görüyoruz. 2008 yılında, saydığımız sektörlerin ilk dördünde büyümenin ortalamanın üzerinde olması bekleniyor. Tarım sektörü de özellikle bankacılıktan aldığı payın artış potansiyeli sebebiyle önemli. Bu sektörlerin gelişimi bizler için yeni müşteri kazanımı ve yeni iş fırsatları anlamına geliyor. Kurumsal ve ticari bankacılık açısından değerlendirme yaptığımızda ise enerji, demir-çelik ve telekom sektörleri ön planda.

3 Sektörün Yeri Ayrı
Gelecek dönemde bu sektörlerde bir değişiklik öngörmüyoruz. Perakende, turizm ve tarım sektörleri bankacılık için hep önemli olacak. Kurumsal segmentte enerji ve telekomünikasyon da önemini artırarak devam edecek. Yeni başladığımız tarım kredilerinde bu yıl 40 milyon YTL ilave kredi kullandırmayı hedeflediğimizi söyleyebiliriz. Sağlık sektörüne 13 milyon YTL, turizm sektörüne 90 milyon YTL kredi kullandırmayı hedefliyoruz. Perakende ve otomotiv sektörüne de 100’er milyon YTL ayırdık.

Potansiyel Müşteriler
Perakende ve otomotiv sektöründe yan sanayici ve tedarikçiler KOBİ segmentinde potansiyel müşterileri oluşturuyor. Bu müşterilerin işletme sermayesi ihtiyaçları da gündeme geliyor. Turizm sektöründe de sezonsallığın getirdiği nakit akış düzensizliği nedeniyle özellikle kış dönemindeki nakit ihtiyaçları için kredi kullanımı söz konusu oluyor. Tarım sektöründe hedef kitlemiz doğrudan çiftçinin kendisidir. Bu sektörde kullanılan kredilerin büyük kısmı işletme ihtiyacını karşılamayı hedefliyor. Çiftçinin bitkisel veya hayvansal üretim için ihtiyaç duyduğu tüm girdiler bu şekilde finanse ediliyor.

Turgut Boz/TEB Genel Müdür Yardımcısı

Geleceğin Sektörleri Hangileri Olacak?

Kredi Değerlendirme
Bankacılık sektörü açısından taşıdığı potansiyel, ülkemiz ekonomisinde sahip olduğu pay ve yarattığı katma değer dikkate alındığında, biz 5 gözde sektörümüzü otomotiv, enerji, turizm, madencilik ve hazır giyim dahil tekstil olarak sıralıyoruz. Bu sektörlerden büyüme dönemlerinde yatırım amaçlı kredi talepleri geliyor. Büyüme beklentilerinin azaldığı ancak enerji ve emtia maliyetlerinin arttığı ortamda da işletme sermayesi ihtiyaçlarına yönelik kredi talepleri oluyor. Elbette özsermaye yetersizlikleri de kredi taleplerini doğuran önemli bir unsur. Ancak bankacılık sistemi, bu nedenle talepleri bir kat daha dikkatle değerlendiriyor.

Yeni Dönem Ne Getirecek?
KOBİ’ler tarafında en çok tekstil sektöründeki şirketlere hizmet veriyoruz. Buradaki şirketlerin ürün talepleri birkaç başlık altında şekilleniyor. Bugünün öncelikli başlıkları, işletme sermayesi ihtiyacı ve yatırım finansmanı … Önümüzdeki dönem de ise özellikle nakit yönetimi ürünleriyle, risk yönetimi enstrümanlarına olan talep hızla büyüyecek. Yakın gelecekte öne çıkacak sektörler ise bizim açımızdan enerji, bilişim, organik tarım, hayvancılık olarak sıralanıyor. Bu sektörlerin bugünkünden daha fazla önem sahibi olacağını, ekonomilerdeki paylarının daha da artacağını düşünüyoruz.

Gökhan Ertürk/Denizbank İşletme Ve Tarım Bankacılığı Grubu Genel Müdür Yardımcısı

“Fırsat Sunan Her Sektör Gözde”

Hizmet Sektöründe Artış Var
Ekonomik konjonktürün iyi olduğu ve yatırım fırsatlarının arttığı sektörlerde kredi taleplerinin de artığı görülüyor. Bu açıdan baktığımızda Türkiye’de son 2-3 yıldır, gemi inşaatı, inşaat/taahhüt, turizm, otomotiv ve yan sanayi ile bu sektörlere mal ve hizmet sağlayan tedarikçi sektörlerde yatırımların ve kredi kullanımı artıyor. Ayrıca özellikle gıda ve sağlık alanlarında olmak üzere hizmet sektöründe yatırımlarda da önemli artışlar söz konusu.

Tekstilde Azalma Olabilir
Gerek işletme sayısı gerekse GSMH’dan aldığı pay itibariyle tekstil sektörünün kredilerden aldığı payın da ağırlığı halen devam ediyor. Ancak sektördeki durgunluk bu alandaki yatırımları başka alanlara kaydıracağından tekstil sektörüne kullandırılan kredilerde azalma görebiliriz.

Büyümenin Adresleri
İlerleyen dönemde özellikle hizmet, sağlık ve enerji sektörlerinde büyüme trendini göreceğimizi düşünüyoruz. Bunun yanında şu an zaten Türkiye ekonomisinde önemli bir yere sahip olan turizm ve tarım sektöründe potansiyelin daha da ortaya çıkacağını öngörüyoruz. Özelikle dünyada yaşanacak iklimsel değişimler, küresel ısınma gibi değişimler tarımın önemini insanlara her geçen gün hatırlatacak. Turizm içinde ise kongre, sağlık ve kış turizmi sektöre büyümeyi getirecek alanlar olacak.

Hande D. Süzer
hdemirel@capital.com.tr




Büyüme nereden gelecek?
HALKBANK’TAN İSTANBUL 2010 KREDİSİ
BORFİN’LE WEB’DEN BORSA EĞİTİMİ
PAYPASS SAYISI 1 MİLYONA ULAŞTI
181 BİN HESABA ULAŞMAK MÜMKÜN MÜ?
Haber : Capital Online / 01 Haziran 2008 Pazar