Hakaslar Hakaslar

Hakaslar
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Abakan Türkleri sayfasından yönlendirildi)
Git ve: kullan, ara
Question book-4.svg Bu maddedeki veya maddenin bir bölümündeki bazı bilgilerin kaynağı belirtilmemiştir.
Ayrıntılar için maddenin tartışma sayfasına lütfen bakınız.
Maddeye uygun bir biçimde kaynak ekleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
Hakaslar
Hakaslar
Abakan ırmağı kıyısı

Hakaslar, Sayan dağlarından kuzey denizine doğru Yenisey nehri boyunca uzanan bölgede oturan göçebe Türk boylarına denir. Hakaslar, Abakan Türkleri, Yenisey Kırgızları, Minusinsk Tatarları veya Abakan Tatarları gibi değişik adlarla da anılmışlardır.[kaynak belirtilmeli]

Hakaslar bulundukları bölgeye M.Ö. 201'de Hunlar ile birlikte[kaynak belirtilmeli] Manas Han önderliğinde gelen Kırgızların torunlarıdırlar.[kaynak belirtilmeli] Geldiklerinde bölgede iskitler yaşamaktaydı. Burada bir kırgız devleti kurmuşlardı. Günümüzde Hakas olarak bilinmektedirler. "Hakas" adı Çin kaynaklarında onlara "Hyagas" veya "KieKiaSe" denmesi ve kopup geldikleri altay dağlarındaki akrabalarından uzakta kalışları nedeniyle sonradan benimsedikleri bir ad olmuştur. Bugünkü Hakasya'da yaşamaktadırlar. Resmen hıristiyan sayılmalarına rağmen Şamanisttirler.
Konu başlıkları
[gizle]

* 1 Abakan boyları
* 2 Yönetim Yapısı
* 3 Örf ve Adetler
* 4 Kültür
* 5 Kaynakça
o 5.1 Ansiklopedi
o 5.2 Makale ve Kitaplar

Abakan boyları [değiştir]

* Kaş boyu
* Koybal boyu
* Sagay boyu
* Kamasin boyu
* Beltir boyu
* Şor boyu
* Kızılkaya boyu
* Aba boyu
* Kızıl boyu
* Tuba boyu
* Küerik boyu

Yönetim Yapısı [değiştir]

Abakan boylarında "yesaul" adı verilen bir yardımcısı olan başka idare eder. Başkanlar seçimle gelir. hukuki sorunlar "bozkır kanunlarına" göre mahkeme ile çözülür. Çarlık Rusyasında bu mahkeme kararları meşru kabul edilmiştir.
Örf ve Adetler [değiştir]

Hakaslar örf ve adet bakımından Altay Türklerine benzerler. Erkek elbiseleri Ruslarınki gibidir. Kadınlarınki daha farklıdır. Saçlarına süs esyaları takarlar. Genç kızların yörüklerdeki gibi 15-20 örgülü belikleri vardır. Evlenmelerde kız beğenme, kız isteme, düğün ve düğün ziyaretleri merasimleri vardır. Kalın (gelin) kaçırma ve karşılığında kız tarafına "kalın ödeme" adeti vardır. Evli kadınların kocalarını terketmesi halinde "kalın" erkek tarafına geri ödenir. Doğan çocuklara eski adetlere göre ad verilir. Çocuklar altı aylık olduğunda resmi olarak hristiyan gözüktükleri için vaftiz edilirler ve bir hristiyan adı alırlar; ancak bu ad günlük yaşamda kullanılmaz. Şaman dininin kurallarına göre hareket ederler. Tahta sandıklara kotydukları Ölülerine elbise giydirip mezara atının eğeri ile birlikte kurganlara gömerler. Gömülmeden sonraki üç, yirmi, kırk ve yüzüncü günlerde çeşitli törenler yapılır ve yemek verilir. Kırkıncı gün töreninde ölenin atı kesilir, eti yenir; atın başı bir mızrak ucunda mezarın başına dikilir.
Kültür [değiştir]

Hakaslar sözlü edebiyatları zengindir. Kopuz eşliğinde sabahlara kadar söylenen uzun manzum destanları vardır. En çok bilinen destanlar: Alıp Soyan, Altın Pirkan,Ay Mökö, Kan Mergen, Altın Taycı, Kan Tögös, Altın Kus.