Abdest

Abdest
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Abdesti bozan haller sayfasından yönlendirildi)
Git ve: kullan, ara

Allah-eser-green.png
İslam
İnançlar

Allah

Allah'ın varlığı ve birliği
Melekler
Kutsal kitaplar
Muhammed peygamber ve
diğer İslam peygamberleri
Ahiret
Kader
Temel ibadetler

Şehadet etmek
Namaz kılmak
Zekât vermek
Oruç tutmak
Hacca gitmek
Özel günler

Ramazan Bayramı
Kurban Bayramı

Metin ve tüzeler

Kur'an

Sünnet · Hadis
Fıkıh · Şeriat · Kelam
Tasavvuf

Tarih ve kişiler

İslam'ın zaman dizini
Ehlibeyt · Sahabe
Sünnilik · Şiilik · Haricîlik
Dört Halife · On İki İmam

Kültür ve toplum

Abdest · Bayramlar · Bilim
Camiler · Felsefe · Fitre
Kurban · Mezhepler
Nüfus · Sadaka · Sanat
Takvim · Tarikatlar

Diğer göksel dinler

Musevilik · Hristiyanlık

İslam portalı
g • t • d

Abdest, Müslümanların, belli ibadetleri yapabilmek için bir düzen içerisinde bazı organları yıkayıp bazılarını mesh etme yoluyla yaptıkları arınma [1]. Kur'ana göre abdest namaz kılmak için fiziksel nötrleşme amacıyla belli organları ıslatmak (gasil, gusül غسل) ve sıvazlamaktır (mesih مسح). Fıkıhçılara ve hadisçilere göre hastalık, yolculuk veya su yokluluğunun mecbur kıldığı durumlarda abdest ya da boy abdesti yerine toprak vs. ile teyemmüm yapılır.
Konu başlıkları
[gizle]

* 1 Köken
* 2 Teyemmüm
* 3 Abdestin Farzları
* 4 Abdestin Sünnetleri
* 5 Abdestin Mekruhları
* 6 Abdesti Bozan Şeyler

Köken [değiştir]

"Abdest" sözcüğü Türkçeye Selçuklular zamanında Farsça'dan geçmiştir. Anlamı "suyu tutmak"tır. âb (su) ve dest (tutmak, kavramak) kelimelerinin birleşiminden oluşmuştur. İran ve bazı diğer müslüman ülkeler ile İngilizce konuşan ülkelerde abdest yerine "vudu" kelimesi kullanılır. Abdest kelimesinin Yunanca "bir nesneyi bir sıvıya batırmak" anlamında, βάπτισμα (baptis) (vaftiz) sözcüğü ve "boyamak" anlamında βάπτειν (baptein) sözcüğü ile benzerliği de dikkate değerdir.

Abdest Kur'an' da gasil veya gusül (Arapça: غسل) olarak geçer. Bu sözcük, Arapça'da "bir sıvıyı bir nesne üzerinden akıtmak, koku sürünmek" anlamlarına gelir. Bazı hadisçiler ve fıkıhçılar vudû (Arapça: وضوء) kelimesini abdest anlamında kullanmakta ve gusül kelimesini boy abdesti için kullanmaktadırlar. Kur'an'da boy abdesti' için ıttıhar (Arapça: اطهار) yani taharlanma (temizlik) sözcüğü kullanılmaktadır.
Teyemmüm [değiştir]

Bu konunun ana maddesi 'teyemmüm'dür

Namaz kılmak için abdest yerine bazı durumlarda teyemmüm (Arapça: تيمم) yapılabilir. Ayrıca teyemmüm, hastalık, yolculuk, su bulmama/suyun olmaması veya erişilememesi gibi durumlarda boy abdesti yerine de yapılır. Kur'an'da teyemmüm yapmak için türâb تراب (toprak) sözcüğü kullanılmaz, bunun yerine said صعيد sözcüğü kullanılır ki bu sözcük "toz, toprak, taş vs." anlamına gelmektedir.

Abdest ile ilgili olarak, Maide Suresi, 6. ayeti şöyledir:

"Ey iman edenler! Namaza kalkacağınız zaman yüzlerinizi, dirseklere kadar ellerinizi ve -başlarınıza mesh edip- her iki topuğa kadar da ayaklarınızı yıkayın. Eğer cünüp iseniz iyice yıkanarak temizlenin. Hasta olursanız veya seferde bulunursanız veya biriniz abdest bozmaktan (def-i hacetten) gelir veya kadınlara dokunur (cinsel ilişkide bulunur) da su bulamazsanız, o zaman temiz bir toprağa yönelin. Onunla yüzlerinizi ve ellerinizi meshedin (Teyemmüm edin). Allah size herhangi bir güçlük çıkarmak istemez. Fakat o sizi tertemiz yapmak ve üzerinizdeki nimetini tamamlamak ister ki şükredesiniz."

Ayette kullanılan vücûhe küm (vecihleriniz, Arapça: وجوه كم) ibaresi, başın ön yanı için kullanılır, bu yüzden başta saçların döküldüğü ön kısım, yüz, boyun altı demektir. Baş sıvazlanırken, ayette sınır koymadığı için, baş adlı organın başın ön yanı dışındaki her yanı, kulaklar, ense, boyun sıvazlanır. [2]
Abdestin Farzları [değiştir]

Abdestin farzları dörttür:

* Başın dörtte birini meshetmek,yani ıslak elle sıvazlamak.
* Kolları dirsekleriyle beraber yıkamak.
* Yüzü yıkamak.
* Ayakları (topuklarıyla beraber) yıkamak.

Fıkıhçılar ile hadisçiler, buna ek olarak hadisleri referans göstererek şunları (sünnet, mendup, müstehab, mekruh vs) eklerler;
Abdestin Sünnetleri [değiştir]
Şadırvan

* Niyet etmek
* Eûzü ve Besmele ile başlamak
* Evvela ellerini bileklerine kadar yıkamak
* Misvak kullanmak
* Bir âzâ kurumadan diğerini yıkamak
* Ağzına ve burnuna üç kere su vermek
* Kulağını meshetmek
* Parmaklarını hilâllemek; yâni bir elin parmaklarını diğer elin parmakları arasına geçirip çekmek
* Âzâları üçer kere yıkamak
* Başını kaplama meshetmek
* Abdesti tertip üzere almak; yâni abdest âzâlarını sırasıyla yıkamak
* El ve ayaklarını yıkamakta parmak uçlarından başlamak
* Abdest alırken okunacak birçok duâ olmakla beraber evlâ olan bütün âzâlarını yıkarken besmele çekip şehâdet getirmektir

Abdestin Mekruhları [değiştir]

* Sağ el ile sümkürmek
* Abdest âzâlarından birini üç defadan fazla yıkamak
* Suyu yüzüne çarpmak
* Güneşte ısınmış su ile abdest almak
* Suyu çok az kullanmak veya israf etmek
* Abdest alırken konuşmak
* Sünnetlerini terk etmek

Abdesti Bozan Şeyler [değiştir]

Nisa Suresi, 43 ayetine göre sekerat (şuuru yerinde olmamak: delilik/cinnet, esriklik/sarhoşluk, bayılmak-baygınlık, uyku-uyumak...) durumu ile boşaltım organlarından çıkış olması durumu salata (namaza) dolayısıyla da abdestin varlığına engeldir, Maide Suresi, 6 ayetine göre namaz için abdest ya da teyemmüm şarttır.

* Boşaltım organlarından idrar, kan, meni, gaita (dışkı), yel gibi katı, sıvı veya gaz çıkması.
* Delirmek
* Sarhoş olmak
* Bayılmak
* (Oturağı yere tamamen yerleştirmek suretiyle uyumak abdesti bozmaz)

1. ^ Türk Dil Kurumu Sözlük, abdest
2. ^ İslam Fıkhı Ansiklopedisi, Dr. Vehbe Zuhayli