254-Serbest Muhasebeci Ve Mali Müşavir 255-Serigraf 256-Servis Elemanı

254-SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİR(SMMM)

TANIM

İşletmelerin ekonomik, mali ve hukuki durumları ile vergiye ilişkin işlemlerini muhasebe kurallarına, gerçeklere ve yasalara uygunluk açısından inceleyerek görüşünü ilgililere bildiren ve bu işleri bir işyerine bağlı olmaksızın yapan kişidir.

A- GÖREVLER

- Serbest iş yapan kişilerin, resmi ve özel kurumların gelirlerini ve giderlerini, çeşitli adlardaki (işletme defteri, serbest meslek kazanç defteri vb.) defterlere kaydeder,
- Kişi veya kuruluşların yükümlü oldukları vergi beyannamelerini düzenler,
- Kişi ve kuruluşlar adına vergi daireleri ile uzlaşma işlemlerini gerçekleştirir, özel kurumların Sosyal Sigortalar Kurumu ile ilişkilerini düzenler,
- Gerçek ve tüzel kişilere ait işletmelerin, muhasebe sistemlerini kurar, geliştirir, işletmecilik, muhasebe, finans, mali mevzuat ve bunların uygulamaları ile ilgili işlerini düzenler veya bu konularda danışmanlık yapar,
- Belgelere dayanarak inceleme ve denetim yapar, mali tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüş bildirir, rapor düzenler, tahkim, bilirkişilik vb. işleri yapar,
- Vergi, fon, gecikme faizi ve cezalar hakkındaki uyuşmazlık işlerini çözümler,
- Şirketlerin ortaklık ve tasfiye işlemlerini yerine getirir,
- Vergi İdare Mahkemeleri ve adli yargıda, sermaye artırımı ve bankalara sunulan bilançoların incelenmesi vb. konularda bilirkişilik yapar,
- Kamu kurumları ile teşebbüs ve işletme sahipleri arasında hakemlik yapar,
- Fizibilite raporları hazırlar (Yatırımlar,ilaç fiyatları tespit ve değerlendirilmesi, sermaye piyasası kurulu ve diğer kuruluşlarca yaptırılacak muhasebe denetim işlemlerinde, fon kaynaklı kredilere ilişkin tespit işlemlerinde vb.).

KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER

- Bilgisayar, hesap makinesi,
- Yasal defterler, beyannameler, makbuzlar,
- Çeşitli kırtasiye malzemeleri.

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Serbest muhasebeci-mali müşavir olmak isteyenlerin;
- Sayılarla akıl yürütebilme yeteneğine,
- Ayrıntılara dikkat edebilme gücüne sahip,
- Büro işlerinde çalışmaktan ve verilerle (sayılarla) uğraşmaktan hoşlanan,
- Düzenli, sorumlu, sabırlı ve dikkatli
kimseler olmaları gereklidir.

C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Serbest Muhasebeci-Mali Müşavirler, büro ortamında ve oturarak görev yaparlar. Görev sırasında birinci derecede verilerle ilgilidirler. Çalışma koşulları düzenlidir. Kişi çalışırken, zaman zaman işletme sahipleriyle, vergi dairelerinin personeliyle, Sosyal Sigortalar kurumu personeliyle, bağlı olduğu meslek kuruluşlarıyla ve meslektaşlarıyla etkileşim halindedir.

D- MESLEK EĞİTİMİ

MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER

3568 sayılı Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci-Mali Müşavirlik, Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu gereğince;
- Hukuk, İktisat, Maliye, İşletme, Muhasebe, Bankacılık, Kamu yönetimi ve Siyasal bilimler dallarında eğitim veren fakülteler,
- Yukarıda yazılı bölümlerle denkliği Yüksek Öğretim Kurumunca (YÖK) tasdik edilmiş yabancı yüksek öğretim kurumları,
- Yukarıdaki yazılı alanlarda yüksek lisans eğitimi veren fakülteler.

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER

Bu meslekte matematik ve mantık dersleri önemlidir. Ayrıca bu alana yönelmek isteyen kişilerin muhasebe, ticaret, ekonomi, maliye ve hukuk dersleri ile bilgisayara ilgili olmaları gerekmektedir.

EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ

Bu meslek asıl olarak staj yoluyla öğrenilir. Serbest Muhasebeci-Mali Müşavir adayları stajlarını Yeminli Mali Müşavir veya Serbest Muhasebeci-Mali Müşavir yanında 2 yıl çalışarak yaparlar.
Adayların staj konuları, çalışma programları ve staja ilişkin zorunlu eğitim programları Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası Temel Eğitim ve Staj Merkezi (TESMER) tarafından hazırlanır. Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odaları staj konuları, çalışma programları ve zorunlu eğitim programlarını adaylara duyurur ve uygulanmasını denetler.
Serbest muhasebeci-mali müşavir adayları 2 yıllık stajın sonunda açılacak olan sınava girmeye hak kazanırlar. Ancak bunun için aday meslek mensubunun, yanında staj yaptığı meslek mensubundan staj değerlendirme notu olarak 100 üzerinden en az 60 puan alması gerekir.

Açılan Serbest Muhasebeci- Mali Müşavirlik sınavı konuları şunlardır:
1. Finansal Muhasebe
2. Finansal Tablolar ve Analizi
3. Maliyet Muhasebesi
4. Muhasebe Denetimi
5. Vergi Mevzuatı ve Uygulaması
6. Hukuk (Ticaret Hukuku, Borçlar Hukuku, İş Hukuku, SSK ve Bağ-Kur Mevzuatı, İdari Yargılama Hukuku)
7. Muhasebecilik ve Mali Müşavirlik Meslek Hukuku

EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ

Yapılan sınavda her konudan 100 üzerinden en az 50 alınması şartıyla, sınavın tüm konularının notları toplanır ve aritmetik ortalaması alınır. Başarılı sayılmak için bu ortalamanın en az 60 olması gerekir. Yanında staj yapılan meslek mensubu tarafından verilen değerlendirme not ortalaması ayrı bir ders gibi ortalamaya dahil edilir.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

Staj bitiminde yapılan sınavda başarılı olan kişilere “Serbest Muhasebeci-Mali Müşavir” ruhsatı ve unvanı verilir.

E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Serbest muhasebeci-Mali Müşavirler kendi özel bürolarında ve denetim şirketlerinde çalışabilirler.
Avrupa Birliğine kabul edilmemizin gündemde olduğu bugünlerde mali konulardaki uygulamaların değişmesi ve artmasına paralel olarak bu meslekte çalışan kişilerin sayısı ve bu kişilere duyulan ihtiyaç her geçen gün artmaktadır.

F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

Serbest Muhasebeci-Mali Müşavir adayları yanlarında staj gördükleri kişi tarafından sigortalı olarak ve en az asgari ücretle çalıştırılmaktadırlar.

EĞİTİM SONRASI

Serbest Muhasebeci-Mali Müşavirler, Maliye Bakanlığınca her yıl belirlenen ve yapılan işlerin mahiyetine göre değişen asgari ücret tarifelerine uygun olarak gelir elde ederler.
Her Serbest Muhasebeci- Mali Müşavirin kazanç durumu ise çalıştığı işyeri, işteki tecrübesi, başarısı ve iş kapasitesi oranında değişebilmektedir.

G- MESLEKTE İLERLEME

Serbest muhasebeci - mali müşavirlerin meslekte ilerlemeleri yeminli - mali müşavir unvanına hak kazanmaları ile gerçekleşebilmektedir. Bunun için 10 yıl serbest muhasebeci - mali müşavir olarak çalışması, yeminli mali müşavirlik sınavını kazanması ve ruhsatını alması gerekmektedir.

BENZER MESLEKLER

- Bankacı,
- Sigortacı.

I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

- Meslek elemanları,
- Ankara Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odasının hazırlamış olduğu Stajyer Rehberi isimli kitapçık,
- ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi – 2000
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
- [Linkleri sadece kayıtlı üyelerimiz görebilir.ForumTR üyesi olmak için tıklayınız] ilgili siteden
yararlanılmıştır.

İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi Bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri
- Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB),

255-SERİGRAF

TANIM

Kağıt, seramik, cam gibi çeşitli malzemelerden yapılmış parçalara; süsleme, yazı, sembol, işaret vb. şekilleri, değişik baskı teknikleriyle uygulayan kişidir.
(Meslek elemanları serigrafcı ismiyle de çalışmaktadırlar.)

A- GÖREVLER

Serigraf; okul armaları, afiş, tabela, bayrak, tekstil baskıları, seramik ve cam eşya için sulu çıkartma yapar.
Bunun için;
- İşi hangi yöntemle yapacağını planlar,
- Baskısı yapılacak şeklin çiziminden filmini alır,
- Filmden kalıp alır ve baskı yapacağı malzemeyi kalıba göre keser,
- Harcayacağı malzemeyi hesaplar ve malzemeyi sağlar,
- Üzerine baskı yapacağı malzemenin ön hazırlık işlemlerini yapar, kalıp alır ve malzemeyi keser,
- Renklere göre baskı yapar (pozlama),
- Kurutma, temizleme ve kontrol etme işlemlerini yapar,
- Son rötüşleri yaparak istenilen ölçüde kesim yapar,
- Parça veya mamülleri, daha sonraki işleme veya üretim istasyonu için hazır hale getirir,
- Kullandığı makine veya aletlerin günlük bakım ve temizliğini yapar.

KULANILAN ALET
VE MALZEMELER

- Çeşitli serigrafi makineleri (serigraf baskı tezgahı, kurutma tezgahı),
- Çeşitli temizleme, fırçalama, aşındırma makineleri,
- Fotoğrafik baskı makineleri, film,
- Kimyasal maddeler, boyalar,
- Fırın ve kaplama donanımı,
- Levhalar ile değişik metal ve emaye parçalar,
- Matkap ve diğer kesici aletler,
- Rakle (baskı aracı),
- İpek kalıp-baskı şasesi,
- Işıklı pozlandırma masası,
- Bilgisayar ve tasarım programları.

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Serigraf olmak isteyenlerin;
- Şekil ve uzay ilişkilerini görebilme,
- Göz ve elleri eşgüdümle kullanabilme gücüne sahip,
- Bedence güçlü ve sağlam,
- Ayrıntıyı algılayabilen,
- Dikkatli, düzenli
kimseler olmaları gerekir.

C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Serigraflar çeşitli basım işletmelerinin tekstil, cam ve seramik fabrikalarının serigraf atölyelerinde çalışırlar. Çalışma ortamı boya ve kimyasal maddeler nedeni ile nemli ve rahatsız edici koku yüklüdür. Serigrafi tekniği ile çalışanlar, ürünün hazırlık, uygulama ve sonuçlandırma aşamalarında pek çok kimyasal madde ile karşılaşırlar. Bu kimyasal maddelerin insan, çevre sağlığı ve güvenlik açısından bazı sakıncaları olduğundan bu sakıncaların neler olduğunun bilinmesi ve ona göre önlemler alınması gerekir. Serigraf genellikle ayakta çalışır, parçalara baskı uygularken ve onları istiflerken bedensel çaba harcaması gerekir. Görevini yaparken reklam ajansları elemanlarıyla, müşterilerle ve diğer çalışanlarla işbirliği yapma durumundadır.

D- MESLEK EĞİTİMİ

MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER

Mesleğin eğitimi;
- Matbaa meslek liselerinin cilt ve serigrafi bölümlerinde İstanbul Matbaa Meslek Lisesi, İstanbul K.Çekmece Dr.Oktay Duran Matbaa Meslek Lisesi,
- Yeterli sayıda müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim merkezlerinin serigrafi bölümünde verilmektedir.

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Resim,
- İş Teknik,
- Matematik.

MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI

Matbaa meslek liselerine girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak, sağlık durumunun mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olması gereklidir.
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
- En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
- 14 yaşını doldurmuş olmak,
- Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
- Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gereklidir.

EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ

Mesleğin eğitim süresi meslek liselerinde 4 yıldır.
Meslek Liselerinde;
Birinci yıl devamlı okulda teorik, 2. ve 3. yıllarda ise 2 gün okulda teorik, 3 gün işletmede beceri eğitimi şeklinde sürdürülür.
Eğitim süresince öğrencilere; Dizgi, Baskı, Reprodüksiyon, Fotoğraf, Klişe, Ciltleme, Serigrafi, Resim, Grafik, Makine Bilgisi, Genel Matbaacılık gibi dersler verilmektedir.
Mesleki Eğitim Merkezlerinde;
Eğitim teorik ve pratik olarak verilmektedir.
Pratik eğitimde;
- İş güvenliği kurallarına uymak, iş kazalarına karşı gerekli önlemlerin alınması,
- İş alışkanlıkları ve iş disiplininin kazandırılması,
- Serigraf ve ciltleme bölümünde kullanılan alet ve gereçlerin tanınması ve tekniğine uygun olarak kullanılması,
- Serigraf ve ciltleme bölümü için gerekli teknolojik bilgilerin kavranması,
- Basit olarak yapılacak işin maliyetinin hesaplanması öğretilir.
Pratik eğitimin amacı; her çeşit dizgi, baskı vb. işleri en iyi ve amaca uygun şekilde yaparak gerekli malzeme, alet ve makinelerin en iyi şekilde kullanılmasını öğretmektir.
Teorik eğitimde;
- Dizgi, tipo baskı, serigraf ciltleme, ciltleme gibi meslek dersleri görülmektedir.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

- Matbaa meslek liselerinden mezun olanlara "Meslek Lisesi" diploması ve "Teknisyen" unvanı verilir.
- Mesleki eğitim merkezlerinden mezun olanlara "Kalfalık" belgesi verilir.

E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Serigraf, çeşitli basım işletmelerinin serigraf atölyelerinde, tekstil fabrikalarının baskı ünitelerinde, seramik-cam atölyelerinde, elektronik devre imal eden fabrikalarda, dokuma ve duvar kağıdı üreten fabrikalarda çalışabilir veya kendi işyerini açabilir.

F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

İşletmelerde mesleki eğitim süresince yaşlarına uygun asgari ücretin % 30’ undan az olmamak üzere ücret alırlar.
İşletmenin sağladığı diğer sosyal imkanlardan faydanırlar,
Hastalıki iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigorta edilirler,
Eğitimleri süresince muayene ve tedavi masrafları Sosyal Sigortalar Kurumu’nca karşılanır.
Meslek yüksek okullarında ise öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu'nca verilen öğrenci kredisinden faydalanabilirler.

EĞİTİM SONRASI

Mesleki eğitim bittikten sonra ortalama aylık kazanç ilk işe başlanıldığında asgari ücret düzeyinde olup daha sonraki yıllarda ise artış görülebilmektedir. Bu meslekte kazancın üst sınırını belirlemek oldukça güçtür.

G- MESLEKTE İLERLEME

- Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür.
- Mesleki eğitim merkezlerinde kalfalık belgesini alanlar, Milli Eğitim Bakanlığı’nın mesleklerin özelliklerine göre belirlediği sürelerde ustalık eğitimi kurslarına devam edip, başarılı olmaları durumunda ustalık belgesini alırlar.
- Ayrıca, en az üç yıl süreli mesleki ve teknik orta öğretim kurumlarından diploma almış veya çıraklık eğitimini başarı ile bitirmiş ve Milli Eğitim Bakanlığınca belirlenen süre kadar mesleğinde çalışmış ya da en az beş yıl kalfa olarak çalıştığını belgelemek şartı ile ustalık sınavına doğrudan katılarak, başarı göstermeleri durumunda ustalık belgesini alırlar. Ustalık belgesini kendi işyerlerini açabilirler. Kendi işyerini kuranlar girişimci olarak da ilerleme kaydedebilirler.
- Ustalık belgesine sahip olanlar işyerinde çırak çalıştırması için de mesleki eğitim merkezlerinde düzenlenen İş Pedagojisi kursuna katılıp, başarılı olmaları durumda Usta Öğreticilik belgesine sahip olurlar.
- Matbaa meslek liselerinin “Cilt ve Serigrafi”, “Ciltleme ve Serigrafi” bölümünden mezun olanlar istedikleri takdirde, Fotoğrafcılık, Fotoğrafçılık ve Kameramanlık, Matbaacılık, Serigrafi, Tasarım ve Basım-Yayımcılık, Matbaacılık ve Baskı Teknikleri ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
- Ayrıca, endüstri meslek liselerinin “cilt ve serigrafi-ciltleme ve serigrafi bölümünü bitiren öğrenciler Matbaa Öğretmenliği lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.

BENZER MESLEKLER

- Dizgici,
- Foto Klişecisi,
- Matbaacı,
- Grafiker,
- Tabelacı.

I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

- Meslek Elemanları,
- ÖSYM, 2005 ÖSS Sınav Kılavuzu,
- ÖSS Sınavsız Geçiş Klavuzu,
- ÖSS Dikey Geçiş Klavuzu,
- 3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanunu ile Mesleki Eğitim Yönetmeliği,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) Üyesi Kuruluşlar,
- 4702 Sayılı Kanun.

İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.

256-SERVİS ELEMANI (GARSON)

TANIM

Lokantalarda, otel ve diğer hizmet yerlerinde yiyecek ve içecek vb. servis hizmetlerini müşteriye belirli kurallar dahilinde uygun araçlarla sunan kişidir.

A- GÖREVLER

- Yemek masalarının düzenli, temiz ve eşyalarının eksiksiz olmasını sağlar,
- Müşteriyi karşılar, oturacağı masayı tavsiye eder ve masaya kadar müşteriye refakat eder,
- Yemek listesini (mönü) müşteriye verir, mönüyle ilgili olarak müşterilerin yemek ve içecek tercihi yapmasında yardımcı olur,
- Kurallara uygun olarak servisi yapar,
- Hesabı alır,
- Müşteriyi uğurlar,
- Salonda yemek servisi öncesi ve sonrası gerekli düzenlemeleri yapar.

KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER

- Çelik malzemeler (çatal, bıçak, kaşık vb.),
- Porselen malzemeler (tabak, fincan, vb.),
- Cam malzemeler (bardaklar),
- Kumaş malzemeler (örtü, peçete, kapak vb.),
- Diğer malzemeler (masa, sandalye, servis arabası vb.).

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Servis elemanı olmak isteyenlerin:
- Uzun süre ayakta çalışabilecek kadar bedence sağlam ve dayanıklı,
- Dışa dönük, insanlarla iyi iletişim kurabilen, insanların istek ve duygularını anlayabilen,
- Güler yüzlü, saygılı,
- Başkalarını ikna edebilen, sabırlı,
- Görgü ve protokol kurallarını bilen,
- Dikkatli, temiz, titiz ve düzenli
kimseler olmaları gerekir.

C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Servis elemanları yiyecek ve içecek servisi yapılan mekanlarda görev yaparlar. Çalışma ortamı temiz ve düzenli, zaman zaman gürültülü ve kalabalıktır. Servis elemanları çalışırken birinci derecede insanlarla ilişki halindedir. Çalışma zamanı genellikle vardiya usulü olup, kişi haftanın bir günü izinlidir.

D- MESLEK EĞİTİMİ

MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER

Mesleğin eğitimi Anadolu kız meslek/Anadolu meslek liseleri, kız meslek/meslek liseleri, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri (METEM) ile çok programlı liselerin “ağırlama ve gıda teknolojisi” alanı, “Servis Hizmetleri” dalında ve pratik kız sanat okulları ile kız teknik olgunlaşma enstitülerinde verilmektedir.
Ayrıca bu mesleğin eğitimi, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Liselerinin “Servis” Bölümünde, Anadolu Kız Meslek Liselerinin "Servis Hizmetleri" dalında, Turizm Bakanlığı'na bağlı turizm eğitim merkezlerinde (TUREM), özel turizm meslek kurslarında, Türkiye İş Kurumu'nun işgücü yetiştirme kurslarında ve mesleki eğitim merkezlerinde verilmektedir.
Turizm Bakanlığına bağlı turizm eğitim merkezleri (TUREM); Arapsuyu/Antalya, Kemer/Antalya, Burdur, Balçova/İzmir, Selcuk/İzmir, Çeşme/İzmir, Ürgüp/Nevşehir, Vakfıkebir/Trabzon, Kastamonu ve Burdur'da bulunmaktadır.
Türkiye İş Kurumu'nun işgücü yetiştirme kursları turizm elemanına ihtiyaç olduğu saptanan illerde açılmaktadır.
Çıraklık kapsamındaki meslek eğitimi; yeterli sayıda çırak müracaatı olması durumunda tüm mesleki eğitim merkezlerinde düzenlenmektedir.

MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI

Anadolu meslek/ Anadolu kız meslek liseleri “Ağırlama ve Gıda Teknolojisi” alanına girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak ve Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme Yerleştirme Sınavı’nda başarılı olmak, Kız meslek/meslek liseleri ile çok programlı liselere girmek için ilköğretim okulu mezunu olmak,
Pratik kız sanat okullarına girebilmek için ilköğretim çağı dışında olmak gerekmektedir. Kız teknik öğretim olgunlaşma enstitülerine girebilmek için ise ilköğretim okulu mezunu olmak gerekmektedir.
Turizm Bakanlığı’na bağlı Turizm Eğitim Merkezlerine (TUREM) alınacak kursiyer adaylarında aranan şartlar:
1. Yiyecek ve içecek servisi ve yiyecek üretimi bölümlerine ise en az ilköğretim (ortaokul) mezunu olmak,
2. Giriş sınavlarının yapıldığı yıl itibariyle 21 yaşından gün almamış olmak,
3. Ön büro bölümüne başvuran adaylar için, bir yabancı dil bilmek,
4. Evli olmamak.
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
- En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
- 14 yaşını doldurmuş olmak,
- Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
- Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gereklidir.

EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ

Mesleğin eğitimi;
Anadolu kız meslek/Anadolu meslek liselerinde eğitim süresi bir yılı yabancı dil hazırlık olmak üzere 4 yıldır. Kız meslek/meslek liseleri çok programlı liselerde 4 yıl, kız teknik öğretim olgunlaşma enstitülerinde ise 2 yıldır.
Anadolu kız meslek/Anadolu meslek liseleri ile kız meslek/meslek liseleri ve çok programlı liselerin “Ağırlama ve Gıda Teknolojisi” alanında öğrenim gören öğrenciler; genel kültür derslerinin yanı sıra, temel sanat eğitimi, insan ilişkileri ve iletişim, araştırma teknikleri, girişimcilik, bilgisayar, ilkyardım, temel beslenme, toplumsal sağlık, turizm, ağırlama ve gıda teknolojisi hizmet alanları, mesleki kimya, proje geliştirme, mesleki yabancı dil, yiyecek üretimi, servis gibi meslek dersleri alırlar.
- Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Liselerinin “servis bölümü” ile Anadolu Kız Meslek Liseleri "Servis Hizmetleri" dalında 4 yıl,
- Turizm Bakanlığı'na bağlı turizm eğitim merkezlerinde 7 ay,
- Özel turizm meslek kurslarında 5-6 ay,
- Türkiye İş Kurumu'nun işgücü yetiştirme kurslarında en fazla 6 ay,
- Mesleki eğitim merkezlerinde ise 4 yıl sürelidir.
Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek ve Anadolu Meslek/Kız Meslek Liseleri, Kız Meslek/Meslek liseleri ile çok programlı liselerin eğitimleri Ekim-Mart ayları arasında okulda teorik, Nisan-Eylül ayları arasında işletmelerde uygulamalı olarak gerçekleşmektedir.
Eğitim, teorik ve uygulamalı (otellerde, tatil köylerinde, restoranlarda, barlarda vb. yerlerde) verilir. Genelde teorik ve uygulamalı eğitim süreleri eşittir.
Eğitimde:
- Görgü kuralları ve genel kültür,
- Turizm tanımı ve çeşitleri, Turizm eğitimi, öğretimi,
- Konaklama endüstrisi, Otel işletmelerinin sınıflandırılması,
- Yeme, içme ve konaklama yerlerinin çeşitleri,
- Türkiye turizm coğrafyası,
- Mesleki ingilizce,
- Mutfak ve beslenme bilgisi,
- Genel servis bilgisi (hizmetin kapsamı, servis personelinin görev ve sorumlulukları, sağlık kuralları, çalışma güvenliği vb.),
- Servis bölümünde kullanılan malzemeler,
- Salon hazırlığı,
- Mönü (çeşitleri, içkiler, mönüye göre içki seçimi, kokteyllerin yapılması ve servisi),
- Servis teknikleri,
- Mönüdeki yiyecek grupları ve bunların servisi,
- Müşteriye servis,
- Oda servisi,
- Özellik isteyen yemeklerin servisi
öğrenilir.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

Eğitimi tamamlayan kişilere "Servis Elemanı (Garson)" unvanı ve belgesi verilir.

Anadolu kız meslek/Anadolu meslek lisesi ile Anadolu otelcilik ve turizm meslek lisesi mezunları “Anadolu Meslek Lisesi Diploması” ve “Teknisyen” unvanı,
Kız meslek/meslek lisesi mezunları ile çok programlı lise mezunlarına “Meslek Lisesi Diploması” ve “Teknisyen” unvanı verilir.
Kız Teknik Öğretim Olgunlaşma Enstitüsünü ve Pratik Kız Sanat Okulu nu bitirenlere "Kurs Bitirme Belgesi" verilir.
Anadolu otelcilik ve turizm meslek lisesini bitirenlere meslek lisesi diploması verilir.

E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Günümüzde servis personelleri değişik kurum ve kuruluşlarda görev yapabilmektedirler.
Buna göre çalışma alanları;
I- Otellerdeki servis bölümleri;
a) Restaurant
b) Kahvaltı salonu
c) Teras
d) Oda servisi
e) Ziyafet salonu
f) Toplantı (seminer) salonu
g) Lobby
h) Havuz servisi
i) ı) Gece kulubü
j) Diskotek
k) Bar
American bar
Servis bar
Snack bar
Vitamin bar
Dans bar
Roof bar
Restaurant bar gibi
II- Lokantalar (restaurantlar)
III- Pansiyonlar
IV- Misafirhaneler (konukevleri)
V- Moteller
VI- Campingler
VII- Tatil köyleri,
VIII- Yatlardır.

Kendi bilgi ve becerileri yeterli olduğu sürece özellikle turizm sektörünün gelişmesine paralel olarak bu meslek elemanlarına ihtiyaç vardır.
Bu meslekte yetişmiş, nitelikli, yabancı dil bilen elemanların iş bulma sorunları hemen hemen hiç yoktur. Yiyecek içecek sunumunda, otomasyona gidilemediği için, garsonluk geçerliliğini korumakta ve bu meslekte eleman ihtiyacı her zaman olmaktadır. Ancak, iş bulma durumu mevsimlik değişim göstermektedir. Yaz aylarında bu meslek elemanlarına olan ihtiyaç artarken kış aylarında azalmaktadır.

F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

- Anadolu otelcilik ve turizm meslek liseleri ile Anadolu meslek liselerinin bünyesinde pansiyon bulunanları kazanan öğrenciler sınavda aldıkları puana göre yapılacak sıralama ile parasız yatılılık şartlarını taşımaları ve pansiyonlarda boş kontenjan bulunması halinde parasız yatılılık haklarından yararlanabilirler. Ayrıca, staj süresince asgari ücretin %60'ından az olmamak üzere ücret alırlar. Hastalık, iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigorta edilirler, sigorta primleri devlet tarafından ödenir. Eğitimleri süresince muayene ve tedavi giderleri Sosyal Sigortalar Kurumu'nca karşılanır.
- Anadolu kız meslek liselerinde öğrenciler işletmelerde pratik eğitimleri sırasında asgari ücretin % 30'undan az olmamak üzere ücret alırlar.
- Turizm eğitim merkezlerinde (Turizm Bakanlığı'na bağlı) öğrencilere ücretsiz öğle yemeği verilir. Ayrıca, ücretsiz olarak yatılı kalma olanağı vardır. Yatılı öğrencilerin sabah, öğle ve akşam yemekleri de ücretsizdir. Uygulamalı eğitim süresince, çok olmamakla birlikte ücret alırlar, ancak işletme için ücret ödeme zorunluluğu yoktur.
- Özel turizm meslek kurslarındaki staj süresince de durum hemen hemen aynıdır. Ancak bu kurslara öğrenci ücret ödemek zorundadır.
- Türkiye İş Kurumu işgücü yetiştirme kurslarında eğitim ücretsizdir. Ayrıca, kursiyerlere kurs süresince zorunlu giderlerini karşılamaları için, her fiili kurs günü için her yıl yeniden belirlenen miktarda günlük maddi yardım sağlanır. Kursun ortaklaşa açıldığı firma kursiyere ücret ödeme zorunluluğunda olmayıp, ödeyecekse bunu kendisi belirler, bir rakam vermek mümkün değildir.
- 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu gereğince uygulamalı eğitim sırasında işletmelerde beceri eğitimi gören öğrenciler asgari ücretin %30'undan az olmamak üzere ücret alır. Hastalık, iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigorta edilir. Primler devlet tarafından ödenir. Eğitim süresince muayene ve tedavi masrafları, Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından karşılanır. Ayrıca, işletmenin diğer sosyal yardımlarından yararlanır. (Yemek, servis vb.)

F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SONRASI

Garson olarak çalışan kişilerin çalıştıkları sektörün özelliğine göre aldıkları ücret değişken olabilmektedir.
- Kamu kuruluşlarının sosyal tesislerinde (İller Bankası, Öğretmen evi gibi) işçi statüsünde çalışan garsonlar işe ilk girişte asgari ücret düzeyinde maaş alırlarken, bir-iki ay sonra toplu sözleşme hükümlerine göre maaşları asgari ücretin 2-3 katına kadar çıkabilmektedir.
- Özel işyerlerinde (otel, motel, lokanta vb.) servis elemanı olarak çalışanların aldıkları ücretler için kesin rakamlar vermek güçtür. İşyerinin büyüklüğü de ücretleri farklılaştırmaktadır. Kişinin mesleğinde gösterdiği performans da bu ücretleri yükseltebilmektedir. Ayrıca, bahşişlerden gelen kazanç, yerine göre azımsanamayacak kadar yüklü olabilmektedir.

G- MESLEKTE İLERLEME

- Meslekte ilerleme ve yükselme, çalışarak ve deneyimle gerçekleşebilmektedir,
- Kişisel gayret ve başarıyla şef garsonluğa kadar yükselebilir,
- Bar, ziyafet, yiyecek-içecek servisi, cost (maliyet) kontrol konularında uzmanlaşma olabilir,
- Bir servis elemanı, yiyecek-içecek müdürlüğüne kadar yükselebilir.
- Meslek liselerinin “Servis” bölümü ile “Servis Hizmetleri” bölümünden mezun olanlar, istedikleri taktirde, Turizm ve Otel İşletmeciliği, Turizm ve Seyahat İşletmeciliği, Aşçılık, Hazır Yemek ve Aşçılık, Gastronomi ve Mutfak Sanatları ön lisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
- Ayrıca Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Liselerinin servis bölümü ile Anadolu Kız Meslek Liselerinin "Servis Hizmetleri" dalından mezun olanlar, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girip başarılı olmaları ve “Aile Ekonomisi ve Beslenme Öğretmenliği”, “Aile ve Tüketici Bilimleri Öğretmenliği”, “Konaklama İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O)” “Konaklama İşletmeciliği Öğretmenliği”, “Seyahat İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O)”, “Seyahat İşletmeciliği ve Turizm Rehberliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O)”, “Turizm İşletmeciliği ( Uygulamalı Bilimler Y.O.)”, “Turizm ve Otelcilik (Uygulamalı Bilimler Y.O.)”, “Turizm ve Otelcilik (Yabancı Diller Y.O)”, “Turist Rehberliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O)”, “Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O)”, “Turizm ve Otel İşletmeciliği (Uygulamalı Teknoloji ve İşletmecilik Y.O)”, “Turizm ve Otel İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O)”, “Turizm ve Otelcilik (Bilgisayar ve Turizm Y.O)”, “Turizm ve Rehberlik (Uygulamalı Bilimler Y.O.)” lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.

BENZER MESLEKLER

- Komi,
- Barmen,
- Kamarot.

I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

- Meslek elemanları,
- 4702 Sayılı Kanun,
- MEB Örgün ve Yaygın Mesleki-Teknik Öğretim Kurumları Tanıtıcı El Kitabı,
- Milli Eğitim Bakanlığı 2005 Orta Öğrenim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınav Kılavuzu,
- MEB Ticaret ve Turizm Öğretimi Genel Müdürlüğü Otelcilik ve Turizm, Anadolu Otelcilik ve Turizm, Anadolu Aşçılık Meslek Liseleri El Broşürü,
- MEB Çıraklık Dönemi Servis Meslek Dalı Eğitim Programı,
- ÖSYM 2006 ÖSS Sınav Kılavuzu,
- T.C. Turizm Bakanlığı Turizm Eğitim Merkezlerine (TUREM) alınacak kursiyer adayları için hazırlanan duyuru,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.

İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube müdürlükleri.