251-SAVUNMA VE GÜVENLİK MESLEK ELEMANI
TANIM
Kamu-Özel kurum / kuruluşların ve şahısların can,mal ve huzurunu sağlamak için gözetim, denetim ve kontrol yaparak asayiş ve güvenliği sağlayan kişidir.
A- GÖREVLER
- Yakın çevreyi gözetim altında tutarak sorumluluk verilen güvenli bölgesinde kurallara uyulmasını sağlar,
- Ziyaretçi ve personel giriş ve çıkış kayıtlarını tutar,
- Refakat hizmetlerini yapar,
- Görev yerinde güvenliği sağlamak amacı ile arama yapar,
- Tanımlanmış alanların farklı amaçlarla kullanılmasını engeller,
- Olası suçu önlemek amacıyla çalışmalar yapar, suçluyu yakalar ve adalete teslim eder,
- Koruma ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçmelerini sağlar,
- Toplantı, konser, spor müsabakası, sahne gösterileri ve benzeri etkinlikler ile cenaze ve düğün törenlerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçmelerini sağlar,
- Görev alanında, haklarında yakalama, tutuklama veya mahkûmiyet kararı bulunan kişileri yakalama ve arama,
- Yangın, deprem gibi tabii afet durumlarında ve imdat istenmesi halinde görev alanındaki işyeri ve konutlara girme. tesislerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini dedektörle arama,eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.
- Genel kolluk kuvvetlerine derhal bildirmek şartıyla, aramalar sırasında suç teşkil eden veya delil olabilecek ya da suç teşkil etmemekle birlikte tehlike doğurabilecek eşyayı emanete alır,
- Terk edilmiş ve bulunmuş eşyayı emanete alır,
- Kişinin vücudu veya sağlığı bakımından mevcut bir tehlikeden korunması amacıyla yakalar,
- Olay yerini ve delilleri koruma altına alır.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
- Kamera, telsiz, dedektör, X-Ray Cihazı vb. güvenlik ve savunma araç ve gereçleri,
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Savunma ve Güvenlik Meslek Elemanı olmak isteyenlerin;
- Saygılı ve kibar,
- Fiziksel, psikolojik ve zihinsel sağlığı yerinde, dayanıklı,
Güçlü ve sportif vücut yapısına sahip,
- Uzun süre ayakta durabilen,
- Giyim ve davranışına özen gösteren,
- Güvenilir, sır tutabilen,
- İş ayrıntılarına dikkat eden, çabuk karar verebilen, tedbirli,
- Olaylar karşısında sakin ve soğukkanlı davranabilen,
- Dikkatli, atak, çevik ve cesur, sorumluluk sahibi,
kimseler olması gerekir.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Savunma ve Güvenlik Meslek Elemanı, genellikle ayakta ve hareket halindedir. Çevreyi gözlemleyerek çalışır. Plan ve proğram yapan, güvenlik araçlarını kullanan (Kamera vb.) savunma ve güvenlik meslek elemanı oturararak çalışır. Çalıştığı mekana göre kalabalık/sessiz/açık veya kapalı ortamda çalışabilir. Birinci derecede insanlar, olay ve detaylarla ilgilidir. Çalıştığı yer ve mekana göre çalışma ortamı ve koşulları değişebilir.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Bu mesleğin eğitimi İstanbul Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek yüksek okulunun “Savunma ve Güvenlik” programında verilmektedir. Ayrıca İstanbul Ticaret Odasının Meslek Eğitim Merkezinde ve Özel Güvenlik Eğitimi veren şirketlerde “Savunma ve Güvenlik Elemanı Yetiştirme Kursları” verilmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Beden Eğitimi,
- Türkçe/Türk Dili ve Edebiyatı
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
- Lise veya dengi okul mezunlarının ÖSYM Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girmeleri ve 2 yıllık meslek yüksek okulunun “Savunma ve Güvenlik” programını tercih ederek yeterli “EA” puanı almaları gerekmektedir.
EĞİTİM SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 2 yıldır.
Mesleğin eğitiminde yer alan dersler: Temel Hukuk, Temel Mesleki Hukuk, Ceza Muhakemeleri Usul Hukuku, Halkla İlişkiler, Genel ve Teknik İletişim, Güvenlik Sistemleri, İlkyardım, Bilgisayar, İnsan Hakları, Yabancı Dil, Türk Dili, Beden Eğitimi, ****** İlkeleri ve İnkılap Tarihi Güvenlik ve Acil Durum Prosedürleri, Kriminoloji, İstatistik ve Araştırma Yöntemleri, Silah Bilgisi, Silah Uygulamaları, Koruma, Yakın Savunma Teknikleri, Yangın Güvenliği, Terör ve Terörizm, Güvenlik Projelendirme İstihbarat ve İstihbarata Karşı Koyma, Endüstriyel Tesislerde Güvenlik, Toplum Psikolojisi, Vıp Koruma, Biyolojik Savaş Unsurları ve Korunma, Patlayıcı Madde ve Önlemleri Yönetim ve Organizasyon Toplam Kalite ve Standardizasyon Güvenlik Projelendirme, Liman Güvenliği (Seçmeli)
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara ön lisans diploması ve “Savunma ve Güvenlik Meslek Elemanı” unvanı verilir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Dünya’da olduğu gibi ülkemizde de suç işleme oranlarındaki artış, terör olaylarının yaygınlaşması gibi durumlar yanında stratejik önem de taşıyan sanayi tesislerinin pek çoğunun özel sektöre geçmesi, önceleri devlet tarafından yürütülen güvenlik hizmetlerinin daha kapsamlı olarak ele alınması gerekliliğini doğurmuştur.
Geçen süre içinde ülkemizde güvenlik hizmetleri veren kuruluşlar, dünya güvenlik sektöründeki gelişmelere paralel makine ve teçhizat donanımına sahip olmakla kalmamış, bu ekipmanların üretimi konusunda da yeni bir sanayi kolu ortaya çıkmıştır. Buna karşın, bu kuruluşlarda istihdam edilecek kalifiye personelin temini konusunda sıkıntılar yaşanmaktadır.
Güvenlik Sektöründe personel ihtiyacı, önceleri kolluk kuvvetlerinde görev yapıp ayrılmış ya da emekli olmuş insanlarla karşılanırken, artan talepler karşısında bu konuda hiçbir bilgi ve deneyimi olmayan, çoğu zaman da eğitim seviyesi yetersiz kişilerden yararlanarak giderilmeye çalışılmıştır. Günümüzde Güvenlik Sektöründe gelişmeleri daha yakından takip eden ve personel eğitimine önem veren kuruluşlarda, meslek içi eğitimlerle bu elemanların yetiştirilmesi yoluna gidilmiştir.
Meslek elemanları kamu ve özel sektöre ait çeşitli bölümlerin savunma ve güvenliğini korumak amacıyla Savunma ve Güvenlik elemanı olarak görev alabilirler. Kreş, okul, hastane, metro, havaalanı, şirket merkezleri & fabrikalar fuarlar, sergiler açıkhava konserleri festivaller, konferanslar gibi tüm kurum/kuruluş ait merkezler, organizasyonlarda çalışabilirler. Özellikle buna yönelik çıkan yasa (26.06.2004 tarih 25504 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 5188 sayılı Özel Güvenlik hizmetlerine dair kanun ) ile birlikte özel güvenlik şirketlerinin sayısı artmakta ve elemanlar bu özel kuruluşa ait şirketlerin personeli olmakta ve özel güvenlik şirketleri hangi kuruluşu koruma görevini almışsa Savunma ve Güvenlik elemanları oralarda görev yapmaktadır. Yabancı dil bilmesi meslek için avantaj teşkil eder. Ayrıca kendine ait güvenlik şirketi kurabilir.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Öğrenciler eğitimleri süresince Kredi ve Yurtlar Kurumunca verilen öğrenci kredisinden ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının sağladığı kredi ve burs olanaklarından da yararlanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
- İşyerinin ücret politikasına göre değişmekle birlikte özel sektörde yeni işe başlayan bir eleman ortalama olarak asgari ücretle işe başlamaktadır.
- Özel güvenlik şirketleri, istihdam ettikleri özel güvenlik görevlilerinin üçüncü kişilere verecekleri zararların tazmini amacıyla özel güvenlik malî sorumluluk sigortası yaptırmak zorundadır.
G- MESLEKTE İLERLEME
ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavında başarılı olmaları halinde “Sosyal Hizmetler” lisans programına geçiş yapabilirler. Çalıştıkları işyerinde çalışma ve başarısına göre güvenlik şefi, müdürü olabilir.
BENZER MESLEKLER
- Polis Memuru,
- Astsubay,
- Subay,
- Uzman Çavuş
H- EK BİLGİLER
Özel güvenlik görevlisi olarak istihdam edilecekler ile özel güvenlik şirketlerinde ve özel güvenlik eğitimi verecek kurumlarda yönetici olarak çalışacaklar hakkında valilikçe güvenlik soruşturması yapılır. Soruşturma sonucu olumlu olanlara, özel güvenlik temel eğitimini başarıyla bitirmiş olmak şartıyla, valilikçe beş yıl süreli çalışma izni verilir. Ateşli silah taşımayacak özel güvenlik görevlileri hakkında sadece arşiv araştırması yapılır. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması bir ay içinde tamamlanır.
Göreve başlayan özel güvenlik görevlileri işveren tarafından on beş gün içinde valiliğe bildirilir.
Çalışma izninin yenilenebilmesi için, güvenlik soruşturmasının olumlu olması ve Kanunda belirtilen özel güvenlik yenileme eğitiminin başarıyla tamamlanmış olması zorunludur.
Özel güvenlik görevlilerinde aranan şartlardan herhangi birisinin kaybedilmesi halinde çalışma izni iptal edilir.
Genel kolluk kuvvetinden emekli olanlar ile en az beş yıl fiilen bu görevde çalıştıktan sonra kendi istekleriyle görevinden ayrılmış olanlarda, görevlerinden ayrıldıkları tarihten itibaren beş yıl süreyle özel güvenlik temel eğitimi şartı aranmaz. Özel güvenlik görevlilerine valilikçe kimlik kartı verilir. Kimlik kartında görevlinin adı ve soyadı ile silahlı ya da silahsız olduğu belirtilir. Kimlik kartı görev alanı ve süresi içerisinde herkes tarafından görülebilecek şekilde yakaya takılır. Üzerinde kimlik kartı olmayan özel güvenlik görevlileri Kanunun 7 nci maddesinde sayılan yetkileri kullanamazlar. Herhangi bir sebeple görevinden ayrılan özel güvenlik görevlileri işveren tarafından on beş gün içinde valiliğe bildirilir. Özel güvenlik görevlileri görev alanı içinde ve süresince üniforma giyerler. Görevin ve işyerinin özelliği nedeniyle gerekli görülen hallerde sivil kıyafetle görev yapılmasına komisyon izin verebilir.
Meslekte can güvenliğini tehdit eden unsurlarla karşılaşabilir. Tehlike ve olası tehlikelerin önlenmesi ve savunuma, güvenini sağlayan insan olduğundan olay anında bulunan kişi olduğundan riskli olay, kişi ve eylemlere maruz kalabilir. Buna karşı önlemi almakla sorumludur.
Ancak eğitim ve öğretim kurumlarında, sağlık tesislerinde, talih oyunları işletmelerinde, içkili yerlerde silahlı özel güvenlik görevlisi çalıştırılmasına izin verilmez. Özel güvenlik görevlileri, özel toplantılarda, spor müsabakalarında, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde silahlı olarak görev yapamazlar.
Koruma ve güvenlik hizmetinde kullanılacak silah ve teçhizat, ilgili kişi veya kuruluş tarafından temin edilir. Özel güvenlik şirketleri ateşli silah alamaz ve bulunduramazlar. Ancak özel güvenlik şirketlerine, para ve değerli eşya nakli, geçici süreli koruma ve güvenlik hizmetlerinde kullanılmak üzere, özel güvenlik eğitimi veren kurumlara, silah eğitiminde kullanılmak üzere, komisyonun kararı ve valinin onayı ile silah alma, kullanma ve taşıma izni verilebilir Yetkilerini sadece görevli oldukları süre içinde ve görev alanlarında kullanabilirler.
Özel güvenlik görevlileri silahlarını görev alanı dışına çıkaramazlar. İşlenmiş bir suçun sanığı veya suç işleyeceğinden kuvvetle şüphe edilen kişinin takibi, dışarıdan yapılan saldırılara karşı tedbir alınması, para ve değerli eşya nakli, kişi koruma ve cenaze töreni gibi güzergâh ifade eden durumlarda güzergâh boyu görev alanı sayılır. Görev alanı, zorunlu hallerde Komisyon kararıyla genişletilebilir.
Zor kullanma ve yakalama yetkilerinin kullanılmasını gerektiren olaylar en seri vasıtayla yetkili genel kolluğa bildirilir; yakalanan kişi ve zapt edilen eşya genel kolluğa teslim edilir.
Bu nedenle 22 Temmuz 1981 tarihinde yürürlüğe giren, 2495 sayılı “Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanun “ kapsamında pek çok Özel Güvenlik Şirketi kurulmuştur.
Güvenlik ve Savunma Meslek elemanında aşağıdaki şu şartlar aranır:
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak.
b) En az lise veya dengi okul mezunu olmak.
c) 18 yaşını doldurmuş olmak.
d) Taksirli suçlar hariç olmak üzere, ağır hapis veya altı aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsa bile Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, emniyeti suiistimal, sahtecilik, hileli iflas veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma, laf atma, sarkıntılık, ırza tasallut, ırza geçme, kız, kadın veya çocuk kaçırma ve alıkoyma, fuhşa teşvik, fuhuş için aracılık, uyuşturucu madde kullanma, uyuşturucu madde kaçakçılığı suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak.
e) Kamu haklarından yasaklı olmamak.
f) Görevin yapılmasına engel olabilecek vücut ve akıl hastalığı ile özürlü bulunmamak.
g) Özel güvenlik temel eğitimini başarıyla tamamlamış olmak.
I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
- Meslek elemanları,
- ÖSS Sınav Kılavuzu 2006,
- ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı) Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu-2006,
- ÖSYM Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2005 Kılavuzu
- 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine dair Kanun,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar
İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili Eğitim Kurumu,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde meslek danışma merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube müdürlükleri.
252-ŞEHİR (KENT) PLANCISI
TANIM
Şehirlerin, planlı ve düzenli bir biçimde gelişmesi için, değişimde etkili olabilecek sosyal, mekansal, teknik, ekolojik, estetik, kültürel vb. etmenleri birlikte değerlendirerek karar vericilere alternatif öneriler oluşturan ve bunların uygulanmasında görev alan kişidir.
A- GÖREVLER
- Şehirde konutlarla, endüstri, ticaret, eğitim, sağlık vb. hizmetler için gerekli alanlarının nerelerde ayrılacağına ve nasıl kullanacağına,binaların nerelere, hangi yoğunlukta yerleştirileceğine karar verir ve bu kararın uygulanmasıyla ilgilenir,
- Arazi yapısını, içinde yaşayan insanların yaş, eğitim, meslek, gelir düzeyi açısından durumlarını dikkate alarak şehrin gelecekte nasıl gelişeceğine ilişkin tahminlerde bulunur,
- Endüstri ve yerleşim bölgelerini geçici olarak belirler,
- Yerleşim alanı için ayrıntılı bilgi paftaları hazırlar,
- Önceden yaptığı hesaplamalara, saha üzerinde yaptığı ölçümlemelere göre plan taslaklarını çizer,
- Yetkililerden oluşan kurula plan taslağını sunar, kabul edilen planı teknik ressamlara çizdirir ve kontrol eder,
- Yapılacak değişiklikleri yansıtan planlar hazırlar,
- Şehir nüfusuyla ilgili bilgileri ve geçici plan raporlarını göz önüne alarak, şehrin gelişme durumuyla ilgili hesaplamalar yapar,
- Şehirlerin gelişmesi için gerekli mekan düzenlemesini, estetik ve sosyo-ekonomik yapıyı da dikkate alarak en uygun ve ekonomik biçimde oluşturmaya çalışır.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
- Şablonlar,
- Astrolon (kırılmaz, yanmaz, planların üzerine çizildiği plastik bir madde),
- Bilgisayar,
- Çizim ve kırtasiye malzemeleri (T cetveli, rapido, boya kalemleri, aydınger vb.).
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Şehir plancısı olmak isteyenlerin;
- Üstün bir akademik yeteneğe,
- Tasarım yeteneğine sahip,
- Şekil ve uzay ilişkilerini görebilen,
- Göz ve ellerini eşgüdümle kullanabilen, çizim yapma yeteneği olan,
- İnceleme-araştırma merakı olan, farklı ekonomik, sosyal, kültürel, fiziki değişimlerin karşısında analiz ve sentez yapabilen,
- İnsanlarla iyi diyalog kurabilen, ekip çalışması yapabilen,
- Düşüncelerini başkalarına aktarabilen ve başkalarını etkileyebilen,
- Seyahat etmekten hoşlanan
kimseler olması gerekir.
El ve parmak becerisi, göz-el koordinasyonu şehir plancılığı mesleği açısından önemli özelliklerdendir. Ayrıca seyahat etmesine engel bedensel özürü bulunmamalıdır.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Şehir plancısı büroda çalıştığı gibi kent ve kırsal alanlarda arazi çalışmaları da yapmaktadır. Çeşitli incelemeler için seyahat etmesi gerekebilir. Zaman zaman ekip çalışması yapar. Çalışmaları sırasında jeoloji, harita, çevre ve inşaat mühendisleriyle, mimarlarla, teknik ressam, topograf, istatistikçi, sosyolog gibi meslek elemanlarıyla iletişim halindedir. Ayrıca yapılan projenin niteliğine göre belediye başkanı, belediye meclis üyeleri, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, İller Bankası, Devlet Su İşleri personeliyle ilişki kurar.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin Eğitimi aşağıda belirtilen üniversitelerin “Şehir ve Bölge Planlama” bölümlerinde verilmektedir.
- Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlık Fakültesi. (İzmir)
- Erciyes Üniversitesi. Mimarlık Fakültesi.(Kayseri)
- Gazi Üniversitesi.Müh.Mimarlık Fakültesi. (Ankara)
- Erciyes Üniversitesi,(Kayseri)Yozgat Mühendislik-Mimarlık Fak.
- İstanbul Teknik.Üniversitesi.Mimarlık Fakültesi.
- İzmir Yüksek teknoloji Enstitüsü Mimarlık Fakültesi,
- Karadeniz Teknik Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi,
- Mimar Sinan Üniversitesi.Mimarlık Fakültesi. (İstanbul)
- ODTÜ Mimarlık Fakültesi. (Ankara)
- Selçuk Üniversitesi.Müh. Mimarlık Fakültesi. (Konya),
- Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta Mühendislik-Mimarlık Fakültesi,
- Yıldız Teknik Üniversitesi.Mimarlık Fakültesi. (İstanbul)
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Türkçe,
- Matematik.
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “Şehir ve Bölge Planlama” lisans programları için yeterli “Sayısal (SAY)” puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda “Şehir ve Bölge Planlama” lisans programları ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Bu yükseköğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin “Fen, Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler” alanlarından mezun iseler, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sınavı sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedir.
Ancak kendi alan/kol/bölümlerin dışında bir yüksek öğretim programlarını tercih den adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi 4 yıldır. Hazırlık bulunan okullarda ise bu süre 5 yıla çıkmaktadır. Eğitimde yaratıcı ve seçenek üretmeye yönelik çalışmalar temel hedeftir. Öğrenciye ekip içerisinde çalışma alışkanlığı ve becerisi aşılanmaktadır. Eğitim programında çeşitli bilim dallarında alınan bilgiler, pratik, gerçek ve sosyal yaşamla sürekli bağlantılar kurularak bütünleştirilmektedir.
Eğitim süresince öğrencilere; kişi, toplum ve imar hukuku arasındaki ilişkiler ve mekana yansıması, doğanın iyi anlaşılması ve değerlendirilmesi, yeşil alanların korunması ve düzenleme ilkeleriyle, şehirsel tasarım arasındaki ilişkiler hakkında bilgi verilir. Ayrıca, yerleşim karakterleri, ulaşım planlaması, planlama metodları, modellerin uygulamaya yönelik değerlendirilmesi ve objektif karar üretme becerisi öğrencilere kazandırılmaya çalışılır. Eğitim sırasında iki yıl üst üste kısa süreli staj vardır.
Ortadoğu Teknik Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü ders programı aşağıda yer almaktadır.
Birinci Dönem: Planlama Stüdyosu , Kent,Antropolojiye Giriş Ekonomiye Giriş Temel Matematik İngilizce,
İkinci Dönem:Planlama Stüdyosu II Planlamaya Giriş Sosyolojiye Giriş Temel Matematik II İngilizce Yaz Stajı,
Üçüncü Dönem:Planlama Stüdyosu III Sanayi Öncesi Kenti Kentleşme ve Kent Sosyolojisi Plancılar için Ekonomi İlkeleri İnsan Doğa Sistemlerinin Analiz ve Planlaması İstatistik,
Dördüncü Dönem:Planlama Stüdyosu IV Sanayi Kenti Kent Sosyolojisi Planlı kalkınma ve Türkiye Ekonomisi Kentsel Coğrafya İstatistik II
Beşinci Dönem:Planlama Stüdyosu V Türk Kentlerinin Evrimi Kentin Ekonomik Analizi Kent Plancıları İçin Bilgisayar Programlaması Kentsel Ulaşım Planlaması
Kentsel Çevre ve Altyapı Planlaması
Altıncı Dönem:Planlama Stüdyosu VI Nüfus ve Planlama Kent Planlamasında Bilgisayar Uygulaması Kentsel Ulaşım Planlaması II Çevre Mühendisliğinin İlkeleri Planlama Ekonomisi
Yedinci Dönem:
Zorunlu Dersler: Planlama Stüdyosu VII Kentsel Ekonomi Kent Planlamasının İlkeleri Planlamanın Yönetim Boyutu
Seçmeli Dersler: Planlamanın Sosyal Boyutu I Az Gelişmiş Ülkelerde Şehir ve Bölge Planlaması Semineri Demografik Tekniklerin Türkiye'deki Verilere Uygulanması Orta Doğu ve Kuzey Afrika Ülkelerinde Karşılaştırmalı Kentsel Çalışmalar Kentsel Politikalar Semineri İstatistik Yöntemlerinin Şehir ve Bölge Planlamada Bilgisayar Uygulamaları Kent Planlamasında Modeller I
Sekizinci Dönem:
Zorunlu Dersler: Planlama Stüdyosu VIII Kentsel Ekonomi II Planlamanın Yasal Boyutu
Seçmeli Dersler: Planlamanın Sosyal Boyutu II Kentsel Nüfusun Ülkedeki Dağılımı Kentsel Politika Analizi Kamu Mallarının AnaliziOrta Doğu ve Kuzey Afrika Ülkelerinde Karşılaştırmalı Kentsel Çalışmalar Kent Planlamasında Modeller II Kentsel Tasarımın Evrimi Konut Araştırmaları Konut Tarihi Politika Tasarımı ve Değerlendirme Post Modernizma Kentsel Çalışmalar Kentsel Arkeoloji
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Mesleki eğitimini tamamlayanlar "Mimarlık-Mühendislik Lisans Diploması" ile Diplomada bitirilen bölüm belirtilerek "Şehir Plancısı” unvanı verilir.
E - ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Şehir planlama mesleğinde çalışma alanları, şehir planlama, kentsel sorunların mekansal, sosyal ve ekonomik anlamda saptanmasına yönelik olarak kentsel araştırmalar, kentsel danışmanlık, kentsel işletmecilik ve proje yönetimi alanlarını kapsamaktadır.
Ülkemizde şehir plancıları;
- İller Bankası, Belediyeler, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı, Turizm Bakanlığı, Kültür Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı,
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Çevre Bakanlığı, GAP, Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, Arsa Ofisi, Kent-Koop, Kent-Kur gibi kuruluşlarda çalışabilirler.
Ayrıca,özel bürolarda çalışanlar veya kendi adına büro açanlar da bulunmaktadır. Serbest çalışan şehir plancıları İller Bankası tarafından açılan ihaleye girip şehir imar planlarını hazırlama işini alabilirler. Şehir (Kent) plancısı çoğunlukla büyük şehirlerde çalışma imkanı bulmaktadırlar. Ülkemizde özellikle belediyecilik hizmetlerinin daha bilimsel yürütülmesi, planlamaya gereken önemin verilme zorunluluğu söz konusu mesleğin çalışma olanaklarını artırmada katkı sağlayacaktır.
Bölgeler arası dengesiz yerleşim ve gelişmeler, ulaşım ağındaki problemler, devlet ve özel sektör yatırımlarının sosyal ve fiziksel olarak yarattığı çevre sorunları, olumsuz yer seçimleri kalkınma sürecinde olan ülkemizde şehir planlamanın önemini giderek artırmaktadır. Kentleşen bir ülkede şehir plancısının etkinliği, rolü ve istihdamının bugünkünden daha fazla olması beklenmektedir. Şehir plancılığı mesleğinde yapılan işin sonuçlarından toplumun tamamı (olumlu veya olumsuz) etkilenmektedir. Meslekte yapılan işlerin sonuçları uzun vadede görülür. Çağdaş düşünce ve teknolojide meydana gelen değişmeler şehir plancılığına yeni boyutlar kazandırmaktadır.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Öğrenciler eğitimleri süresince çeşitli kurum ve kuruluşlardan sağlanan kredi ve burslardan faydalanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
Eğitim sonrasında kamu kurumlarında çalışanlar teknik hizmet sınıfının faydalandığı zam ve tazminatlardan yararlanır. Asgari Ücretin 2-3 Katı kadar gelir elde ederler.
Şehir plancılığı serbest çalışmaya elverişli bir meslektir. Serbest çalışmak için TMMOB Şehir Plancıları Odası'na büro kaydı yaptırmak ve ayrıca Bayındırlık ve İskan Bakanlığından yeterlilik belgesi almak gereklidir. Serbest çalışanlar çizdikleri proje sayısına ve büyüklüğüne göre gelir elde ederler.
G- MESLEKTE İLERLEME
Lisans eğitiminden sonra alanlarında mastır (yüksek lisans) ve doktora eğitimi alarak akademik kariyer yapabilirler, yüksek öğretim kurumlarında araştırma görevlisi, doçent, profesör gibi unvanlarla öğretim üyesi olarak görev yapabilirler.
Ayrıca meslek hayatındaki deneyim ve tecrübelere bağlı olarak, Belediyeler, Toplu Konut İdaresi, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, İller Bankası gibi kurumlarda üst düzey yöneticisi olmak mümkündür.
Uzmanlaşma henüz yeterli düzeyde değildir. Ancak, gelişen ihtiyaçlar doğrultusunda bölge, ulaşım, turizm, sanayi, çevre, tarihi çevre vb. konularda meslek içinde doğal uzmanlaşmaya gidilmesi beklenmektedir.
BENZER MESLEKLER
- Harita Mühendisi,
- Peyzaj Mimarı,
- Mimar.
I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
- Meslek elemanları,
- Şehir Plancıları Odası,
- A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Şehircilik Enstitüsü,
- Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü,
- Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
- 2005 Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) Kılavuzu,
- ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu – 2005
- ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi – 2000
İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi Bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.
253-SERBEST MUHASEBECİ
TANIM
Ekonomik faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişilere ait girişim ve işletmelerin muhasebe ilkeleri ve hükümleri gereğince, defterlerini tutan, bilanço, kar-zarar tablosu ve beyannameler ile diğer belgelerini düzenleyen kişidir.
A- GÖREVLER
- Serbest iş yapan kişilerin, resmi ve özel kurumların gelirlerini ve giderlerini, çeşitli adlardaki (işletme defteri, serbest meslek kazanç defteri vb.) defterlere kaydeder,
- Kişi veya kuruluşların yükümlü oldukları vergi beyannamelerini düzenler,
- Kişi ve kuruluşlar adına vergi daireleri ile uzlaşma işlemlerini gerçekleştirir,
- Sosyal Sigortalar Kurumu ile ilişkilerini düzenler.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
- Bilgisayar, hesap makinesi,
- Yasal defterler, beyannameler, makbuzlar,
- Çeşitli kırtasiye malzemeleri.
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Serbest muhasebeci olmak isteyenlerin;
- Sayılarla akıl yürütebilme yeteneğine,
- Ayrıntılara dikkat edebilme gücüne sahip,
- Büro işlerinde çalışmaktan ve verilerle (sayılarla) uğraşmaktan hoşlanan,
- Düzenli, sorumlu, sabırlı ve dikkatli
kimseler olmaları gereklidir.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Serbest Muhasebeciler, büro ortamında ve oturarak görev yaparlar. Görev sırasında birinci derecede verilerle ilgilidirler. Çalışma koşulları düzenlidir. Kişi çalışırken, zaman zaman işletme sahipleriyle, vergi daireleri personeliyle, Sosyal Sigortalar kurumu personeliyle, bağlı olduğu meslek kuruluşlarıyla ve meslektaşlarıyla etkileşim halindedir.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEĞE GİRİŞ İÇİN GEREKEN
ÖN EĞİTİMİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi;
3568 sayılı Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci-Mali Müşavirlik, Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu gereğince;
- Hukuk, İktisat, Maliye, İşletme, Muhasebe, Bankacılık, Kamu yönetimi ve Siyasal bilimler dallarında eğitim veren fakültelerde, (Bu fakültelerden ön lisans düzeyinde diploma almış olmak yeterlidir.)
- Yukarıda belirtilen bölümlerde eğitim veren yüksekokullarda,
Yukarıda yazılı bölümlerle denkliği Yüksek Öğretim Kurumunca (YÖK) tasdik edilmiş yabancı yüksek öğretim kurumlarının önlisans bölümlerinde verilmektedir. Yukarıdaki alanlarla ilgili önlisans programlarından mezun olduklarında ÖSYM tarafından yapılmakta olan Dikey Geçiş Sınavına (dgs) girerek başarılı olmaları halinde yukarıdaki lisans programlarından birisine dikey geçiş yapabilirler.
Ayrıca bu mesleğin eğitimi
- Ticaret Liseleri ve Maliye Meslek Liselerinde verilmektedir
-
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
Bu meslekte matematik ve mantık dersleri önemlidir. Ayrıca bu alana yönelmek isteyen kişilerin muhasebe, ticaret, ekonomi, maliye ve hukuk dersleri ile bilgisayara karşı ilgili olmaları gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Bu meslek asıl olarak staj yoluyla öğrenilir. Serbest Muhasebeci adayları stajlarını Yeminli Mali Müşavir, Serbest Muhasebeci-Mali Müşavir veya Serbest Muhasebecilerin yanında ve/veya onların denetim ve gözetiminde yapabilirler.
Serbest Muhasebeci adayları için staj süresi; ön lisans mezunları için 4 yıl, Ticaret lisesi ve Maliye Meslek Lisesi mezunları için 6 yıldır.
- Adayların staj konuları, çalışma programları ve staja ilişkin zorunlu eğitim programları Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası Temel Eğitim ve Staj Merkezi (TESMER) tarafından hazırlanır. Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odaları staj konuları, çalışma programları ve zorunlu eğitim programlarını adaylara duyurur ve uygulanmasını denetler.
- Serbest muhasebeci adayları iki yılda bir yazılı staj, ara dönem değerlendirmeleri ve stajın sonunda staj bitirme değerlendirmesine tabi tutulurlar. Stajın tamamlanabilmesi için aday meslek mensubunun ara dönem ve staj bitirme değerlendirmelerinde 100 üzerinden en az 60 puan almaları ve yanında staj yapılan meslek mensubunun tezkiyesinin (stajyerle ilgili görüşlerin yer aldığı belge) olumlu olması gerekir.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Staj bitiminde başarılı olan kişilere “Serbest Muhasebeci” ruhsatı ve unvanı verilir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
- Serbest muhasebeciler kendi özel bürolarını açabilmektedirler.
- Kamu ve özel kurumların muhasebe servislerinde çalışma olanakları bulunmaktadırlar.
- Avrupa Birliğine kabul edilmemizin gündemde olduğu bugünlerde mali konulardaki uygulamaların değişmesi ve artmasına paralel olarak bu meslekte çalışan kişilerin sayısı ve bu kişilere duyulan ihtiyaç her geçen gün artmaktadır.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Serbest Muhasebeci adayları yanlarında staj gördükleri kişi tarafından sigortalı olarak ve en az asgari ücretle çalıştırılmaktadırlar.
EĞİTİM SONRASI
Serbest Muhasebeciler, Maliye Bakanlığınca her yıl belirlenen ve yapılan işlerin mahiyetine göre değişen asgari ücret tarifelerine uygun olarak gelir elde ederler.
Her Serbest Muhasebecinin kazanç durumu ise çalıştığı işyeri işteki tecrübesi, başarısı ve iş kapasitesi oranında değişebilmektedir.
G- MESLEKTE İLERLEME
Serbest muhasebecilerin meslekte ilerlemeleri serbest muhasebeci-mali müşavir unvanına hak kazanmaları ile gerçekleşebilmektedir.
Ancak bunun için hukuk, iktisat, maliye, işletme-muhasebe, bankacılık, kamu yönetimi ve siyasal bilimler gibi alanların birisinde lisans eğitimini tamamlamak, Serbest Muhasebeci-Mali Müşavir ve Yeminli Mali müşavirler Odaları Birliğinin açmış olduğu Serbest Muhasebeci-Mali Müşavirlik sınavını kazanmış olmak gerekmektedir. Bu sınav yılda 3 defa Nisan-Ağustos-Kasım aylarında yapılır. Kişi Serbest Muhasebeci-Mali Müşavir olduktan sonra meslekte yükselmeye devam etmek isterse 10 yıl serbest muhasebeci-Mali müşavirlik yapması, Yeminli Mali Müşavirlik sınavını kazanması ve ruhsatını alması gerekmektedir.
BENZER MESLEKLER
- Bankacı,
- Sigortacı.
I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
- Meslek elemanları,
- Ankara Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odasının hazırlamış olduğu Stajyer Rehberi isimli kitapçık,
- ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi – 2000
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
- Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB),
- [Linkleri sadece kayıtlı üyelerimiz görebilir.ForumTR üyesi olmak için tıklayınız] ilgili siteden yararlanılmıştır.
İ- DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi Bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri