TANIM
Özellikle kırsal yörelerde ailelerin ekonomik düzeylerini yükseltmek ve yaşayışlarını iyileştirmek amacıyla mevcut kaynaklarını (para-zaman vb.) daha verimli kullanmaları konusunda bireyleri eğiten kişidir.
A- GÖREVLER
- Çalışma yapacağı köyün, bulunduğu bölgenin kültürel, ekonomik ve sosyal durumu hakkında ön araştırmalar yapar,
- Köy kadınlarının ihtiyaçlarını ve ilgilerini çeken konuları saptayarak, bu doğrultuda çalışma programları hazırlar,
- Çalışma programları dahilinde bireysel ve grup çalışmaları yapar,
- Bireysel çalışma kapsamında ev ziyaretleri, telefon konuşmaları, mektup yazma gibi yöntemleri uygular,
- Grup çalışmaları kapsamında, konferans düzenleme, film, slayt, video gösterileri gibi yöntemleri uygulayarak köy kadınlarına ev idaresi, beslenme, gıda koruması, çocuk bakımı, aile sağlığı, giyim gibi konularda tavsiyelerde bulunarak, sahip oldukları kaynak ve imkanları daha iyi değerlendirmeleri yönünde eğitici bilgiler verir,
- Toplum kalkınmasına, halk sağlığına, tüketicinin korunmasına yönelik araştırmalar yapar,
- Boş zamanları değerlendirmek ve yan geliri arttırmak için köyde bulunan hammaddeye dayalı el sanatları bilgisi verir.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
- Görsel araçlar (TV, video, tepegöz, sinema filmi, slayt),
- Afiş, broşür, pazen tahtası, kara tahta, tablo, maket, fotoğraf gibi eğitim araçları,
- El becerilerine yönelik örnek ürünler,
- Bilgisayar.
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Ev ekonomisti olmak isteyenlerin;
- Normalin üstünde genel yeteneğe,
- Başkalarını etkileme gücüne,
- Başkalarının duygu, düşünce ve ihtiyaçlarını anlama gücüne,
- Başkalarına yardım etme isteğine,
- Coşkulu, dinamik ve yaratıcı kişilik özelliğine
sahip olmaları beklenir.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Ev ekonomistleri zaman zaman kırsal bölgelerde köy evlerinde görev yaparlar. Bu bakımdan devamlı seyahat etmeleri gerekir. Çalışmalarında birinci derecede insanlarla etkileşim halinde olan ev ekonomistleri konuşarak ve bir şeyler yapıp göstererek özellikle kadınları işlerinde daha iyi yöntemler denemeye ikna etmeye çalışırlar.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi aşağıda adı verilen üniversitelerin Ev Ekonomisi Yüksekokullarında verilmektedir:
- Ankara Üniversitesi, Ev Ekonomisi Yüksekokulu,
- Hacettepe Üniversitesi, Ev Ekonomisi Yüksekokulu-Ev Ekonomisi (Ankara).
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Öğrenci Seçme Sınavında (ÖSS) “Ev Ekonomisi” lisans programı için yeterli “Eşit Ağırlıklı (EA)” puan almak,
- Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda “Ev Ekonomisi” lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
- Bu yüksek öğrenim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Türkçe-Matematik alanından mezun iseler, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
- Ancak kendi alan/kol/bölümlerin dışında bir yüksek öğrenim programını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
- Meslek liselerinin Beslenme ve Ev Yönetimi, Ev Yönetimi, Ev Yönetimi ve Beslenme, Ev Ekonomisi, bölümlerinden mezun olanlar ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavını (ÖSS) kazanıp, Ev Ekonomisi lisans programını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedirler.
- Ev İdaresi, Mutfak Yönetimi, Yemek Pişirme Teknikleri, Yiyecek İçecek İşletmeciliği, ön lisans programını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından açılan dikey geçiş sınavında başarılı oldukları taktirde “Ev Ekonomisi” lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
- Üniversitelerin Ev Ekonomisi programlarında, 8 yarı yıllık dönemlerden oluşan 4 yıl süreli eğitim verilmektedir.
- Ev ekonomisi programının amacı: Ailenin tüm kaynaklarını rasyonel ve ekonomik olarak kullanabilecek, çağdaş yaşamda ailenin fonksiyonlarını yüklenen kurumlarda çalışabilecek, teknik bilgi ve becerilere sahip elemanları yetiştirmektir.
- Ev ekonomisi programında: Kimya, Matematik, Anatomi ve Fizyoloji gibi temel fen bilimleri, Sosyoloji, Ekonomi, Eğitim Psikolojisi gibi sosyal bilim dersleri ile Gıda Teknolojisi, Kırsal Çevre Sorunları, Aile Sağlığı ve İlk Yardım, Köy El Sanatları, Okul Öncesi Eğitim, Giyim ve Tekstil, Hastalıklarda Diyet gibi meslek dersleri okutulmaktadır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Ev Ekonomisi” lisans diploması ve “Ev Ekonomisti” unvanı verilir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Ülkemizde nüfusun büyük çoğunluğunu kırsal kesimde yaşayan köylü ve çiftçi aileleri oluşturmaktadır. Toplam kadın nüfusunun dörtte üçünü köylü ve çiftçi kadınlarının oluşturduğu göz önüne alındığında, kırsal kesimin sosyo-ekonomik yönden gelişmesinin ülke kalkınmasına ne denli etkisi olacağı açıktır.
Bu nedenle, köylü ve çiftçi ailesinin yaşayışını düzenleme ve hayat seviyesini yükseltmeye yardım etmek, kırsal kesimde yaşayan kadına bilgi ve teknik öğretmek, bilgi ve becerilerini geliştirmek ve davranışlarını olumlu yönde değiştirmek için okul-dışı eğitim ve öğretim yöntemleriyle yardım etmek ağırlıklı olarak ev ekonomistlerine ve ev ekonomisi teknisyenlerine düşmektedir.
Bu nedenle günümüzde ve gelecekte ev ekonomistlerine ve ev ekonomisi teknisyenlerine olan ihtiyaç sürekli olacaktır.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
- Üniversite eğitimi olduğu için, eğitim sırasında herhangi bir kazanç söz konusu değildir.
- İsteyen öğrenciler, Kredi ve Yurtlar Kurumu'nca fakültelerin normal süresi boyunca her ay verilen faizsiz ve mecburi hizmet yükümlülüğü bulunmayan öğrenim kredisinden yararlanabilir. Kurumun yurtlarında barınma ihtiyacını giderebilirler.
- Vakıfların, kamu ve özel kurum ve kuruluşların sağladığı burslardan isteyen ve durumu uyan öğrenciler yararlanabilir.
EĞİTİM SONRASI
- Kamu kuruluşlarında görev alan yeni mezun meslek elemanı, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na göre 9. derecenin 1. kademesinden aylıkla göreve başlatılır,
- Ayrıca, görevin yürütülmesi için köylere gidildiğinde günlük harcırah ödenmektedir.
G- MESLEKTE İLERLEME
Ev ekonomisti olarak kamu kuruluşlarında görev alan kişi idari kadroda yönetici olabilir,
Üniversitelerde yüksek lisans, doktora çalışmasını tamamlayarak yardımcı doçent, doçent ve profesör olarak akademik kariyerlerini arttırabilirler.
BENZER MESLEKLER
- Sosyal çalışmacı.
I- YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
- Beslenme Eğitimi Seminer Notları T.C. Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığı İzmir İl Md. 1988/İZMİR
- Ankara Ünv. Katalogu-1983 -1984 (Ankara-1984)
- Tarım İl Müdürlüğü - İZMİR.
- Meslek elemanları,
- 2006 Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) Kılavuzu,
- ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu – 2005,
- ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi – 2000
- Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2005 Kılavuzu,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
İ - DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.