Yumurtacıların sepeti Irak kapısında düştü!
Bundan sadece üç yıl önce 12 bin ton olan Türkiye’nin yumurta ihracatı 2008’de 83 bin tona yükseldi.
Haber : Emrah Gürkan / 05 Temmuz 2009 Pazar
Komşumuz Irak, son iki yıldır yumurta üreticilerin adeta kurtarıcısı olmuş durumda. Çok değil, bundan sadece üç yıl önce 12 bin ton olan Türkiye’nin toplam yumurta ihracatı, bu yılın ilk beş ayında 2006’nın toplamından üç katı büyüyerek 34 bin tona yükseldi. Irak, bu büyümede anahtar rol oynuyor. Çünkü Türkiye yumurta ihracatının yüzde 90’ını tek başına bu ülkeye gerçekleştiriyor. Irak’ta yaşanan olumsuz gelişmeler üretimi engellediği için Irak hükümeti son iki yıldır bütünüyle ithalata yönelmiş durumda. Bu sayede de geçtiğimiz yıl bu pazara haftada 140 TIR yumurta satabildik.
İzinler iptal edildi
Fakat yumurta ihracatçıları açısından son bir iki ay hiç de iyi gitmiyor. Yıl başında her şey oldukça parlak giderken ve sektör yıl sonu ihracat hedefini 150 milyon dolar olarak hedeflemişken, Kuzey Irak’a geçişin zorlaşmasıyla, sektör sıkıntı lı günler yaşanmaya başladı. Birçok şirketin ihracat izin belgesi iptal edilmiş durumda. Tüm bunlara yazın düşük olan tüketim de eklenince, geçen ıyla göre bir düşüş olsa da yine de geçtiğimiz aya kadar haftada ortalama 100 TIR’ın gittiği Irak’a sevkiyat 25 TIR’a kadar düştü.
Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUMBİR) Başkanı Derya Pala, son üç yıldır Irak’a yapılan ihracat sayesinde yumurta üreticilerinin altın devrini yaşadığını fakat iki ayda yaşanan tatsızlıkların canlarını sıktığını söylüyor.
“Irak üretim yapamadığı için şu ana kadar hep ithalata yüklendi. Bizim en büyük avantajımız ise coğrafi yakınlık oldu. Fakat bir süredir Irak tavuk üretimine ağırlık veriyor. Bu yüzden biraz işi yokuşa sürüyor. Kuzey Irak TIR’larımızın geçişine izin vermiyor. Çok geciktiriyor. Birçok şirketin izin belgeleri iptal edildi. Şimdilik Suriye üzerinden Güney Irak’a gidiyoruz ama bu kez de maliyetler yükseliyor” diyen Pala, temmuz ayı içerisinde Dış Ticaret Müsteşarlığı yetkilerinin Irak’a konunun çözümü için gideceklerini söylüyor. Söz yine Pala’nın:
“Fakat konunun bir başka boyutu var. Nasılsa ihracat yapılıyor diye üreticiler inanılmaz yatırımların altına imza attılar. 40 milyon olan tavuk sayısı bir anda 55 milyona çıktı. İç piyasada tüketim canlı ama buna rağmen inanılmaz bir arz fazlası ulaşmış durumda. Yazın zaten yumurta ihracatı düşük olur. Bir de arz fazlası oluşunca dağ taş yumurta oldu. Bu yüzden de birçok şirket maliyetinin altına satmaya başladı.”